Nhiều người bị đặc vụ ICE bắt khi chờ xin thẻ xanh theo diện kết hôn với công dân Mỹ, điều rất hiếm khi xảy ra trước đây, đe dọa gây ra cú sốc lớn.
Hàng chục người đã bị các đặc vụ Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan (ICE) bắt gần đây, khi họ đến tham dự các buổi phỏng vấn thông thường để xin thẻ xanh, sau khi đã kết hôn hợp pháp với công dân Mỹ.
Các vụ bắt như vậy diễn ra ở San Diego (California), New York, Cleveland (Utah). Chính quyền Tổng thống Donald Trump cho biết những người này bị bắt vì quá hạn visa, nhưng các luật sư kỳ cựu cho biết đó chưa từng là vấn đề với những đã kết hôn với công dân Mỹ.
Nhiều người đang hoảng loạn trước nguy cơ bị ICE bắt, dù họ không có tiền án và đủ điều kiện trở thành thường trú nhân hợp pháp. Jan Joseph Bejar, luật sư nhập cư ở San Diego, từng có một thân chủ bị bắt, cảnh báo nếu các vụ bắt lan rộng khắp nước Mỹ, đó sẽ là một cú sốc “rất lớn, ảnh hưởng nặng nề”.
Đặc vụ di trú liên bang xịt hơi cay vào người biểu tình tại Broadview, bang Illinois, ngày 19/9. Ảnh: AP
Các luật sư chỉ ra những người đang xin cấp thẻ xanh theo diện kết hôn với công dân Mỹ vốn được hưởng cơ chế ngoại lệ về cư trú. Theo luật, thân nhân trực hệ của công dân Mỹ, trong đó có vợ hoặc chồng, đủ điều kiện được cấp thẻ xanh ngay cả khi đang lưu trú bất hợp pháp tại thời điểm nộp hồ sơ xin trở thành thường trú nhân hợp pháp.
“Đây đã và đang là con đường pháp lý để họ điều chỉnh tình trạng cư trú, thực hiện mọi thủ tục theo quy trình ‘đúng đắn'”, Julia Gelatt, phó giám đốc Chương trình Chính sách Di trú thuộc Viện Chính sách Di trú Mỹ (MPI), cho biết.
Toàn bộ quá trình xin thẻ xanh theo diện này có thể kéo dài hơn một năm, nên nhiều đương đơn rất dễ rơi vào diện cư trú bất hợp pháp khi chờ đợi, bà Gelatt cho biết thêm.
Một trong những trường hợp như vậy là Katie Paul, 33 tuổi, người kết hôn với công dân Mỹ Stephen Paul ở San Diego hồi tháng 10/2024. Do nguy cơ bị sảy thai, Katie đã ở lại Mỹ trong quá trình xin thẻ xanh, thay vì trở về Anh.
Hôm 20/11, Katie bế con 6 tháng tuổi tới Sở Di trú và Nhập tịch (USCIS) ở San Diego để thực hiện thủ tục cuối cùng trong quá trình xin thẻ xanh thì các đặc vụ ICE xuất hiện. Họ đưa Katie tới trại giam, nhốt ở đây 6 ngày, trước khi trả tự do. Cô được cấp thẻ xanh ngay sau đó.
Viktoriia Bulavina, người gốc Ukraine, hôm 4/12 cũng bị đặc vụ ICE bắt khi cùng chồng đến USCIS San Diego để dự buổi phỏng vấn thẻ xanh. Cô bị giam 6 ngày trước khi được tại ngoại.
Hai trường hợp trên đều bị ICE coi là lưu trú quá hạn visa, nhưng vẫn đủ điều kiện được cấp thẻ xanh, theo các luật sư.
Các luật sư cho biết rất khó xác định chính xác số người bị ảnh hưởng, song nhận định nhiều đương đơn xin thẻ xanh theo diện vợ/chồng của công dân Mỹ đều có thể rơi vào tình cảnh này. Theo dữ liệu của USCIS, hiện có hàng trăm nghìn người đang ở một giai đoạn nào đó của quy trình cấp thẻ xanh.
Bên ngoài trụ sở USCIS ở San Diego, California. Ảnh: NBC San Diego
Luật sư Bejar cho biết một khi người xin thẻ xanh bị ICE bắt, hồ sơ của họ sẽ được chuyển sang hệ thống tòa án di trú, nơi công tố viên sẽ tranh luận để phản đối việc người này được cấp tình trạng cư trú hợp pháp.
Do hệ thống tòa án di trú đang tồn đọng hồ sơ kéo dài nhiều năm, quy trình này sẽ khiến thời gian xử lý các trường hợp vốn đủ điều kiện bị kéo dài không cần thiết, gây tốn kém cho người đóng thuế.
Một thân chủ của luật sư Bejar bị tạm giữ tại văn phòng USCIS ở San Diego hai ngày trước Lễ Tạ ơn, dù đã kết hôn với phụ nữ Mỹ.
Người nhập cư Mexico này đã cùng vợ đến văn phòng USCIS để phỏng vấn như một phần trong quy trình xin thẻ xanh. Cuộc phỏng vấn diễn ra tốt đẹp và viên chức phỏng vấn nói sẽ chấp thuận giai đoạn đầu trong hồ sơ bảo lãnh của hai vợ chồng. Tuy nhiên, đặc vụ ICE xuất hiện ngay sau đó và bắt người chồng đi.
“Không có quy định cụ thể nào cấm ICE tạm giữ họ trong thời gian này, nhưng từ trước đến nay điều này luôn bị xem là tốn công vô ích. Tại sao lại lãng phí nguồn lực vào những người tuân thủ quy định được áp dụng suốt hàng chục năm qua, thay vì thực sự truy bắt tội phạm bạo lực”, Shev Dalal-Dheini, giám đốc cấp cao về quan hệ chính phủ tại Hiệp hội Luật sư Di trú Mỹ, đặt câu hỏi.
Đức Trung (Theo NBC News, Washington Post)
Nguồn: https://vnexpress.net/noi-nom-nop-cua-nhung-nguoi-xin-the-xanh-dien-ket-hon-o-my-4993863.html
