Đại biểu chất vấn Giám đốc Sở Xây dựng TP.HCM về nạn ‘cò đất’ nhà ở xã hội trên TikTok

Sáng 10-12, kỳ họp HĐND TP.HCM khóa X tiếp tục ngày làm việc thứ hai, bước vào phiên chất vấn. Các đại biểu đã chất vấn Giám đốc Sở Xây dựng TP về các vấn đề nóng liên quan hạ tầng, nhà ở xã hội…

Thông tin về nhà ở xã hội chủ yếu do ‘cò’ cung cấp

Tại phiên chất vấn, đại biểu (ĐB) Nguyễn Thị Việt Tú nêu ý kiến: Hiện nay, thông tin về các dự án nhà ở xã hội (NƠXH) lan truyền trên các nền tảng mạng xã hội (như TikTok, Facebook, Google) rất nhiều. Do nhu cầu NƠXH đang rất lớn, có nguy cơ xảy ra tình trạng người dân xếp hàng, dẫn đến phát sinh các hoạt động môi giới. Tuy nhiên, đây không phải là các dòng thông tin chính thống mà do “cò đất” cung cấp.

Nữ đại biểu cho rằng tình trạng này gây rủi ro cho những người yếu thế và đúng đối tượng được mua nhà, khiến họ có thể phải mất thêm một khoản phí ngoài giá Nhà nước quy định. Từ đó, ĐB yêu cầu Sở Xây dựng với vai trò đầu mối giải trình thêm về việc cung cấp thông tin để NƠXH đến đúng người có nhu cầu.

Trả lời vấn đề này, Giám đốc Sở Xây dựng Trần Quang Lâm cho biết thực trạng NƠXH và phương hướng giải quyết đã được TP nhìn nhận, đặt ra kế hoạch triển khai cụ thể; đặc biệt trong bối cảnh các chỉ tiêu đạt kết quả tích cực và nhu cầu thực tế đang tăng cao.

Ngành xây dựng đã đạt được những chỉ tiêu phát triển NƠXH khả quan trong năm 2025. TP.HCM đã hoàn thành gần 12.900 căn, đạt gần 98% so với chỉ tiêu Thủ tướng giao (13.400 căn).

Do kết quả thực hiện tốt, Thủ tướng Chính phủ đã giao chỉ tiêu gấp đôi cho TP trong năm 2026 là 26.000 căn. Để chuẩn bị cho mục tiêu này, TP hiện có khoảng 64 dự án với khoảng 52.000 căn đã được đưa vào kế hoạch; trong đó một số dự án đã có chủ trương và giấy phép. Mục tiêu năm 2026 là tập trung khởi công và hoàn thành khoảng 32.000 căn.

Với ý kiến của đại biểu, ông Trần Quang Lâm khẳng định để đảm bảo NƠXH đến đúng đối tượng và khắc phục các tồn tại, TP.HCM đã nhận diện và đang triển khai nhiều giải pháp. Trong đó, TP đảm bảo công khai, minh bạch thông tin. Tất cả các dự án NƠXH phải được công bố danh mục công khai trên trang web của UBND TP, cổng thông tin chung của TP và của Sở Xây dựng.

Các thông tin phải được công bố minh bạch ngay từ khi có danh mục. Khi có chủ trương, có nhà đầu tư và khi sản phẩm đủ điều kiện mở bán sẽ lại tiếp tục công khai thông tin.

Chính quyền TP.HCM đang bàn với các đơn vị xây dựng tiêu chí, biểu mẫu để áp dụng hệ thống đăng ký điện tử, tránh tình trạng xếp hàng và phát sinh môi giới. Toàn bộ quy trình đăng ký mua NƠXH phải được thực hiện trên hệ thống điện tử. Hệ thống sẽ thực hiện xếp hạng theo các tiêu chí đã định. Trong trường hợp có nhiều người cùng đủ điều kiện, sẽ có các tiêu chí ưu tiên cụ thể.

Cũng theo ông Lâm, TP.HCM luôn ưu tiên và hỗ trợ người lao động có thu nhập thấp. TP đang rà soát các quỹ đất gần khu công nghiệp để nghiên cứu đầu tư xây dựng nhà lưu trú cho người lao động.

Trong chủ trương đầu tư các dự án NƠXH, TP sẽ tính toán các điều kiện ưu tiên, ví dụ như dành 50% số căn hộ cho công nhân trong khu vực. Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam cũng có thể đứng ra xây dựng NƠXH cho thuê.

