Trung Quốc nói J-15 bật radar cảnh giới khi chạm mặt F-15 Nhật

“Phi cơ trên tàu sân bay của mọi quốc gia đều vận hành radar trong chế độ cảnh giới khi huấn luyện bay. Đây là biện pháp bình thường để đảm bảo an toàn bay”, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Quách Gia Côn nói trong cuộc họp báo ngày 8/12.

Ông Quách khẳng định hoạt động huấn luyện và diễn tập của Trung Quốc hoàn toàn tuân thủ luật pháp và thông lệ quốc tế, cũng như diễn ra một cách chuyên nghiệp, chuẩn mực và “không thể chê trách”.

“Sự việc phát sinh khi tiêm kích Nhật Bản xâm nhập khu vực diễn tập và huấn luyện của Trung Quốc, tiến hành trinh sát tầm gần và gây gián đoạn hoạt động quân sự của chúng tôi. Tuy nhiên, Nhật Bản đổ lỗi cho Trung Quốc và tìm cách đánh lừa mọi người với cáo buộc tiêm kích chúng tôi chiếu radar vào máy bay của họ”, ông Quách nói.

Phát ngôn viên chính phủ Nhật Bản Minoru Kihara cho biết Lực lượng Phòng vệ Trên không Nhật Bản (JASDF) cuối tuần trước điều động tiêm kích F-15J cất cánh khẩn cấp “do lo ngại máy bay Trung Quốc xâm phạm không phận”. Ông Kihara nói tuyên bố của Trung Quốc rằng tiêm kích Nhật Bản cản trở an toàn bay của họ là vô căn cứ.

Thứ trưởng Ngoại giao Nhật Bản Takehiro Funakoshi đã triệu đại sứ Trung Quốc Ngô Giang Hạo để “gửi kháng nghị mạnh mẽ rằng những hành động nguy hiểm như vậy là cực kỳ đáng tiếc”. Bộ Ngoại giao Trung Quốc bác bỏ chỉ trích của Nhật Bản và cho biết sẽ gửi kháng nghị đáp trả.

Sự việc xảy ra trong lúc nhóm tác chiến tàu sân bay Liêu Ninh của Trung Quốc diễn tập tại phía đông eo biển Miyako.

Bộ Quốc phòng Nhật Bản cho biết tiêm kích hạm J-15 xuất phát từ tàu Liêu Ninh hai lần bật radar hỏa lực, khóa mục tiêu vào chiến đấu cơ F-15 Nhật Bản ở phía đông nam đảo Okinawa vào ngày 6/12. Nhóm tác chiến Liêu Ninh khi đó đang di chuyển ở phía nam nhóm đảo Okinawa của Nhật Bản.

Hải quân Trung Quốc cho biết tuyên bố của Nhật Bản “không đúng với tình hình thực tế” và yêu cầu nước này “lập tức ngừng vu khống, bôi nhọ”.

Radar vận hành ở chế độ cảnh giới có khả năng theo dõi khu vực rộng lớn và nhận diện lượng lớn vật thể, giúp phi công nắm bắt tình huống xung quanh và phát hiện mối đe dọa từ xa. Sử dụng chế độ này không đồng nghĩa với máy bay đang ở trạng thái sẵn sàng khai hỏa.

Trong khi đó, radar ở chế độ điều khiển hỏa lực sẽ định vị chính xác đối phương, cung cấp tham số dẫn đường cho tên lửa và đạn có điều khiển. Bật radar hỏa lực và khóa mục tiêu thường chỉ diễn ra khi một bên sẵn sàng khai hỏa trong chiến đấu, đồng thời bị coi là hành động khiêu khích nghiêm trọng trong thời bình.

Máy bay và tàu chiến hiện đại đều được trang bị hệ thống cảnh báo chiếu xạ, cho phép chúng xác định có đang bị đối phương phát hiện và khóa mục tiêu qua radar hay không.

Vụ tiêm kích chạm mặt gần đảo Okinawa diễn ra trong lúc căng thẳng giữa Trung Quốc và Nhật Bản leo thang, sau phát biểu của Thủ tướng Sanae Takaichi về đảo Đài Loan hồi tháng trước. Thủ tướng Nhật Bản sau đó xuống giọng nhằm xoa dịu căng thẳng, song Trung Quốc không chấp nhận và tiếp tục yêu cầu bà rút lại phát biểu.

Nguyễn Tiến (Theo AP, Global Times, Kyodo, Xinhua)