Ông Trump đề xuất ‘dọn sạch’ Gaza, nhiều bên phản ứng

Reuters ngày 27.1 đưa tin Tổng thống Mỹ Trump gần đây cho biết ông đã điện đàm với Vua Jordan Abdullah II, trao đổi về ý tưởng xây các khu định cư và chuyển hơn một triệu người Palestine ở Dải Gaza đến các quốc gia láng giềng.

Theo ông, các khu định cư này sẽ có những ngôi nhà “tạm thời hoặc lâu dài” để người Gaza tới sinh sống. Nhà lãnh đạo Mỹ cũng cho biết ông muốn cả Jordan và Ai Cập, hai quốc gia giáp Gaza, tiếp nhận thêm người Palestine.

“Chúng ta cần dọn sạch toàn bộ khu vực có 1,5 triệu người này. Tôi không chắc, nhưng phải có điều gì đó xảy ra. Gaza hiện tại đúng nghĩa là một bãi đổ nát. Hầu như mọi thứ đều bị phá hủy và mọi người đang chết dần ở đó. Vì vậy, tôi muốn tham gia cùng một số quốc gia Ả Rập để xây dựng nhà ở tại một địa điểm khác, nơi tôi nghĩ rằng họ có thể sống trong hòa bình lần đầu tiên”, ông Trump nói.

Ý tưởng về việc di dời người Palestine đã bị Ai Cập và Jordan phản đối. Theo hãng thông tấn Petra của Jordan, cuộc điện đàm nói trên không đề cập việc tái định cư người Palestine. Hiện Jordan đã tiếp nhận hơn 2,39 triệu người tị nạn Palestine, theo số liệu của Liên Hiệp Quốc.

Ngoại trưởng Jordan Ayman Safadi cho hay nước này ủng hộ các quyền hợp pháp đối với đất đai và quê hương của người Palestine, bác bỏ bất kỳ hành vi vi phạm các quyền bất khả xâm phạm này, cho dù thông qua việc sáp nhập đất đai, hoặc bằng cách di dời tạm thời hay lâu dài.

Trước đó, Ai Cập nhiều lần bác bỏ mọi đề xuất của Israel về việc sơ tán toàn bộ hoặc một phần người dân ở Gaza đến bán đảo Sinai (Ai Cập), coi bất kỳ nỗ lực nào của Israel nhằm thực hiện điều này là tội ác và xóa bỏ quê hương của người Palestine.

Theo The Times of Israel, Liên đoàn Ả Rập bày tỏ đồng tình với tuyên bố của Ai Cập, đồng thời nhấn mạnh “việc cưỡng bức di dời và trục xuất người dân khỏi đất đai của họ chỉ có thể được gọi là thanh trừng sắc tộc”.

Về phần mình, nhóm Hamas cũng lên tiếng phản bác. Ông Basem Naim, một thành viên của ban chính trị Hamas, nói với Reuters rằng người Palestine sẽ không chấp nhận bất kỳ lời đề nghị hay giải pháp nào như các đề xuất của Tổng thống Mỹ Trump.

Ông Sami Abu Zuhri, một quan chức Hamas khác, đã kêu gọi nhà lãnh đạo Mỹ không lặp lại những ý tưởng “không triển vọng” mà người tiền nhiệm Joe Biden đã thử nghiệm. “Người dân Gaza đã chịu đựng sự mất mát và từ chối rời bỏ quê hương của họ và họ sẽ không rời bỏ nó bất kể lý do gì”, ông Abu Zuhri nói.

Trong một diễn biến khác, ông Avichay Adraee – phát ngôn viên của quân đội Israel ngày 27.1 đăng hướng dẫn trên Twitter rằng những người dân được phép đi bộ về phía bắc qua đường Netzarim và đường Rashid để trở về phía bắc Dải Gaza bắt đầu từ 7 giờ sáng 27.1 (giờ địa phương).

Trước đó, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu ngày 26.1 cho biết ông đã có cuộc điện đàm đầu tiên với Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ mới Pete Hegseth. Ông Netanyahu cho hay Bộ trưởng Hegseth đã bày tỏ sự ủng hộ lâu dài của Mỹ đối với Israel, đồng thời cam kết đảm bảo tuyệt đối về an ninh và sát cánh cùng Israel.