“Các quy định và thủ tục liên quan đến NƠXH đã được tối giản, tạo điều kiện tối đa cho việc phát triển. TP đã tính toán, chuẩn bị các tiêu chí cũng như biểu mẫu để người dân đăng ký hoàn toàn trên hệ thống điện tử”, Giám đốc Sở Xây dựng cho hay.

TP.HCM chuẩn bị kỹ để làm đường sắt đô thị

Báo cáo trước phiên chất vấn, ông Trần Quang Lâm, Giám đốc Sở Xây dựng cho biết sau gần nửa năm hợp nhất không gian địa lý và xây dựng chính quyền hai cấp, ngành xây dựng được TP giao nhiều nhiệm vụ, trọng trách để góp phần phát triển kinh tế – xã hội.

Từ thời điểm sáp nhập đơn vị hành chính 1-7, TP duy trì trật tự xã hội và các hoạt động liên tục của doanh nghiệp về lĩnh vực xây dựng, dự án; chuẩn bị tốt pháp lý để triển khai phân cấp, phân quyền; kịp thời tháo gỡ khó khăn để thiết lập ngay việc quản lý xây dựng – đô thị với hơn 6.000 km2, gần 15 triệu dân.

Theo ông Lâm, khi hợp nhất, các chỉ số về vận tải hàng hóa, hành khách công cộng, cảng biển, đường thủy đều tăng mạnh. Chỉ số doanh thu các lĩnh vực liên quan đến vận tải và logistics đều tăng. Dù vậy, thách thức của “siêu đô thị” TP.HCM hiện nay là vấn đề giao thông, nhà ở, môi trường, biến đổi khí hậu, ngập nước, sụt lún.

TP.HCM đã có đề án lớn để cụ thể hóa quy hoạch cả vùng Đông Nam Bộ, xác định đây là cực tăng trưởng lớn của đất nước và khu vực nên triển khai rất đồng bộ. Hơn nữa, khi Trung ương ban hành bốn nghị quyết trụ cột thì ngành giao thông TP cũng sớm hành động.

Đó là sự chuẩn bị hệ thống hạ tầng khung, hạ tầng giao thông kết nối vùng, Vành đai 2, Vành đai 3, Vành đai 4; cao tốc TP.HCM – Mộc Bài, cao tốc Thủ Dầu Một – Chơn Thành. Trong đó, TP được giao chủ trì hai tuyến vành đai lớn là Vành đai 3, 4 và các tuyến metro.

“TP đã chuẩn bị hành trang rất kỹ để triển khai hệ thống tàu điện ngầm, xác định rõ sẽ triển khai hệ thống sức chứa lớn để giải quyết vấn đề giao thông đô thị, xây dựng hạ tầng đồng bộ, bền vững”, ông Lâm nói và cho biết với Nghị quyết 188 mà Quốc hội đã ban hành, TP đang triển khai với cơ chế rút gọn rất mạnh.

Theo đó, TP xác định từ nay đến năm 2030, ngoài hệ thống đường bộ khung, vành đai, cao tốc… đã bố trí vốn, sẽ có bộ khung giao thông đường bộ để kết nối vùng. Về đường sắt, đến năm 2030 TP sẽ phát triển thêm 6 tuyến metro. Ban chỉ đạo phát triển hệ thống đường sắt đô thị TP.HCM đặt mục tiêu hoàn thành ít nhất 179 km đường sắt đô thị từ nay đến năm 2030; triển khai thêm 4 tuyến để đảm bảo 300 km từ nay đến 2035.

Giám đốc Sở Xây dựng cho biết cùng với Nghị quyết 188, Nghị quyết 98 và sự phân cấp, phân quyền mạnh của Quốc hội, Chính phủ với các dự án nhiều tỉ USD hay nâng cấp sân bay Cỏ Ống, tất cả đều do TP quyết định đầu tư và sở chuyên ngành là Sở Xây dựng là cơ quan chuyên môn.

TP.HCM đang hướng tới mô hình đô thị tự chủ. Với Nghị quyết 98 sửa đổi đang được Quốc hội thảo luận, TP sẽ được phân cấp mạnh hơn, tự chủ về quy hoạch, nguồn thu phát triển TOD, thu từ đất…

“Đây là điểm thuận lợi để phát triển TP trong thời gian tới với mô hình tự chủ mạnh”, ông Lâm khẳng định.