Khơi thông nguồn lực, giảm giá thành nhà ở xã hội

Ngày 18-12, UBND TP HCM đã phối hợp với Bộ Xây dựng tổ chức Hội nghị phổ biến Nghị quyết 201/2025 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội.

Rút ngắn thủ tục hành chính, thời gian xây dựng

Ông Hoàng Nguyên Dinh, Phó Chủ tịch UBND TP HCM, nhận định thời gian qua, công tác phát triển nhà ở xã hội luôn nhận được sự quan tâm đặc biệt từ Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Quốc hội và Chính phủ. Tuy nhiên, kết quả thực tế vẫn chưa đáp ứng đầy đủ nhu cầu của người dân.

Trước bối cảnh đó, ngày 29-5, Quốc hội đã kịp thời ban hành Nghị quyết 201/2025 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù nhằm tháo gỡ điểm nghẽn, phát triển nhà ở xã hội.Theo ông Hoàng Nguyên Dinh, Nghị quyết 201/2025 tập trung vào 2 nội dung trọng tâm: Công tác quy hoạch và quy trình lựa chọn nhà đầu tư.

“Trước đây, nếu triển khai nhanh, thủ tục lựa chọn chủ đầu tư và phê duyệt chủ trương đầu tư cho một dự án nhà ở xã hội phải mất khoảng 8 tháng. Hiện nay, với cơ chế thông thoáng, quy trình này chỉ còn khoảng 45 ngày” – ông Hoàng Nguyên Dinh so sánh.

Liên quan đề án xây dựng ít nhất 1 triệu căn nhà ở xã hội giai đoạn 2021 – 2030 của Chính phủ, TP HCM được giao chỉ tiêu 199.400 căn. Chỉ tiêu này đã được cụ thể hóa tại Nghị quyết Đại hội Đại biểu Đảng bộ TP HCM lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 – 2030 và là chỉ tiêu quan trọng trong kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội hằng năm của thành phố.

“Công tác phát triển nhà ở xã hội luôn được Bí thư Thành ủy và Chủ tịch UBND TP HCM đặc biệt quan tâm. Nếu không quyết liệt, khẩn trương triển khai ngay từ bây giờ, chúng ta sẽ rất khó hoàn thành chỉ tiêu đề ra” – ông Hoàng Nguyên Dinh nhìn nhận.

Tại hội nghị, lãnh đạo UBND TP HCM yêu cầu Sở Xây dựng tập trung rút ngắn tối đa thủ tục hành chính, bảo đảm tính minh bạch tại các dự án và đổi mới cách tiếp cận. Cụ thể, thành phố đặt mục tiêu trong năm 2026 sẽ hoàn tất mọi thủ tục pháp lý để đến năm 2028 hoàn thành chỉ tiêu gần 200.000 căn nhà ở xã hội (vượt tiến độ 2 năm so với kế hoạch là năm 2030). Thậm chí, nếu điều kiện thuận lợi, TP HCM sẵn sàng thực hiện vượt con số được Chính phủ giao.

Phó Chủ tịch UBND TP HCM cũng kêu gọi các doanh nghiệp tập trung nguồn lực, đổi mới công nghệ thi công nhằm rút ngắn thời gian xây dựng dự án nhà ở xã hội từ 18 xuống còn 12 tháng. Qua đó, sớm giải quyết nhu cầu bức thiết về chỗ ở cho người nghèo, công nhân và người có hoàn cảnh khó khăn, giúp người dân an cư lạc nghiệp và nâng cao chất lượng cuộc sống.

Không đưa chi phí bất hợp lý vào giá thành

Tại hội nghị về nhà ở xã hội mới đây, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP HCM (HoREA), cho rằng Luật Nhà ở năm 2024 đã tháo gỡ nút thắt về giá thành khi không khống chế trần giá bán. Theo đó, toàn bộ chi phí hợp pháp, hợp lệ và hợp lý của doanh nghiệp đều được tính vào giá thành sản phẩm.

Tuy nhiên, Chủ tịch HoREA nhấn mạnh phát triển nhà ở xã hội cần xuất phát từ tâm thế trách nhiệm đối với người mua. “HoREA kêu gọi các doanh nghiệp xem chất lượng công trình là danh dự, tuyệt đối không đưa các chi phí bất hợp lý vào giá thành. Mục tiêu là đưa đến tay người tiêu dùng những sản phẩm chất lượng, đầy đủ tiện ích cơ bản với mức giá hợp lý nhất” – ông Lê Hoàng Châu bày tỏ.

Bên cạnh đó, đại diện các đơn vị tài chính cũng thông tin về nhiều chính sách ưu đãi vay vốn nhằm hỗ trợ dự án nhà ở xã hội. Đại diện Ngân hàng Nhà nước Chi nhánh Khu vực 2 cho biết gói tín dụng dành cho nhà ở xã hội, nhà ở công nhân và cải tạo chung cư cũ đã được nâng quy mô từ 120.000 tỉ đồng lên 145.000 tỉ đồng. Chương trình này có 9 ngân hàng thương mại tham gia, gồm 4 ngân hàng nhà nước và 5 ngân hàng cổ phần. Đáng chú ý, người trẻ dưới 35 tuổi khi mua nhà ở xã hội sẽ được hưởng thời gian vay ưu đãi kéo dài đến 15 năm, giúp giảm áp lực tài chính trong việc tạo lập nhà ở.

Theo Ngân hàng Chính sách xã hội Chi nhánh TP HCM, đơn vị này đang triển khai chương trình cho vay ưu đãi dành cho nhiều nhóm đối tượng như: người có công, hộ nghèo, cận nghèo, công nhân và cán bộ, công chức. Trong đó, mức vay tối đa lên đến 80% giá trị hợp đồng mua hoặc thuê mua nhà ở xã hội.

Đáng chú ý, Công ty Đầu tư Tài chính Nhà nước TP HCM (HFIC) cũng đang thực hiện việc hỗ trợ lãi suất theo Nghị quyết 09/2023 của HĐND thành phố. Theo đó, mỗi dự án có thể được vay tối đa 200 tỉ đồng với mức hỗ trợ 100% lãi suất trong thời gian không quá 7 năm.

Đại diện HFIC khẳng định TP HCM hiện là địa phương duy nhất trên cả nước triển khai cơ chế đặc thù này, nhằm giảm chi phí đầu tư, thúc đẩy nhanh tiến độ các dự án an sinh xã hội.