Ngoại giao công nghệ là nhiệm vụ trung tâm của ngoại giao kinh tế trong kỷ nguyên mới

Chúng tôi xác định, nếu ngoại giao kinh tế là nhiệm vụ trung tâm, thì “ngoại giao công nghệ phải là mũi nhọn tiên phong, là nhiệm vụ trung tâm của ngoại giao kinh tế trong kỷ nguyên mới”.

Quán triệt sâu sắc Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị, thực hiện quyết liệt chỉ đạo của Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ Ngoại giao thời gian qua đã phối hợp chặt chẽ với Bộ Khoa học và Công nghệ, các bộ, ngành liên quan hành động quyết liệt để cụ thể hóa nội hàm của ngoại giao KHCN với phương châm “tư duy chiến lược, hành động cụ thể, kết quả thực chất”. Các nhiệm vụ trọng tâm đã và đang được triển khai đồng bộ, toàn diện trên 5 phương diện:

Một là, kiến tạo và củng cố các khuôn khổ hợp tác chiến lược, làm sâu sắc hơn nội hàm về hợp tác KHCN, đổi mới sáng tạo với các đối tác, nhất là các đối tác lớn về KHCN. KHCN, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số đã trở thành trọng tâm ưu tiên trong gần 60 hoạt động đối ngoại cấp cao từ đầu năm tới nay.

Hai là, thường xuyên phối hợp với các bộ, ngành rà soát và thúc đẩy triển khai các thỏa thuận hợp tác đã ký kết, nhất là với các đối tác chiến lược trong lĩnh vực KHCN.

Ba là, hỗ trợ kết nối các địa phương, doanh nghiệp, trường đại học trong nước với các đối tác quốc tế, huy động nguồn lực quốc tế cho phát triển công nghệ cao và nguồn nhân lực chất lượng cao. Tích cực kết nối, vận động các tập đoàn công nghệ hàng đầu^[1] cam kết mở rộng đầu tư, hợp tác xây dựng hệ sinh thái bán dẫn, AI, và chuyển giao công nghệ cho Việt Nam. Nhiều dự án cụ thể đã và đang được triển khai như dự án nâng cao năng lực cho Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia với viện trợ 51 tỷ đồng từ Nhật Bản…

Bốn là, kết nối trí tuệ Việt Nam với thế giới, mở rộng mạng lưới và thu hút chuyên gia, trí thức người Việt Nam ở nước ngoài. Bộ Ngoại giao đã chủ trì tổ chức thành công các sự kiện quy mô lớn thu hút chuyên gia kiều bào như Hội nghị gặp mặt trí thức nhà khoa học 2025, Hội nghị toàn quốc về đột phá phát triển KHCN do Tổng Bí thư chủ trì, Hội nghị phát huy nguồn lực kiều bào thúc đẩy quan hệ Việt Nam-EU), củng cố mạng lưới hơn 30 hội đoàn trí thức tại các địa bàn trọng điểm, hình thành mạng lưới hơn 80 chuyên gia công nghệ cao, tạo nền tảng cho “Mạng lưới nhân tài Việt Nam toàn cầu”.

Năm là, đẩy mạnh công tác nghiên cứu, tham mưu chiến lược cho Đảng, Nhà nước, Chính phủ, kịp thời phát hiện các xu thế mới như trí tuệ nhân tạo, kinh tế số, công nghiệp đất hiếm, quản trị dữ liệu…, để chúng ta “không đi sau, mà đi cùng và có lĩnh vực cố gắng vượt lên trước”. Hiện nay, Bộ Ngoại giao đang chủ trì, phối hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ và các bộ, ngành liên quan xây dựng các kế hoạch, chiến lược đẩy mạnh hợp tác quốc tế một cách bài bản, có trọng tâm, trọng điểm về các lĩnh vực công nghệ chiến lược, bán dẫn, AI, đào tạo nhân lực chất lượng cao…