Lời hứa “kê cao gối ngủ ngon” trong vụ dìm giá đất vàng ở TPHCM

Trong kết luận điều tra của Bộ Công an liên quan vụ thâu tóm trái phép khu đất 39-39B Bến Vân Đồn gây thất thoát hơn 542 tỷ đồng, cơ quan chức năng đã làm rõ một phi vụ “đi đêm” nhằm dìm giá tài sản công để chạy tội.

Lường trước việc sẽ bị khởi tố

Lo sợ bị xử lý hình sự, Lê Y Linh (Giám đốc Công ty TNHH Việt Tín) và Đặng Phước Dừa (Chủ tịch HĐQT Công ty CP Việt Tín) đã tiếp cận, hối lộ ông Đoàn Ngọc Phương (cựu Cục phó Cục Quy hoạch và Phát triển tài nguyên đất, Bộ Tài nguyên và Môi trường cũ) nhằm tác động kết quả định giá khu đất thấp hơn thị trường, qua đó hợp thức hóa sai phạm và giúp những người liên quan tránh bị khởi tố.

Khoảng tháng 6/2023, khi biết Cơ quan Cảnh sát điều tra, Bộ Công an, yêu cầu định giá khu đất 39-39B Bến Vân Đồn và Bộ Tài nguyên và Môi trường đã thành lập Hội đồng định giá, thông qua giới thiệu, Lê Y Linh đã gặp Đoàn Ngọc Phương, nhờ tạo điều kiện trong quá trình định giá. Khi ra về, Linh để lại một túi quà bên trong có 200 triệu đồng.

Ngày 10/8/2023, cũng thông qua giới thiệu, Đặng Phước Dừa đến gặp ông Phương, đề nghị định giá khu đất ở mức thấp để không bị khởi tố và đưa cho Phương số tiền 10.000 USD.

Sau khi nhận tiền, Đoàn Ngọc Phương chỉ đạo Cao Đại Nghĩa (cựu Phó trưởng Phòng giá đất, Cục Quy hoạch và Phát triển tài nguyên đất, Bộ Tài nguyên và Môi trường) chuyển toàn bộ tài liệu về các tài sản so sánh do Hội đồng định giá thu thập cho Khương Thanh Tùng (Giám đốc Công ty Thẩm định giá Thăng Long) làm căn cứ định giá.

Đồng thời, Phương gặp và nói với Tùng: “Làm thế nào để không ảnh hưởng, làm khổ anh em”. Khi Tùng hỏi cụ thể, Phương yêu cầu kết quả định giá phải thấp hơn đơn giá đất do UBND TPHCM phê duyệt, để nhà đầu tư chỉ phải nộp ngân sách khoảng 186,1 tỷ đồng, giá trị định giá cần nằm trong khoảng trên dưới 180 tỷ đồng.

Khu đất 39-39B Bến Vân Đồn, phường Xóm Chiếu, TPHCM, đã được Novaland xây dựng dự án với tên thương mại The Tresor (Ảnh: Trịnh Nguyễn).

Bên cạnh đó, ông Phương còn cảnh báo nếu định giá đúng giá trị thực thì những người liên quan sẽ bị khởi tố.

Thực hiện chỉ đạo này, Khương Thanh Tùng không khảo sát thực tế khu đất mà sử dụng các giao dịch có giá trị thấp do Phương và Nghĩa cung cấp làm tài sản so sánh; áp dụng các tỷ lệ điều chỉnh theo ý chí chủ quan, không căn cứ giá thị trường; không sử dụng các giao dịch gần thời điểm định giá; áp dụng sai suất vốn đầu tư và bỏ qua các tài liệu về giá giao dịch, giá bồi thường thực tế do Cơ quan Cảnh sát điều tra cung cấp.

Trên cơ sở đó, Đoàn Ngọc Phương chủ trì họp, định hướng Hội đồng định giá ban hành kết luận xác định giá khu đất 39-39B Bến Vân Đồn tại thời điểm 31/12/2013 là 152,3 tỷ đồng và tại thời điểm 8/9/2014 là 243,7 tỷ đồng, đều thấp hơn đáng kể so với giá trị thị trường.

Bộ Công an xác định giá trị thị trường của khu đất 39-39B Bến Vân Đồn là giá chuyển nhượng thực tế giữa Công ty Quốc Cường Gia Lai và Tập đoàn Novaland với tổng số tiền là 846 tỷ đồng do đó, tài sản Nhà nước bị thiệt hại là 542 tỷ.

Dìm giá khu đất vàng Bến Vân Đồn

Tại cơ quan điều tra, Lê Y Linh khai nhận do lo sợ kết quả định giá cao hơn giá chuyển nhượng nên đã nhờ ông Phương tạo điều kiện và đưa 200 triệu đồng. Đặng Phước Dừa cũng khai rằng khi bị cấm xuất cảnh và biết việc điều tra, định giá khu đất, bản thân rất lo lắng.

Bị can Linh (trái) và Dừa tại cơ quan điều tra (Ảnh: Bộ Công an).

Ngày 10/8/2023, Dừa từ TPHCM ra Hà Nội gặp Linh. Linh trấn an rằng mọi việc đã được lo liệu, kết quả định giá sẽ không cao hơn giá chuyển nhượng.

Tuy nhiên, do vẫn chưa yên tâm, Dừa tiếp tục tìm gặp Phương. Tại buổi gặp, Dừa đặt phong bì 10.000 USD lên bàn và nói: “Em có chút quà miền Nam biếu anh. Em muốn hỏi thăm về định giá Bến Vân Đồn của bên cao su vì em sợ định giá cao thì sẽ bị truy tố”.

Phương đáp lại: “Tôi chỉ nói một câu thôi, anh cứ về kê cao gối ngủ ngon, anh về ngay đi, đừng có nói với ai là đã gặp tôi”.

Theo lời khai của Phương, do có mối quan hệ quen biết từ trước nên đã chỉ định Công ty Thẩm định giá Thăng Long do Khương Thanh Tùng làm Giám đốc, làm đơn vị tư vấn, đồng thời yêu cầu định giá theo hướng “không để ai bị khổ, bị oan sai”. Công ty này ba lần lập bảng tính giá và Hội đồng định giá kết luận giá khu đất tại hai thời điểm nêu trên.

Phương thừa nhận kết quả định giá không phản ánh đúng giá trị thị trường, thấp hơn giá chuyển nhượng và đơn giá bồi thường do UBND TPHCM ban hành. Phương cũng thừa nhận đã nhận 200 triệu đồng của Linh và 10.000 USD của Dừa, sử dụng vào mục đích cá nhân; sau đó nhận thêm 100 triệu đồng do Nghĩa đưa lại từ Tùng. Gia đình Phương đã nộp lại tổng cộng 545 triệu đồng để khắc phục hậu quả.

Cơ quan điều tra xác định hành vi của Lê Y Linh và Đặng Phước Dừa cấu thành tội Đưa hối lộ, còn hành vi của Đoàn Ngọc Phương, Cao Đại Nghĩa và Khương Thanh Tùng cấu thành tội Nhận hối lộ.