Một binh sĩ Ukraine chiến đấu ở Donetsk (Ảnh: Reuters).
Trong bối cảnh áp lực của Mỹ lên Kiev ngày càng gia tăng, người dân Ukraine vẫn phản đối các yêu cầu của Nga. Nếu các nhượng bộ được đưa ra trưng cầu dân ý, nhiều người đã nói với hãng tin Kyiv Independent rằng họ sẽ thẳng thừng từ chối các điều khoản đó.
Tuần trước, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky nói rằng bất kỳ sự nhượng bộ lãnh thổ nào để chấm dứt cuộc xung đột với Nga, được đề cập trong kế hoạch hòa bình do Mỹ đề xuất, nên được quyết định bởi người dân Ukraine, kể cả thông qua một cuộc trưng cầu dân ý.
Đề xuất này từng được đưa ra trước đây. Nhưng giống như các cuộc bầu cử, việc tổ chức trưng cầu dân ý không được thực hiện do tình trạng thiết quân luật tại Ukraine.
“Không cần thiết phải tổ chức bất kỳ cuộc trưng cầu dân ý nào. Ukraine là một quốc gia thống nhất, toàn vẹn và không thể chia cắt”, một binh lính Ukraine đang nghỉ phép từ tiền tuyến, với mật danh “Silver”, cho biết.
Trong bối cảnh Moscow vẫn phóng máy bay không người lái (UAV) và tên lửa tập kích các mục tiêu trên khắp Ukraine, và hàng nghìn binh sĩ Ukraine tiếp tục giữ phòng tuyến trước đà tiến công của Nga ở miền Đông, người dân Ukraine cho rằng việc tổ chức bầu cử trong lúc xung đột đang diễn ra là điều không thực tế.
Sau lời kêu gọi gần đây của Tổng thống Mỹ Donald Trump, Tổng thống Zelensky tuyên bố ông sẵn sàng tổ chức bầu cử trong thời chiến, nhưng chỉ khi Mỹ và châu Âu đảm bảo an ninh – một điều kiện đòi hỏi Nga phải đồng ý ngừng bắn.
“Làm sao có thể thăm dò ý kiến của những người đang ngồi trong tầng hầm? Hay hỏi ý kiến của binh lính? Liệu họ có mang hòm phiếu đến các vị trí chiến đấu không? Tôi thấy điều này không thể thực hiện được về mặt kỹ thuật”, Olena Kulikova, một nhân viên thu ngân tại ngân hàng, cho biết.
Kulikova cho rằng vấn đề an ninh là một trong những mối lo ngại lớn nhất khi tổ chức trưng cầu dân ý tại Ukraine. Kulikova, người đang sống ở tỉnh Ivano-Frankivsk phía tây, nói rằng cô không thể tưởng tượng việc tổ chức bỏ phiếu ở miền Đông Ukraine sẽ như thế nào.
“Tôi ủng hộ (trưng cầu dân ý). Nhưng chỉ khi nào ai đó có thể giải thích được điều này khả thi về mặt kỹ thuật như thế nào, làm thế nào để đóng cửa không phận, làm thế nào để bảo vệ những khu vực như Kharkov hay Zaporizhzhia”, Kulikova nhận định.
Một số khu vực ở Ukraine mà Nga đã tuyên bố sáp nhập (Ảnh: Sky).
Trong khi đó, vấn đề nhượng bộ lãnh thổ vẫn là điểm mấu chốt trong các cuộc đàm phán giữa Mỹ và Ukraine. Luật pháp Ukraine ngăn cấm việc tổ chức trưng cầu dân ý về các vấn đề có thể đe dọa toàn vẹn lãnh thổ của đất nước.
Một trong những yêu cầu chính của Nga, cũng được Mỹ ủng hộ, là việc rút toàn bộ quân đội Ukraine khỏi tỉnh Donetsk, nơi bị tàn phá bởi các cuộc xung đột kể từ năm 2014. Sau 4 năm chiến tranh, Moscow đã kiểm soát thêm 1/3 tỉnh Donetsk, kiểm soát từ 67-69% khu vực này tính đến tháng 8 năm nay.
Khu vực được gọi là “vành đai pháo đài” – một dải lãnh thổ gồm các thị trấn được phòng thủ kiên cố từ Sloviansk và Kramatorsk đến Druzhkivka và Kostiantynivka, vẫn nằm dưới sự kiểm soát của Ukraine. Việc kiểm soát hoàn toàn các khu vực này có thể mất nhiều năm, mặc dù Nga đã tuyên bố sáp nhập Donetsk và Lugansk (vùng Donbass) từ năm 2022.
Một cuộc khảo sát gần đây do Viện Xã hội học Quốc tế Kiev thực hiện cho thấy khoảng 75% người Ukraine phản đối bất kỳ kế hoạch nào liên quan đến việc rút quân Ukraine khỏi Donetsk, giới hạn quy mô của quân đội Ukraine và thiếu các đảm bảo an ninh cụ thể.
“Đây không phải là vấn đề nên được quyết định dưới áp lực. Đây hoàn toàn là các điều kiện của Nga. Việc Mỹ chấp nhận các điều khoản của Nga và không đứng về phía chúng ta cũng như châu Âu, không phải là điều chúng ta nên nhượng bộ”, Kateryna Hrebeniuk, 25 tuổi, chủ một hiệu sách, nói.
“Những vùng lãnh thổ này chưa bị kiểm soát. Nga chưa kiểm soát chúng. Do đó, tôi hoàn toàn phản đối (việc rút quân)”, Hrebeniuk nói thêm.
Doanh nhân Oleh Morokhovets lập luận rằng người dân Ukraine nên đứng về phía binh lính và không từ bỏ những vùng lãnh thổ mà họ đã bảo vệ trong hơn 11 năm.
“Không thể tổ chức trưng cầu dân ý hay bầu cử mà không có các binh lính, những người sẽ không thể bày tỏ đầy đủ ý kiến của mình. Những người đã chiến đấu có quyền đưa ra quyết định hơn những người không chiến đấu”, Morokhovets cho biết.
Sau khi Kiev liên tục từ chối nhượng lại tỉnh Donetsk, Washington đã đề nghị một thỏa hiệp về việc thành lập một “vùng kinh tế tự do”, nơi lực lượng Ukraine sẽ rút khỏi một phần lãnh thổ, và lực lượng Nga sẽ không tiến quân vào. Tổng thống Zelensky gọi đề xuất này là “bất công”.
Một số người dân Ukraine đề xuất thành lập một khu vực như vậy ở vùng biên giới thuộc Nga, trong khi những người khác cảnh báo không nên thỏa thuận bất kỳ điều gì như vậy với Moscow.
Nguồn: https://dantri.com.vn/the-gioi/phan-ung-cua-nguoi-ukraine-sau-de-xuat-trung-cau-dan-y-ve-lanh-tho-20251217074423820.htm
