Tham gia ý kiến tại hội thảo tham vấn xây dựng nghị quyết về phát triển văn hóa TP.Đà Nẵng giai đoạn 2026 – 2030, tầm nhìn đến năm 2045 do Sở VH-TT-DL TP.Đà Nẵng tổ chức hôm nay 9.12, đạo diễn – NSND Huỳnh Hùng, nguyên Giám đốc Sở VH-TT TP.Đà Nẵng, đã đề cập văn hóa tranh luận thông qua việc dẫn dắt câu nói nổi tiếng “Quảng Nam hay cãi”.
“Ở Quảng Nam có một câu rất nổi tiếng, như một định danh: ‘Quảng Nam hay cãi’. Có những người cãi mà ‘thành thánh, thành thần’ như Phan Khôi, bộ 3 Duy Tân (3 nhà cải cách đầu thế kỷ 20 ở Quảng Nam gồm Phan Châu Trinh, Trần Quý Cáp và Huỳnh Thúc Kháng), giáo sư Hoàng Tụy… Cãi ở đây là cãi theo tư duy lý tính của Descartes, cãi theo cách của các triết gia Hy Lạp. Còn bây giờ, trong xã hội mình lại lẫn lộn hai cái này. Có những người không biết gì cũng cãi, hứng lên là cãi. Cãi bừa, không được trang bị kiến thức”, ông Hùng nói.
Đề cao tính tranh luận của người Quảng Nam song NSND Huỳnh Hùng cho rằng, khi phản biện phải có tri thức, tránh tình trạng “cãi bừa”
Ông Hùng lấy ví dụ về bộ phim Mưa đỏ và cho rằng, nhiều người không phân biệt được phim tài liệu với phim điện ảnh. “Phim điện ảnh thì có hư cấu, mà hư cấu tất nhiên có nguyên tắc, được lựa chọn biểu tượng trên một cơ sở nào đó, ‘giả mà thật hơn thật’. Người làm phim có quyền. Vậy mà cũng đem ra cãi dữ lắm”, ông nói thêm.
Ông Hùng kể, hồi tháng 3, Đài PH-TH Đà Nẵng chiếu bộ phim Sóng cửa Hàn – phim chính luận về cuộc chiến chống quân Pháp năm 1858 do ông làm đạo diễn.
Vì thận trọng, khi làm bộ phim này, ông đã mời nhiều nhà sử học và chuyên gia cố vấn. Phim phát sóng và nhận được nhiều lời khen. Bộ phim cũng nhận được nhiều giải thưởng. Tuy nhiên, đến ngày 29.3, chỉ một video liên quan được đưa lên đã khiến một nhóm người phản ứng dữ dội, điện thoại đến đài yêu cầu dừng phát.
NSND Huỳnh Hùng cho rằng, đó là điển hình cho kiểu “cãi” thiếu hiểu biết. “Ai cũng cãi, đụng gì cũng cãi, không dựa trên kiến thức”, ông Hùng nhấn mạnh: “Cần phân biệt rõ, cãi có tri thức. Như Phan Khôi hay Hồ Nghinh, bộ 3 Duy Tân… là tinh thần tranh luận đáng quý, còn cãi bừa thì chỉ gây nhiễu và làm méo mó giá trị văn hóa tranh luận”.
Giữ hồn cốt Quảng Nam trong chính sách văn hóa
Với tư cách là người từng làm công tác văn hóa, NSND Huỳnh Hùng nói rằng, sau sáp nhập, cái tên Quảng Nam không còn nhưng đó chỉ là “mất cái vỏ”. Còn hồn cốt văn hóa Quảng Nam phải giữ. Không có văn hóa xứ Quảng thì không có văn hóa Đà Nẵng hôm nay.
“Vừa rồi chúng ta đã giữ lại được các tên gọi, như Tạp chí Đất Quảng, Lịch sử Xứ Quảng, rồi chuyên mục Văn hóa Quảng Nam trên báo và phát thanh, truyền hình Đà Nẵng. Những cái tên ấy không chỉ là ký ức, mà là khẳng định bản sắc. Cho nên tôi tha thiết đề nghị giữ hồn cốt Quảng Nam trong mọi chính sách văn hóa”, ông Hùng nói.
Về văn hóa ứng xử, NSND Huỳnh Hùng cho rằng đó là vấn đề quan trọng, đặc biệt là văn hóa ứng xử với tự nhiên. Theo ông, đợt lũ lụt vừa cho thấy thành phố đã có những cách ứng xử chưa đúng, như lấp sông, lấp hồ, thu hẹp dòng chảy, làm méo mó môi trường tự nhiên.
“Văn hóa ứng xử với tự nhiên cũng là văn hóa và là văn hóa cấp độ cao”, ông Hùng nói.
Hội thảo tham vấn ghi nhận nhiều ý kiến tâm huyết của các nhà nghiên cứu, các chuyên gia
Về thiết chế văn hóa, NSND Huỳnh Hùng nói rằng, “ở đô thị còn đỡ” nhưng nông thôn thiếu thiết chế văn hóa nghiêm trọng. Ngay trong nội thành, nhiều công trình văn hóa bị cắt xén. Ví dụ, sân vận động Chi Lăng, công viên 29.3; Trung tâm Văn hóa điện ảnh chưa có; nhà hát, sân vận động vẫn chưa xứng tầm…
“Tôi đề nghị đã quy hoạch cho văn hóa thì phải giữ, đừng ‘thích thì sửa’, hứng sao làm vậy. Văn hóa không thể lệ thuộc vào sở thích cá nhân. Tôi từng phải quyết liệt giữ lại Cung thể thao Tiên Sơn, nếu không đã bị biến đổi…”, NSND Huỳnh Hùng nói thêm.
Nguồn: https://thanhnien.vn/nsnd-huynh-hung-quang-nam-hay-cai-nhung-dung-cai-bua-cai-khong-co-tri-thuc-18525120914431723.htm
