Tổ hợp S-500 của Nga (Ảnh: TASS).
“Trung đoàn đầu tiên được trang bị hệ thống tên lửa phòng không S-500, có khả năng đánh trúng các mục tiêu trong cận không gian, đã chính thức bước vào trạng thái trực chiến”, Bộ trưởng Quốc phòng Andrei Belousov phát biểu hôm 17/12.
Giới phân tích phương Tây nhìn nhận S-500 là nỗ lực của Nga nhằm kết hợp phòng không tầm xa với các yếu tố phòng thủ tên lửa đạn đạo giai đoạn cuối trong một hệ thống cơ động.
Do tập đoàn Almaz-Antey phát triển, S-500 được thiết kế để đối phó với nhiều loại mục tiêu, từ máy bay, tên lửa hành trình, đầu đạn tên lửa đạn đạo cho tới một số mục tiêu trong quỹ đạo thấp của Trái Đất.
Về mặt kỹ thuật, S-500 được cho là sử dụng nhiều loại tên lửa đánh chặn, thay vì một loại duy nhất.
Các đánh giá nguồn mở cho rằng hệ thống này có thể phóng tên lửa tầm xa để đối phó mục tiêu khí động học, đồng thời sử dụng các tên lửa chuyên dụng để đánh chặn mục tiêu siêu thanh, đạn đạo và cận không gian.
Tầm bắn của hệ thống này được cho là ở mức 500-600 km đối với một số loại mục tiêu, trong khi độ cao đánh chặn vượt xa các hệ thống phòng không tầm xa truyền thống.
Cấu trúc radar được cho là kết hợp radar cảnh giới tầm xa với radar điều khiển hỏa lực chuyên dụng, cho phép theo dõi và tiêu diệt các mục tiêu bay nhanh ở độ cao lớn với thời gian phản ứng ngắn.
Việc nhấn mạnh khả năng đánh chặn trong cận không gian có ý nghĩa tác chiến đặc biệt. Nếu S-500 có thể đánh chặn mục tiêu ở độ cao tiệm cận hoặc vượt 100km, ranh giới giữa phòng không và phòng thủ tên lửa sẽ trở nên mờ nhạt. Điều này cho phép Nga tác động vào giai đoạn cuối quỹ đạo của tên lửa đạn đạo, đồng thời làm phức tạp việc sử dụng các nền tảng trinh sát, giám sát và do thám ở độ cao lớn.
Về mặt triển khai, S-500 nhiều khả năng đóng vai trò tài sản bảo vệ chiến lược, chứ không phải hệ thống phòng không chiến trường. Nhiệm vụ chính của nó có thể là bảo vệ cơ quan chỉ huy cấp quốc gia, hạ tầng chiến lược, căn cứ không quân lớn và các thành phần của lực lượng răn đe hạt nhân Nga.
Ngay cả khi triển khai với quy mô hạn chế, S-500 cũng có thể buộc đối phương điều chỉnh kế hoạch tấn công, gia tăng sử dụng đường bay thấp, mồi bẫy, đòn bão hòa và các chiến dịch chế áp phòng không phối hợp.
Tuy nhiên, hiệu quả thực tế của S-500 phụ thuộc lớn vào việc nó được bảo vệ bởi các hệ thống tầm ngắn và tầm trung chống tên lửa hành trình, máy bay không người lái và máy bay tiến công.
So với các hệ thống phương Tây, S-500 chiếm một vị trí đặc thù: THAAD của Mỹ tập trung vào phòng thủ tên lửa đạn đạo giai đoạn cuối và ngoài khí quyển nhưng không đảm nhiệm phòng không tầm xa; Arrow 3 của Israel được thiết kế riêng cho đánh chặn ngoài khí quyển; trong khi các hệ thống châu Âu như SAMP/T NG nhấn mạnh tính cơ động và tích hợp trong mạng lưới NATO hơn là độ cao cực lớn.
Nguồn: https://dantri.com.vn/the-gioi/nga-lan-dau-dua-rong-lua-s-500-vao-truc-chien-20251219152813085.htm
