Nghiên cứu khoa học: Tắm vòi sen hay ngâm bồn sạch hơn?

Một câu hỏi nửa đùa nửa thật trên Reddit gần đây đã thu hút hàng nghìn bình luận: “Tắm vòi sen có vệ sinh hơn tắm bồn vì bạn không phải ngồi trong ‘nước ngâm từ chân và mông’ của mình không?”.

Câu hỏi nghe hài hước nhưng lại phản ánh băn khoăn thực sự của nhiều người về sự khác biệt giữa hai thói quen tắm phổ biến này, theo trang IFLScience ngày 24-12.

Nhiều chuyên gia cho rằng tắm vòi sen có phần vệ sinh hơn, bởi nước bẩn chảy trực tiếp xuống cống thay vì đọng lại trong bồn.

Tuy nhiên lượng nghiên cứu khoa học về chủ đề này lại khá hạn chế.

Một nghiên cứu đã xem xét bảy nghiên cứu liên quan đến tắm bồn, tắm tại giường cho bệnh nhân và tắm vòi sen, qua đó cho thấy sự khác biệt giữa các phương pháp này là không đáng kể về mức độ vi khuẩn bám trên da.

Trường hợp đáng chú ý là vi khuẩn Clostridioides difficile (C. difficile), tác nhân gây tiêu chảy trong bệnh viện. Các nghiên cứu ghi nhận việc tắm vòi sen giúp giảm số lượng bào tử C. difficile trên da bệnh nhân tốt hơn so với tắm bồn.

Dù vậy đây là dữ liệu trong môi trường bệnh viện và chỉ tập trung vào vi khuẩn C. difficile, nên khó có thể so sánh với sinh hoạt hằng ngày của người khỏe mạnh.

Các khảo sát cũng cho thấy đa số mọi người “cảm thấy” sạch hơn sau khi tắm vòi sen, nhưng cảm nhận chủ quan không phải lúc nào cũng phản ánh đúng thực tế sinh học.

Da là môi trường sống của hàng tỉ vi sinh vật tạo thành hệ vi sinh trên da. Nghiên cứu hiện nay cho rằng việc làm sạch quá mức có thể làm xáo trộn hệ vi sinh này, gây ảnh hưởng tiêu cực đến hàng rào bảo vệ tự nhiên của da.

Ngược lại, tắm bồn lại cho thấy một số lợi ích về sức khỏe tổng thể.

Một thử nghiệm ngẫu nhiên có đối chứng tại Nhật Bản yêu cầu người tham gia tắm vòi sen trong hai tuần và tắm bồn ngâm người trong hai tuần, rồi so sánh các chỉ số thể chất và tinh thần.

Kết quả cho thấy giai đoạn tắm bồn giúp giảm mệt mỏi, căng thẳng, đau nhức và cải thiện tâm trạng rõ rệt hơn so với tắm vòi sen. Người tham gia cũng báo cáo sức khỏe chung, tinh thần và chức năng xã hội tốt hơn.

Các nhà nghiên cứu lý giải rằng việc ngâm người trong nước ấm tạo ra hiệu ứng tăng thân nhiệt, thúc đẩy lưu thông máu và đào thải chất chuyển hóa, mang lại cảm giác thư giãn cả về thể chất lẫn cảm xúc.

Tóm lại sự khác biệt giữa tắm bồn và tắm vòi sen không quá lớn, trừ những trường hợp đặc biệt liên quan đến vi khuẩn gây bệnh. Hãy chọn cách tắm phù hợp với sở thích và nhu cầu của bản thân, miễn là giữ vệ sinh hợp lý.