Vá lại tàu thuyền, trở lại nhịp sống mưu sinh

Buổi sáng cuối năm, bãi biển thôn An Quang Đông vẫn còn in hằn dấu tích của bão số 13 sau gần hai tháng đi qua. Những thân dương liễu trơ trụi, gãy gập, nằm ngổn ngang trên bãi cát. Nhiều đoạn bờ biển bị sóng khoét sâu thành rãnh dài, xen giữa là những mảng bê tông vỡ vụn từng là móng nhà, tường rào của người dân ven biển.

Bên mép nước, vài chiếc thuyền thúng cũ kỹ được quét lại bằng những gam màu xanh, đỏ rực rỡ. Mùi sơn mới còn hăng hắc trong gió biển, như dấu hiệu đầu tiên của sự hồi sinh.

GƯỢNG DẬY TỪ ĐỔ NÁT

Cầm cây cọ nhỏ, tỉ mẩn quét thêm lớp sơn cuối lên chiếc thuyền thúng đã sứt sẹo nhiều chỗ, anh Võ Văn Trung (38 tuổi, thôn An Quang Đông) gần như không ngơi tay. Với người đàn ông gắn bó cả đời với biển, việc sửa lại phương tiện mưu sinh quan trọng hơn mọi nỗi buồn đã qua.

Nhà anh Trung cách bờ biển gần 500 m, nhưng trong đêm bão số 13 đổ bộ, sóng biển cao hơn 8 m tràn sâu vào khu dân cư. Gió rít từng cơn, nước biển cuồn cuộn cuốn theo bùn cát, rác thải, nhấn chìm hàng trăm căn nhà. Gia đình anh không kịp trở tay, toàn bộ ti vi, tủ lạnh, máy giặt đều hư hỏng. Chiếc thuyền thúng, “cần câu cơm” của cả nhà cũng bị sóng đánh va đập liên hồi, thân thuyền nứt vỡ nhiều chỗ.

“Thiên tai thì đành chịu, giờ chỉ còn cách sửa sang lại nhà cửa, tàu thuyền để ổn định cuộc sống. Khi biển lặng gió, chúng tôi lại ra ven bờ đánh tôm giống, mong mỗi ngày kiếm được chút tiền mua sắm lại đồ đạc, lo cái tết sắp tới”, anh Trung trầm giọng.

Không riêng gia đình anh Trung, nhiều hộ dân ven biển An Quang Đông cũng đang tất bật vá lưới, sửa thuyền, dọn dẹp nhà cửa. Những tiếng búa gõ chan chát, tiếng máy hàn xì vang lên xen lẫn tiếng sóng biển, tạo nên một nhịp sống mới sau hoang tàn.

CON TÀU CUỐI CÙNG TRÊN ĐẦM ĐẠM THỦY

Cách An Quang Đông khoảng 10 km, không khí phục hồi sau bão cũng đang diễn ra khẩn trương trên đầm Đạm Thủy. Gần hai tháng sau bão, hàng chục ngư dân vẫn túc trực quanh một con tàu lớn vừa được trục vớt, chiếc tàu cuối cùng trong đầm được giải cứu.

Nhanh tay tháo gỡ những mớ dây điện nối với thiết bị dò cá biển, ông Nguyễn Văn Tí (52 tuổi, chủ tàu) không giấu được vẻ mệt mỏi hằn trên khuôn mặt sạm nắng. Con tàu này là toàn bộ gia sản của gia đình ông, được mua cách đây 6 năm bằng tiền vay mượn anh em, hàng xóm. Đến nay, khoản nợ vẫn chưa trả hết.

Trước khi bão số 13 đổ bộ, ông Tí đưa tàu vào vùng khuất gió trên đầm Đạm Thủy để trú tránh. Nghĩ rằng đã an toàn, ông cùng các thuyền viên trở về nhà. Thế nhưng ngay sau bão, khi quay lại kiểm tra, ông chết lặng khi chứng kiến con tàu lật nghiêng sát mép đầm, nước và bùn đất tràn đầy cabin, khoang hàng. Tất cả máy móc, ngư cụ, thiết bị điện tử đều hư hỏng nặng.

“Thiết bị dò cá trị giá hơn 150 triệu đồng coi như mất trắng. Máy móc, ngư cụ cũng không còn dùng được. Tổng thiệt hại ước tính hơn 2 tỉ đồng”, ông Tí nói. Chưa kể chi phí thuê sà lan, cần cẩu để lật ngược con tàu cũng ngốn thêm hơn 250 triệu đồng.

