Theo một sửa đổi vừa được đệ trình lên Quốc hội Mỹ, Văn phòng Trách nhiệm giải trình chính phủ (GAO) được chỉ đạo điều tra nghi vấn các cơ quan liên bang Mỹ từng thử nghiệm ve mang mầm bệnh như một dạng vũ khí sinh học.
Mỹ điều tra cáo buộc quân đội từng thử nghiệm ve mang mầm bệnh
Dự luật do Hạ nghị sĩ Chris Smith (bang New Jersey) soạn thảo, yêu cầu rà soát các dự án của quân đội Mỹ, Viện Y tế quốc gia (NIH) và Bộ Nông nghiệp trong giai đoạn 1945 – 1972, liên quan 2 họ vi khuẩn Spirochaetales và Rickettsiales – tác nhân gây nhiều bệnh truyền qua ve, theo Daily Mail ngày 15.12.
Ông Smith, đồng Chủ tịch Nhóm nghị sĩ Quốc hội Mỹ về bệnh Lyme và các bệnh do ve truyền, cho biết đề xuất xuất phát từ tỷ lệ mắc bệnh Lyme cao bất thường tại New Jersey, cũng như lo ngại về sức khỏe của dân thường và binh sĩ đóng quân tại Căn cứ liên hợp McGuire-Dix-Lakehurst.
“Hàng trăm nghìn người dân New Jersey mắc bệnh Lyme xứng đáng được biết sự thật về nguồn gốc căn bệnh của họ”, ông Smith nhấn mạnh.
Trước đó, những nghi vấn này từng được nêu ra bởi Bộ trưởng Y tế và Dịch vụ nhân sinh Robert F. Kennedy Jr., người cho rằng bệnh Lyme có thể bắt nguồn từ một chương trình vũ khí sinh học thất bại của Mỹ vào thập niên 1970, liên quan nghiên cứu tại đảo Plum (bang New York).
Tuy nhiên, các nhà khoa học đã nhiều lần bác bỏ giả thuyết này, và khẳng định vi khuẩn gây bệnh Lyme đã tồn tại ở Bắc Mỹ từ rất lâu trước thế kỷ 20. Bộ An ninh Nội địa Mỹ khẳng định tại đảo Plum “chưa từng tiến hành nghiên cứu về bệnh Lyme”.
Bệnh Lyme do vi khuẩn Borrelia burgdorferi gây ra. Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC) ghi nhận khoảng 30.000 – 40.000 ca/năm, song ước tính số ca thực tế có thể lên tới gần 476.000 do nhiều trường hợp không được chẩn đoán.
Phần lớn các giả thuyết gây tranh cãi bắt nguồn từ cuốn sách “Bitten: The Secret History of Lyme Disease and Biological Weapons” xuất bản năm 2019. Cuốn sách dẫn lời nhà khoa học người Thụy Sĩ Willy Burgdorfer – người xác định tác nhân gây bệnh Lyme năm 1981 và từng tham gia các chương trình nghiên cứu vũ khí sinh học của quân đội Mỹ – cho rằng ve, bọ chét và muỗi từng được tiêm mầm bệnh như sốt Q, tularemia và sốt tái phát để nghiên cứu khả năng sử dụng trong chiến tranh sinh học.
Theo các tài liệu này, ve được cho ăn cưỡng bức mầm bệnh qua ống mao dẫn thủy tinh, thậm chí từng có thảo luận về việc phát tán “ve được vũ khí hóa” từ máy bay nhằm làm suy yếu đối phương. Cuốn sách cũng cáo buộc hàng trăm nghìn con ve nhiễm phóng xạ đã được thả tại bang Montana và dọc tuyến di cư Đại Tây Dương để theo dõi khả năng lây lan.
Những cáo buộc trên từng dẫn đến các cuộc điều tra trước đây của Quốc hội Mỹ, yêu cầu Bộ Quốc phòng làm rõ việc quân đội Mỹ có thử nghiệm ve như vũ khí sinh học trong giai đoạn 1950 – 1975 hay không. Tuy nhiên, các báo cáo của Văn phòng Tổng thanh tra Bộ Quốc phòng chưa đưa ra kết luận.
Sửa đổi mới nhất khôi phục 2 đề xuất tương tự mà ông Smith đưa ra vào các năm 2019 và 2021, từng được Hạ viện Mỹ thông qua nhưng không tiến triển tại Thượng viện Mỹ. Theo ông Smith, cuộc điều tra lần này của GAO có thể giúp xác nhận hoặc chấm dứt hoàn toàn các giả thuyết tồn tại lâu nay.
“Nếu kết luận cho thấy chương trình vũ khí sinh học của Mỹ không liên quan, chúng ta có thể khép lại vấn đề. Nhưng người dân Mỹ có quyền được biết sự thật”, ông nói.
Nguồn: https://thanhnien.vn/quan-doi-my-doi-mat-dieu-tra-ve-nghi-an-vu-khi-hoa-ve-truyen-benh-185251216161745072.htm
