Phòng chống khiêu dâm, kích dục núp bóng kinh doanh dịch vụ: Không chỉ dừng ở cam kết

Các hoạt động khiêu dâm, kích dục đã len lỏi vào một số cơ sở kinh doanh dịch vụ, khoác áo spa, massage, karaoke, quán bar, thậm chí cả các dịch vụ trực tuyến “đặt lịch kín”.

Xác lập trách nhiệm và đạo đức kinh doanh

Những con số mà Sở Y tế TP.HCM công bố cho thấy quy mô đáng báo động: hơn 1.600 lượt kiểm tra, gần 300 cơ sở vi phạm, hơn 3,4 tỉ đồng tiền phạt, hàng trăm người bị xử lý hành chính và hình sự. 

Đáng lo hơn, tội phạm mại dâm đang chuyển dịch mạnh lên không gian mạng, hình thành các đường dây liên địa phương, có yếu tố nước ngoài, sử dụng nền tảng số để môi giới, chào mời, che giấu hành vi phạm pháp.

Mại dâm và dịch vụ kích dục kéo theo hàng loạt hệ lụy xã hội: buôn người, bóc lột thân thể, lây lan bệnh tật, rạn nứt gia đình, gia tăng bạo lực và tội phạm có tổ chức. Việc TP.HCM yêu cầu các cơ sở kinh doanh ký cam kết phòng, chống mại dâm, khiêu dâm, kích dục vì thế là bước đi cần thiết.

Việc cam kết nhằm xác lập rõ trách nhiệm pháp lý và đạo đức của người kinh doanh. Khi một cơ sở ký cam kết, họ không thể viện lý do “không biết”, “nhân viên tự ý làm” hay “khách tự thỏa thuận”. Trách nhiệm được đặt đúng chỗ: chủ cơ sở phải chịu trách nhiệm trước pháp luật và trước cộng đồng nếu để dịch vụ của mình bị biến tướng.

Tuy nhiên hiệu quả của việc này không chỉ dừng ở cam kết trên giấy. Điều quan trọng là cơ chế giám sát và trách nhiệm giải trình. 

Việc UBND TP.HCM giao Sở Y tế chủ trì, phối hợp với chính quyền cơ sở kiểm tra, giám sát thường xuyên cho thấy một cách tiếp cận liên ngành, không khoán trắng cho riêng lực lượng công an hay văn hóa.

Mỗi phường, xã, đặc khu phải chịu trách nhiệm nếu để địa bàn mình quản lý trở thành “điểm nóng” của dịch vụ nhạy cảm. Trách nhiệm cá nhân và trách nhiệm địa phương cần được gắn chặt với kết quả thực tế.

Một đô thị văn minh không đồng nghĩa với dễ dãi. Không thể có những “vùng xám” núp bóng dưới dịch vụ chăm sóc sức khỏe lành mạnh. Đô thị lớn càng cần những chuẩn mực rõ ràng về các dịch vụ này.

Tạo “hàng rào mềm” từ cộng đồng

Dĩ nhiên phòng chống mại dâm không thể chỉ bằng biện pháp mạnh tay từ chính quyền. TP.HCM đã xác định hướng tiếp cận y tế – xã hội – nhân văn, tiếp tục duy trì các mô hình hỗ trợ người bán dâm, nhóm nguy cơ cao, giúp họ tiếp cận dịch vụ y tế, tư vấn tâm lý, đào tạo nghề, tái hòa nhập.

Đây là cách tiếp cận đúng với mục tiêu là giảm cầu, giảm cung và giảm tổn thương xã hội. Nhưng nhân văn không có nghĩa là dung túng. Hỗ trợ người yếu thế phải song hành với việc xử lý nghiêm kẻ tổ chức, môi giới, trục lợi trên thân xác người khác.

Một TP văn minh cần sự đồng thuận của cộng đồng. Trong các “lĩnh vực nhạy cảm” lại càng cần sự thay đổi tích cực từ nhiều phía. Người dân không thể đứng ngoài cuộc. 

Khi mỗi người lên tiếng trước những dấu hiệu bất thường, khi cộng đồng không làm ngơ trước các cơ sở kinh doanh mập mờ, sức mạnh xã hội sẽ tạo ra “hàng rào mềm” nhưng rất hiệu quả. Sự im lặng và thờ ơ chính là mảnh đất màu mỡ cho dịch vụ nhạy cảm tồn tại.

Cam kết phòng, chống mại dâm, khiêu dâm, kích dục vì vậy không chỉ là một văn bản hành chính mà là một thông điệp chọn con đường phát triển dựa trên giá trị con người. 

Một TP đáng sống không thể có chỗ cho các dịch vụ làm tổn thương phẩm giá con người. Và một đô thị hiện đại, nếu muốn đi xa, buộc phải dứt khoát với những mảng tối văn hóa xã hội, nhất là khi chúng núp bóng các dịch vụ.