Do tàu lật gần bờ, mực nước đầm lên xuống thất thường, sà lan chở cần cẩu nhiều ngày không thể tiếp cận; phải chờ lúc nước dâng cao, ông Tí mới gọi được phương tiện vào trục vớt. “Tài sản của mình thì phải tự cứu thôi. Khó khăn lắm, thiếu thốn đủ thứ, nhưng không làm thì lấy gì ăn, đâu thể chỉ trông chờ vào hỗ trợ của nhà nước”, ông Tí bộc bạch.

CÒN NGƯỜI LÀ CÒN HY VỌNG

Ở một góc khác của xã Đề Gi, anh Nguyễn Văn Tình (26 tuổi) đang cẩn thận kiểm tra lại bờ ao nuôi ốc hương rộng hơn 3.000 m² của gia đình. Ngay đầu vụ, anh đầu tư hơn 150 triệu đồng để thả trên 2 triệu con giống, kỳ vọng sau khoảng 5 tháng sẽ thu hoạch. Nhưng khi ốc mới nuôi được hơn 1 tháng rưỡi, bão số 13 bất ngờ ập đến. Mưa lớn kéo dài làm nước dâng cao, gây sạt lở bờ ao, hư hỏng hệ thống đê bao và nhiều máy móc; thiệt hại ban đầu ước tính hơn 300 triệu đồng. Sau bão, bùn đất tràn vào ao khiến nguồn nước ô nhiễm nghiêm trọng. “Ốc hương chỉ sống được trên cát, nếu ngập bùn vài ngày là chết”, anh Tình nói.

Để cứu ao nuôi, anh phải thuê nhân công gia cố lại bờ, vệ sinh ao, rửa trôi bùn đất và thay toàn bộ lớp cát trắng mới. Nhờ xử lý kịp thời, thiệt hại về con nuôi không quá lớn, song gần nửa tháng sau bão, ốc thiếu thức ăn, chậm lớn, buộc vụ nuôi kéo dài thêm khoảng 2 tháng so với dự kiến.

Sau thiên tai, gia đình anh Tình được địa phương hỗ trợ 15 kg gạo và 2 triệu đồng để vượt qua khó khăn trước mắt. “Còn người là còn hy vọng. Ao ốc hương vẫn còn, nếu giá bán giữ ở mức khoảng 200.000 đồng/kg, sau tết có thể gỡ gạc lại phần nào”, anh Tình nói, mắt dõi theo mặt ao vừa được hồi sinh.

NỖ LỰC KHẮC PHỤC HẬU QUẢ

Theo UBND xã Đề Gi, bão lũ đã gây thiệt hại hơn 300 tỉ đồng cho địa phương. Riêng lĩnh vực thủy sản, tàu thuyền thiệt hại trên 219 tỉ đồng. Toàn xã có 55 tàu thuyền bị chìm, hư hỏng; 30 ha tôm, 130 ha cá ao, 26 ha ốc hương bị thiệt hại từ 30 – 100%.

Lãnh đạo xã Đề Gi cho biết nguồn lực địa phương còn hạn chế, trong khi nhu cầu hỗ trợ rất lớn, khiến tiến độ phục hồi còn chậm. Nhiều hộ nuôi trồng thủy hải sản bị thiệt hại nặng, gặp khó khăn lớn trong việc tái sản xuất.

Ngay sau bão, UBND xã đã tổ chức họp khẩn, thành lập 3 tổ công tác thống kê thiệt hại; huy động lực lượng dân quân, công an, các đoàn thể cùng máy móc, thiết bị hỗ trợ người dân khắc phục hậu quả. Đồng thời địa phương khẩn trương triển khai tái định cư cho các hộ dân khu vực phía đông đường ven biển ở thôn An Quang Đông đến khu tái định cư mới.

Theo ông Võ Văn Tài, Chủ tịch UBND xã Đề Gi, địa phương đã kiến nghị UBND tỉnh Gia Lai xem xét hỗ trợ kinh phí để khắc phục hậu quả nặng nề do bão số 13 gây ra, trong đó ưu tiên gia cố đê bao đồng muối dài 5 km và một số hạ tầng thiết yếu; đề xuất chính sách hỗ trợ các hộ nuôi trồng thủy hải sản bị thiệt hại, kiến nghị ngân hàng khoanh, giãn nợ và các công ty bảo hiểm xem xét hỗ trợ cho chủ tàu, thuyền bị ảnh hưởng.