Phát huy tiềm năng của tài sản số tại Việt Nam

Theo Báo cáo năm 2024 của Chainalysis (tổ chức hàng đầu trong phân tích blockchain), Việt Nam xếp thứ 5 thế giới về mức độ quan tâm đến tài sản số, đứng thứ 3 toàn cầu về sử dụng các nền tảng giao dịch quốc tế và xếp thứ 6 về khối lượng giao dịch trên các nền tảng phi tập trung.

Với hơn 17 triệu người sở hữu tài sản số và tổng giá trị thị trường vượt mức 100 tỷ USD, Việt Nam là một trong những trung tâm năng động, tiên phong của thị trường tài sản số thế giới.

Ðáng chú ý, ngay cả khi trong nước chưa có khung pháp lý chính thức để điều chỉnh hoạt động của các tổ chức cung cấp dịch vụ giao dịch tài sản số (VASPs), người Việt Nam vẫn sẵn sàng dấn thân vào thị trường thông qua các nền tảng quốc tế hàng đầu như Coinbase, Binance, Remitano hay các giao thức phi tập trung (DeFi) như SushiSwap, DYDX, Uniswap, Dodo,… Ðiều này minh chứng cho nhu cầu và tiềm năng phát triển vượt trội của lĩnh vực này tại Việt Nam.

Mặc dù vậy, hành lang pháp lý của Việt Nam cho tài sản số hiện vẫn còn mơ hồ, pháp luật hiện hành chưa công nhận tài sản số là tiền tệ hay phương tiện thanh toán, nhưng cũng không cấm sở hữu và giao dịch. Vì vậy, phần lớn dòng vốn nêu trên đang hoạt động ngoài tầm kiểm soát của hệ thống tài chính chính thức, tạo nên một nền kinh tế ngầm khổng lồ.

Thực trạng như vậy không chỉ dẫn đến thất thoát nguồn thu thuế mà còn tiềm ẩn hàng loạt rủi ro về tài chính, pháp lý và an ninh quốc gia. Do đó, theo các chuyên gia, việc gắn kết giao dịch tài sản số với các chính sách thuế sẽ giúp tăng cường nguồn thu.

Khi tài sản số được hợp pháp hóa, được quản lý, Nhà nước có thể áp dụng các loại thuế như thuế thu nhập cá nhân (đối với lợi nhuận từ giao dịch tài sản số), thuế giá trị gia tăng (đối với dịch vụ liên quan) hoặc thuế doanh nghiệp (đối với các tổ chức hoạt động trong lĩnh vực này).

Tài sản số sẽ đóng góp trực tiếp vào GDP Việt Nam thông qua việc thúc đẩy sự phát triển của các doanh nghiệp công nghệ và mở rộng các dịch vụ tài chính hiện đại. Việc chuyển các giao dịch tài sản số vào khuôn khổ chính thức cũng là yêu cầu cấp bách để phá vỡ vòng luẩn quẩn của nền kinh tế ngầm.

Khi tài sản số được luật pháp công nhận và quản lý, giao dịch sẽ trở nên minh bạch, an toàn hơn, đồng thời hạn chế nguy cơ lừa đảo, gian lận cũng như bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư. Quan trọng hơn, điều này tạo ra một nền tảng vững chắc để Nhà nước thu thuế từ các hoạt động kinh tế số, tăng cường nguồn thu ngân sách, từ đó đầu tư trở lại vào các lĩnh vực thiết yếu khác như giáo dục hay công nghệ.

Tài sản số và tài sản mã hóa đang mở ra một chương mới cho nền kinh tế Việt Nam trong kỷ nguyên chuyển đổi số và hội nhập toàn cầu. Với khả năng thúc đẩy đổi mới, tạo ra các kênh huy động vốn hiệu quả, kết nối thị trường quốc tế, công cụ này sẽ mang lại lợi ích to lớn cho doanh nghiệp, đồng thời góp phần xây dựng một xã hội hiện đại và bền vững.

Bên cạnh đó, việc phát triển tài sản số cũng là động lực để Việt Nam tận dụng nguồn lực lao động chất lượng cao trong lĩnh vực công nghệ, hạn chế tình trạng chảy máu chất xám và thu hút đầu tư nước ngoài. Ðể hiện thực hóa tiềm năng này, việc xây dựng một khung pháp lý minh bạch, ổn định và phù hợp là yếu tố tiên quyết.

Một hành lang pháp lý rõ ràng cho tài sản số không chỉ bảo vệ quyền lợi của các bên tham gia mà còn thúc đẩy niềm tin vào công nghệ và thị trường tài sản số. Với những bước đi chiến lược, tài sản số sẽ trở thành một trong những động lực giúp Việt Nam vươn lên trở thành trung tâm công nghệ và tài chính trong khu vực, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển kinh tế bền vững trong tương lai.