Xuất nhập khẩu lập kỷ lục 920 tỉ USD

Tăng bán hàng tết cho thị trường tỉ dân

Nam bộ đang bước vào giai đoạn đầu mùa khô nên mưa giảm và nắng gia tăng. Nhờ vậy, việc thu hoạch thanh long ở các tỉnh miền Tây càng thuận lợi, giá tăng đáng kể.

Cập nhật đến ngày 19.12, giá thu mua thanh long ruột đỏ loại 1 tại vườn đã lên đến 37.000 – 39.000 đồng/kg, loại 2 từ 32.000 – 35.000 đồng/kg và loại 3 khoảng 27.000 – 28.000 đồng/kg. Giá thanh long tăng bình quân gấp 4 lần so với cùng kỳ năm trước theo một số doanh nghiệp là do nguồn cung khan hiếm vì mưa lũ bất thường ở miền Trung, và Trung Quốc cũng đang có nhu cầu cao.

Người Trung Quốc vốn rất thích chưng cúng thanh long trên bàn thờ trong những ngày lễ tết vì hình dạng và màu sắc đẹp cũng như tên gọi của loại quả rất hợp với văn hóa nước này. Do vậy, dự báo việc xuất khẩu và giá thanh long sẽ tiếp tục tốt trong khoảng nửa đầu năm 2026.

Theo ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam (VINAFRUIT), Trung Quốc vẫn là thị trường xuất khẩu chính của rau quả Việt Nam. Tính đến hết tháng 10, thị trường này đã nhập khẩu đến 4,5 tỉ USD và chiếm tỉ trọng đến 67% trong tổng xuất khẩu của Việt Nam. Vào mùa đông, Trung Quốc sẽ tăng nhập các mặt hàng trái cây nhiệt đới như thanh long, chuối, xoài, mít… Về tổng thể, dư địa của thị trường này với ngành rau quả vẫn còn “mênh mông”. Bên cạnh thị trường Trung Quốc, rau quả Việt Nam cũng ghi nhận sự tăng trưởng “thần tốc” ở các thị trường khó tính như Mỹ, Hàn Quốc, Hà Lan. Điều này cho thấy chất lượng rau quả Việt đã được cải thiện đáng kể.

Cùng là mặt hàng được ưa chuộng trong mùa lễ hội, xuất khẩu tôm của Việt Nam vào Trung Quốc đang tăng trưởng mạnh. Trong 11 tháng qua, xuất khẩu tôm của Việt Nam vào thị trường tỉ dân đạt con số kỷ lục là 1,2 tỉ USD tăng đến 59% so với cùng kỳ năm 2024, chiếm tỷ trọng đến 28% trong tổng xuất khẩu tôm của Việt Nam.

“Trong quý 4/2025 và đầu năm 2026, nhu cầu tiêu thụ tôm Việt Nam tại Trung Quốc vẫn cao nhờ mùa lễ hội và tết nguyên đán, song tốc độ có thể chững lại sau cao điểm”, Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) dự báo.

Trung Quốc đã vượt qua Mỹ để trở thành thị trường tiêu thụ tôm lớn nhất của Việt Nam. Không chỉ dẫn đầu về kim ngạch, thị trường này còn đặc biệt ưa chuộng các sản phẩm sống, tươi, chủ yếu là tôm hùm với kim ngạch ghi nhận tăng trưởng 3 con số. Bên cạnh lợi thế về khả năng chế biến sâu và sản phẩm tươi sống, Việt Nam có lợi thế về vị trí địa lý gần, giúp rút ngắn thời gian giao hàng và linh hoạt theo biến động nhu cầu. Tuy vậy, VASEP cũng khuyến cáo các doanh nghiệp cần chú ý thị trường này có sự thay đổi liên tục trong chính sách hải quan, truy xuất nguồn gốc và kiểm soát biên mậu.

Bên cạnh tôm hùm, tôm sú Việt Nam tiếp tục giữ lợi thế rõ rệt tại thị trường Trung Quốc. Đây là phân khúc tôm cao cấp, thường phục vụ kênh nhà hàng khách sạn và dịch vụ ăn uống. Người tiêu dùng Trung Quốc sẵn sàng chi cho sản phẩm cao cấp hơn, chế biến tiện lợi hơn. Điều này mở ra dư địa cho các dòng sản phẩm tôm sú chất lượng cao, tôm chế biến sâu, tôm đóng gói mang thương hiệu Việt Nam.

Top 15 siêu cường thương mại

Theo Bộ Công thương, ước tính tổng kim ngạch xuất nhập khẩu năm 2025 sẽ chạm mốc kỷ lục 920 tỉ USD. Việt Nam vào nhóm 15 quốc gia có kim ngạch thương mại lớn nhất thế giới. Từ một nước nhập siêu, Việt Nam đã dần chuyển mình thành nước xuất siêu và kéo dài 10 năm liên tiếp. Trong đó, xuất khẩu lần đầu vượt mốc 470 tỉ USD.

Ông Nguyễn Anh Sơn, Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu, cho biết: Dự kiến tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam năm 2025 có thể vượt mốc 470 tỉ USD, tăng khoảng 16% so với năm 2024. Đáng chú ý, trong giai đoạn từ năm 2020 – 2025, Việt Nam đạt tốc độ xuất khẩu bình quân 10%/năm. Từ năm 2023, Việt Nam đã gia nhập nhóm 20 nền kinh tế có kim ngạch xuất khẩu lớn nhất thế giới. “Đặc biệt, Việt Nam liên tục xuất siêu trong suốt 10 năm qua, góp phần quan trọng tạo nguồn ngoại tệ ổn định, giảm áp lực lên tỷ giá và củng cố dự trữ ngoại hối quốc gia”, ông Sơn nêu.

NGUỒN: BỘ CÔNG THƯƠNG

Dù lạc quan, nhưng Bộ Công thương cũng nhìn nhận một số mặt hạn chế đặc biệt là sự tăng trưởng xuất khẩu hiện nay vẫn phụ thuộc quá lớn vào khu vực có vốn đầu tư nước ngoài (FDI), trong khi vai trò của doanh nghiệp nội địa chưa tương xứng. Trong cơ cấu ngành hàng, xuất siêu 22 tỉ USD thì nhóm ngành nông sản đóng vai trò chủ lực với con số khoảng 21 tỉ USD.

Để thúc đẩy phát triển thương mại bền vững trong bối cảnh quốc tế biến động và thách thức như xu hướng toàn cầu hóa đang dần bị thay thế bởi khu vực hóa và chủ nghĩa bảo hộ; bên cạnh đó, dịch bệnh và xung đột để lại hệ quả là thương mại thế giới bị chia cắt bởi nhiều tiêu chuẩn và cấp độ khác nhau; Bộ Công thương khuyến cáo, các doanh nghiệp cần chuyển dịch mạnh mẽ từ mô hình tăng trưởng theo chiều rộng sang tăng trưởng theo chiều sâu, hiệu quả và bền vững, gắn với đổi mới sản xuất, nâng cao giá trị gia tăng, hàm lượng công nghệ và tỷ lệ nội địa hóa, tối ưu hóa chi phí logistics, xúc tiến thương mại và xây dựng thương hiệu, mở rộng mạng lưới các FTA, phát triển thị trường.