Ý tưởng Mỹ tiếp quản Gaza: Ông Netanyahu nói đáng theo đuổi; Bối rối, lo ngại cả trong và ngoài Mỹ

(PLO)- Ngay sau khi ông Trump nêu ý tưởng Mỹ tiếp quản Gaza, trong khi Thủ tướng Israel – ông Benjamin Netanyahu nói điều này có thể thay đổi lịch sử của Gaza thì nhiều bên cả trong và ngoài nước Mỹ bày tỏ “sự bối rối, lo ngại và bi quan”.

Trong cuộc họp báo chung với Thủ tướng Israel – ông Benjamin Netanyahu tại Nhà Trắng hôm 4-2, Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố ý định tới thăm Dải Gaza và đưa ra đề xuất tái thiết một khi Washington “sở hữu lâu dài” Gaza, theo đài CNN.

Ý tưởng Mỹ “sở hữu lâu dài” Gaza

Tổng thống Trump cho biết ông có ý định đến thăm Israel, Dải Gaza, Saudi Arabia và những nơi khác trên khắp Trung Đông, nhấn mạnh rằng đây là một khu vực “tuyệt vời và rất sôi động”.

“Tôi sẽ đến thăm nhiều nơi khác nhau ở Trung Đông. Tôi đã được mời đến mọi nơi, nhưng tôi sẽ đến thăm một số nơi” – Tổng thống Trump nói.

Tổng thống Trump cũng một lần nữa nhấn mạnh ý tưởng Mỹ tiếp quản và tái thiết Gaza. Ông nói rằng nhìn thấy triển vọng Mỹ “sở hữu lâu dài” Gaza và tin rằng điều đó “mang lại sự ổn định to lớn” cho không chỉ vùng đất này mà còn cả toàn bộ Trung Đông.

Ông Trump cho rằng Dải Gaza có tiềm năng trở thành một “Riviera của Trung Đông”, ám chỉ khả năng phát triển du lịch ven Địa Trung Hải, có thể phát triển theo hình mẫu dải bờ biển Riviera ở tây nam nước Ý.

Ông Trump đề xuất người dân Palestine vốn sinh sống ở Dải Gaza sẽ được di dời tới nhiều vùng đất khác – nơi sẽ “những ngôi nhà chất lượng thực sự tốt” sẽ được dựng lên, nơi mà họ có cơ hội sống sót.

Cũng trong cuộc họp báo, Tổng thống Trump không loại trừ khả năng gửi quân đội tới để hỗ trợ việc tiếp quản và tái thiết Dải Gaza.

Phản ứng về ý tưởng của ông Trump

Thủ tướng Israel hoan nghênh ý tưởng của Tổng thống Mỹ, nói rằng đề xuất này là “thực sự đáng để theo đuổi” và có thể “thay đổi lịch sử” của vùng đất Gaza.

Ông Netanyahu cho biết ông cảm thấy đề xuất để Mỹ tiếp quản và tái thiết Gaza là “đáng quan tâm” và chính quyền Tel Aviv “đang thảo luận về nó”.

Bình luận về ý tưởng Mỹ tiếp quản Gaza, nhiều nhà lập pháp Mỹ bày tỏ sự nghi ngờ. Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Lindsey Graham gọi đó là một “đề xuất thú vị” nhưng cũng “có vấn đề”.

“Chúng ta sẽ xem những người bạn Ả Rập của chúng ta nói gì về điều đó. Tôi nghĩ rằng hầu hết người South Carolina [bang ông Graham đại diện] có lẽ sẽ không hào hứng với việc gửi người Mỹ đến tiếp quản Gaza. Tôi nghĩ rằng điều đó có thể có vấn đề. Nhưng tôi sẽ giữ một tâm trí cởi mở” – ông Graham cho hay.

Thượng nghị sĩ đảng Dân chủ Richard Blumenthal gọi ý tưởng này là “điên rồ”.

Ông Blumenthal cho biết nó sẽ “phá vỡ Hiệp định Abraham” đồng thời nói thêm rằng “mọi tiến bộ mà chúng ta đã đạt được bao gồm những trận chiến dũng cảm và tốn kém mà Israel đã tiến hành sẽ bị phá hoại do ý tưởng điên rồ này”.

Thượng nghị sĩ Jeanne Shaheen – đảng viên Dân chủ hàng đầu trong Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ – nói rằng ý tưởng đó không có lợi cho nước Mỹ.

“Tôi nghĩ rằng ý tưởng này không nhận ra nhu cầu phải có một nhà nước Palestine và thực tế là cho đến khi chúng ta giải quyết được những lo ngại của người Palestine, thì sẽ vẫn tiếp tục có xung đột trong khu vực” – bà Shaheen cho hay.

Trong khi đó, hai quan chức Ả Rập bày tỏ sự bối rối, lo ngại và bi quan về ý tưởng Mỹ sẽ tiếp quản Gaza.

Một quan chức trên nói với CNN rằng ý tưởng đó “rất thô sơ” và họ “cần được làm rõ và phát triển thêm để hiểu được”.

Một quan chức thứ hai là một nhà ngoại giao cho biết những phát ngôn của ông Trump sẽ gây nguy hiểm cho thỏa thuận ngừng bắn mong manh ở Gaza và ví chúng như những gì ông Trump đã nói về việc sáp nhập Canada và mua lại đảo Greenland.

“Điều cần thiết là phải nhận ra những tác động sâu sắc của những đề xuất như vậy đối với cuộc sống và phẩm giá của người dân Palestine, cũng như toàn thể Trung Đông” – nhà ngoại giao này nêu quan điểm.

“Hơn nữa, thực tế vẫn là 1,8 triệu người ở Gaza sẽ phản đối sáng kiến ​​như vậy và từ chối rời đi. Saudi Arabia khó có thể theo đuổi hòa bình trong những hoàn cảnh này và các quốc gia khác có thể xem xét lại các cam kết của họ đối với Hiệp định Abraham” – người này tiếp tục.

Nhà ngoại giao này nói thêm rằng thời điểm của động thái này “gây ra những lo ngại đáng kể, đặc biệt là khi chúng ta đang nỗ lực duy trì lệnh ngừng bắn mong manh và đàm phán một thỏa thuận tiềm năng” nhằm chấm dứt xung đột ở Gaza.