Nhật Bản duyệt ngân sách quốc phòng kỷ lục giữa căng thẳng với Trung Quốc

Dự thảo ngân sách quốc phòng cho năm tài chính 2026 được nội các Nhật Bản thông qua hôm nay và có giá trị hơn 9.000 tỷ yen (khoảng 58 tỷ USD), cao hơn 9,4% so với năm ngoái. Bộ Quốc phòng Nhật Bản cho biết đây là lần đầu ngân sách quân sự vượt mức 9.000 tỷ yen, trong lúc nước này “đẩy nhanh quá trình chuyển đổi về quốc phòng”.

Kế hoạch ngân sách tập trung vào tăng cường năng lực phản công và phòng thủ bờ bằng tên lửa đất đối hạm cùng vũ khí không người lái (drone). Để bảo vệ bờ biển, Nhật Bản sẽ chi 640 triệu USD để triển khai lượng lớn drone trên không, trên biển, dưới nước với nhiệm vụ giám sát và phòng thủ, trong khuôn khổ hệ thống mang tên “Shield” (Lá chắn) dự kiến hoạt động từ tháng 3/2028.

Hạng mục vũ khí tầm xa sẽ được phân bổ 6,25 tỷ USD, trong đó có hơn 1,1 tỷ USD dành cho phiên bản nâng cấp tăng tầm của tên lửa diệt hạm phóng từ mặt đất Type 12 do nước này tự phát triển. Những vũ khí này dự kiến triển khai ở Nhật Bản trước khi năm tài chính 2025 kết thúc vào cuối tháng 3/2026.

Hơn 192 triệu USD sẽ dùng để mua vũ khí siêu vượt âm, trong khi 467 triệu USD phân bổ cho nỗ lực phát triển loại khí tài này, với mục tiêu là bắt đầu sản xuất trong năm tài chính 2026.

Truyền thông Nhật Bản cho biết drone và tên lửa tầm xa có vai trò đặc biệt quan trọng trong nhiệm vụ răn đe, bảo vệ các hòn đảo xa xôi ở phía tây nam tỉnh Okinawa, trong đó một số khu vực gần đảo Đài Loan.

Nhật Bản duyệt mức ngân sách quốc phòng kỷ lục giữa lúc quan hệ song phương với Trung Quốc đang căng thẳng, sau khi Thủ tướng Sanae Takaichi tháng trước cảnh báo nước này có thể sẽ tiến hành động thái quân sự trong trường hợp đảo Đài Loan bị tấn công. Đảo Đài Loan cách hòn đảo gần nhất của Nhật Bản 100 km.

Trung Quốc luôn xem Đài Loan là một phần lãnh thổ không thể tách rời và sẵn sàng sử dụng mọi biện pháp để thống nhất. Lãnh đạo Trung Quốc cũng nhiều lần khẳng định không loại trừ sử dụng biện pháp vũ lực để thu hồi hòn đảo, dù chủ trương chung vẫn là đối thoại và thống nhất trong hòa bình.

Bắc Kinh đã phản ứng mạnh mẽ trước phát biểu của bà Takaichi, đồng thời tiến hành hàng loạt động thái trả đũa về kinh tế và ngoại giao. Dù vậy, Thủ tướng Takaichi kiên quyết không rút lại phát biểu, còn chính phủ Nhật Bản cho biết phát ngôn không đồng nghĩa với thay đổi trong chính sách quốc phòng.

Phạm Giang (Theo Guardian, Japan Times, AFP)