UBND TPHCM vừa ban hành Đề án thí điểm chính sách tạo động lực thương mại hóa, đưa nhanh kết quả nghiên cứu và tài sản trí tuệ hình thành từ ngân sách nhà nước vào sản xuất, kinh doanh (Đề án).
Đây là bước đi đột phá nhằm biến tri thức khoa học thành động lực tăng trưởng kinh tế, hiện thực hóa chủ trương của Trung ương về phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. Sở Khoa học và Công nghệ TPHCM được UBND TPHCM giao chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan triển khai thực hiện đề án.
Các cơ chế mới giúp tạo ra một hệ sinh thái an toàn
Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TPHCM Lâm Đình Thắng cho biết Đề án là chính sách mới thể hiện tư duy mạnh dạn, đột phá của TPHCM nhằm giải quyết bài toán “đề tài nghiên cứu khoa học cất tủ”.
Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TPHCM Lâm Đình Thắng cho biết đề án sẽ góp phần giải quyết bài toán “đề tài nghiên cứu khoa học cất tủ”
Đề án là kết quả của chương trình hợp tác giữa Ban Thường vụ Thành ủy TPHCM và Ban cán sự Đảng Bộ Khoa học và Công nghệ.
Từ đó, thúc đẩy sản phẩm nghiên cứu khoa học ra thị trường bằng sự phối hợp của ba nhà: Nhà nghiên cứu – nhà nước – doanh nghiệp. Các cơ chế mới giúp tạo ra một hệ sinh thái an toàn, nhà nước đóng vai trò kiến tạo, doanh nghiệp tự tin đầu tư và nhà khoa học được hỗ trợ tối đa để sáng tạo.
“Đây chính là khát vọng của TPHCM trong việc “biến” các tài sản trí tuệ thành giá trị kinh tế thực tiễn, đưa kết quả nghiên cứu khoa học ra thị trường” – ông Lâm Đình Thắng nhấn mạnh.
Tỷ lệ kết quả nghiên cứu được thương mại hóa còn thấp
Bà Nguyễn Thị Thu Sương, Trưởng Phòng Phát triển Khoa học công nghệ, Sở Khoa học và Công nghệ TPHCM, cho biết dù sở hữu nguồn lực nghiên cứu lớn, nhưng tỉ lệ kết quả nghiên cứu được thương mại hóa tại TPHCM còn thấp.
Bà Nguyễn Thị Thu Sương cho biết tỉ lệ kết quả nghiên cứu được thương mại hóa còn thấp
Nhiều sản phẩm tiềm năng vẫn “nằm trên giá sách” do vướng mắc về cơ chế, tài chính và kết nối thị trường. Thực tế, tỉ lệ thương mại hóa kết quả nghiên cứu khoa học tại TPHCM chỉ đạt khoảng 5% – con số quá thấp so với tiềm năng của một trung tâm khoa học công nghệ hàng đầu.
Từ ý tưởng đến sản phẩm thương mại trải qua 8 bước. Các khâu đầu được làm rất tốt nhưng khâu đưa sản phẩm ra thị trường lại đang bị “cất trong ngăn kéo”, do thiếu cơ chế liên kết giữa nhà nghiên cứu và doanh nghiệp.
Quy định về giao quyền hiện nay chưa khuyến khích doanh nghiệp tham gia quá trình thương mại hóa. Nếu doanh nghiệp bỏ 70% vốn, nhà nước bỏ 30% nhưng quyền sở hữu lại giao cho trường đại học hoặc nhà nước giữ thì doanh nghiệp không mặn mà đầu tư.
“Đề án lần này được xây dựng để tháo gỡ các điểm nghẽn, giúp kết quả nghiên cứu đi nhanh hơn, ra thị trường sớm hơn” – bà Nguyễn Thị Thu Sương khẳng định.
Một trong những giải pháp đó là mở rộng cơ chế giao quyền khai thác kết quả nghiên cứu bằng cách ưu tiên, lấy doanh nghiệp làm trung tâm, để doanh nghiệp đưa sản phẩm ra thị trường. Nếu doanh nghiệp có đầu tư thì kết quả nghiên cứu sẽ thuộc về doanh nghiệp đó, không cần bồi hoàn cho nhà nước.
Đề án được thí điểm trong vòng hai năm (2026-2028) dưới hình thức một “sandbox chính sách”. Mục tiêu đặt ra là đưa ít nhất 10 sản phẩm khoa học công nghệ ra thị trường theo tiêu chuẩn Made in Vietnam; tỉ lệ tài sản trí tuệ từ nhiệm vụ khoa học và công nghệ sử dụng ngân sách nhà nước được khai thác thương mại đạt 8-10%.
Đề án không chỉ là một chính sách thí điểm, mà còn là cam kết mạnh mẽ của TPHCM trong việc chuyển từ đầu tư cho nghiên cứu sang đầu tư cho giá trị tạo ra từ nghiên cứu.
Nguồn: https://nld.com.vn/tphcm-thi-diem-chinh-sach-moi-giai-quyet-bai-toan-de-tai-nghien-cuu-cat-tu-19625122015215509.htm
