Quốc hội giao Bộ Công an quản lý định danh địa chỉ IP

Sáng 10/12, Quốc hội bấm nút thông qua Luật An ninh mạng. Luật quy định Bộ Công an là cơ quan đầu mối giúp Chính phủ thực hiện quản lý nhà nước về an ninh mạng; xây dựng, đề xuất chiến lược, chủ trương, chính sách, kế hoạch, phương án bảo vệ an ninh mạng; nghiên cứu, xây dựng, phát triển và sử dụng mật mã an ninh để bảo vệ an ninh dữ liệu thuộc phạm vi quản lý.

Bộ Công an có thẩm quyền yêu cầu doanh nghiệp cung cấp dịch vụ trên mạng viễn thông, Internet và các dịch vụ gia tăng trên không gian mạng, chủ quản hệ thống thông tin loại bỏ thông tin có nội dung vi phạm pháp luật về an ninh mạng trên hệ thống do mình quản lý. Cơ quan này cũng chịu trách nhiệm bảo đảm an ninh thông tin trên không gian mạng, an ninh dữ liệu; xây dựng cơ chế quản lý định danh địa chỉ IP; xác thực thông tin đăng ký tài khoản số; cảnh báo, chia sẻ thông tin về nguy cơ đe dọa an ninh mạng.

Luật giao Bộ Công an giữ vai trò phòng ngừa, đấu tranh với các hoạt động sử dụng không gian mạng xâm phạm chủ quyền, lợi ích, an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội và phòng, chống tội phạm mạng. Doanh nghiệp cung cấp dịch vụ mạng phải áp dụng biện pháp kỹ thuật bảo đảm an ninh cho hoạt động xử lý dữ liệu, dữ liệu cá nhân; đồng thời có trách nhiệm định danh địa chỉ IP của tổ chức, cá nhân sử dụng dịch vụ Internet và cung cấp thông tin này cho lực lượng chuyên trách khi có yêu cầu.

Các doanh nghiệp trong lĩnh vực liên quan phải phối hợp lực lượng chuyên trách bảo vệ an ninh mạng thuộc Bộ Công an để thiết lập hệ thống kết nối, truyền tải dữ liệu và giải pháp kỹ thuật phục vụ điều tra, xác minh, xử lý hành vi vi phạm pháp luật.

Địa chỉ IP là dãy số đơn nhất trên không gian mạng, tương tự một “địa chỉ địa lý”, cho phép các thiết bị điện tử nhận diện, liên lạc và trao đổi dữ liệu. Thông tin từ IP giúp lực lượng chức năng xác định địa điểm, thời gian và thuê bao kết nối, tương tự thông tin cư trú của một địa chỉ cố định.

Luật cũng quy định hàng loạt hành vi bị nghiêm cấm, trong đó có việc đăng tải, phát tán thông tin tuyên truyền chống Nhà nước, gây chia rẽ, thù hận giữa các dân tộc, tôn giáo; xúc phạm dân tộc, lãnh tụ, danh nhân, anh hùng dân tộc; xuyên tạc lịch sử; bịa đặt, vu khống, xâm phạm nhân phẩm, danh dự, uy tín của người khác; thông tin sai sự thật gây hoang mang trong nhân dân.

Nhiều hành vi bị cấm khác liên quan đến việc sử dụng trí tuệ nhân tạo để giả mạo, xâm phạm trái phép mạng viễn thông, thu thập, sử dụng dữ liệu cá nhân trái phép.

Báo cáo tiếp thu, giải trình trước đó, Bộ trưởng Công an Lương Tam Quang cho biết bản chất của bảo đảm an ninh mạng là đấu tranh, phòng chống tội phạm trên không gian mạng, trong đó việc chia sẻ thông tin, thu thập chứng cứ, dữ liệu điện tử giữa các quốc gia có ý nghĩa quyết định.

Với vai trò cơ quan đầu mối, Bộ Công an có trách nhiệm chủ trì xây dựng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia và hướng dẫn bảo đảm an ninh mạng đối với các hệ thống thông tin quan trọng về an ninh quốc gia, trừ hệ thống thông tin quân sự.

Luật An ninh mạng có hiệu lực từ ngày 1/7/2026.

Sơn Hà