Ẩm thực An Giang từ lâu vốn nổi tiếng bởi sự phong phú, độc đáo, gắn chặt với sông nước miền Tây. Người ta thường nhắc đến mắm Châu Đốc, cá linh mùa nước nổi hay thốt nốt Tri Tôn. Thế nhưng, nếu đủ duyên khám phá sâu hơn, du khách sẽ ngạc nhiên khi nghe tới cái tên khá lạ tai – con lía.
Loài thủy sản nhỏ bé này được ví von là “kho báu ẩm thực” gắn liền với tuổi thơ.
Con lía là một loài thủy sản nước ngọt có hình dáng gần giống hến nhưng nhỏ bé và mỏng manh hơn. Chúng thường sinh sống ở sông rạch, kênh ngòi, đặc biệt nổi tiếng tại vùng Tân Châu, An Giang – nơi lía được xem như một đặc sản dân dã.
Vào mùa nước nổi, khi nước dâng cao cuồn cuộn chảy về hạ lưu, lía xuất hiện dày đặc, trở thành món quà của thiên nhiên ban tặng cho cư dân miền sông nước. Những con lía bé nhỏ được người dân khéo léo thu bắt, đem ngâm nhiều giờ đồng hồ để sạch bùn đất trước khi chế biến.
Người Tân Châu có nhiều cách biến tấu lía thành những món ăn giản dị mà đậm đà hương vị quê nhà như: lía luộc sả, lía phơi khô tẩm gia vị, hay lía xào tỏi thơm lừng.
Khác với hến, con lía có lớp vỏ mỏng, kích thước chỉ lớn hơn đầu ngón tay một chút, dễ dàng chế biến thành nhiều món ăn hấp dẫn. Người dân địa phương thường bắt lía về để làm các món xào tỏi thơm lừng, luộc cùng sả cho vị ngọt thanh, hoặc phơi khô dưới nắng rồi tẩm ướp gia vị, tạo nên hương vị đặc trưng khó lẫn.
Một trong những món ăn được xem là “dấu ấn khó quên” khi ghé đến An Giang chính là lía phơi nắng. Không cầu kỳ nhưng lại đòi hỏi sự tỉ mỉ trong từng công đoạn, món ăn này mang trong mình cả sự sáng tạo của người dân miền sông nước.
Sau khi rửa sạch lía, người dân sẽ tiến hành sơ chế rất kỹ bằng cách ngâm trong nước khoảng 10-12 tiếng, thường thì để qua đêm để loại bỏ hết bùn đất. Trước khi đem phơi, lía được ướp cùng muối, ớt và bột ngọt, để gia vị thấm đều trong nhiều giờ liền. Người dân Tân Châu vẫn truyền nhau “bí quyết” để cho ra hương vị chuẩn nhất: ướp lía trong vòng hai tiếng rồi phơi nắng ba tiếng. Khi lía đã đạt độ khô vừa phải, người ta phủ thêm một lớp nilon mỏng, vừa giữ lại hơi nóng, vừa giúp con lía không mất nước, nhờ đó mà phần thịt bên trong vẫn giữ được độ ngọt tự nhiên.
Qua một ngày nắng, hương vị của lía Tân Châu dậy lên rõ rệt, đậm đà và thơm ngon. Khi nhai kỹ, vị ngọt bùi càng lan tỏa nơi đầu lưỡi, tạo cảm giác vừa lạ vừa quen. Điều thú vị là món ăn này có giá khá bình dân, phù hợp túi tiền của nhiều người nên trở thành lựa chọn phổ biến trong các bữa ăn vặt. Với học sinh, sinh viên, lía phơi một nắng gần như là món ăn vặt khoái khẩu.
Điểm đặc biệt khiến món ăn này chinh phục thực khách chính là nước chấm ăn kèm – linh hồn của món lía phơi nắng. Thường thì đó là nước mắm me sệt, hòa quyện giữa vị chua thanh của me, độ ngọt dịu từ đường, chút mặn mòi của mắm và thêm vào vài lát ớt tươi hoặc thìa sa tế cay nồng. Tất cả tạo nên hương vị vừa dân dã vừa tinh tế.
Những mẹt lía tươi rói ở chợ Tân Châu, chợ Châu Đốc, chợ Long Xuyên – nơi du khách có thể tìm mua để thưởng thức hương vị dân dã.
Ngày nay, việc tìm mua con lía không còn dễ dàng như trước, bởi môi trường thay đổi khiến số lượng giảm dần. Tuy vậy, ở các khu chợ quê tại An Giang, đặc biệt là chợ Tân Châu, chợ Long Xuyên, chợ Châu Đốc, du khách vẫn có thể bắt gặp những mẹt lía tươi rói được bày bán. Người bán thường là nông dân vừa đi giăng lưới, đặt dớn ngoài ruộng, ngoài kênh về. Chính sự tươi ngon tự nhiên ấy đã làm nên hương vị đặc trưng cho những món chế biến từ lía.
Chính sự mộc mạc trong cách chế biến nhưng lại giàu tính sáng tạo đã biến lía phơi nắng trở thành một trong những món ăn độc đáo của An Giang. Với những ai đã từng một lần nếm thử, hẳn khó lòng quên được hương vị đặc biệt này – một hương vị vừa đậm đà, vừa mang hơi thở của miền sông nước.
Loại trái này có vị chua đặc trưng, nghe đến tên nhiều người còn chẳng biết. Thế nhưng, đây là loài quả đặc sản của các tỉnh đồng bằng Sông Cửu Long,…
Nguồn: https://eva.vn/di-dau-xem-gi/ve-an-giang-thuong-thuc-loai-dac-san-duoc-vi-nhu-loc-troi-cho-hoi-xua-o-cho-ban-day-ten-cuc-la-95-nguoi-viet-chua-chac-biet-c40a648543.html
