Tiềm năng ở độ cao 1.200m
Những luống sâm Ngọc Linh xanh mướt dưới tán rừng Pù Rinh, xã Linh Sơn, (huyện Lang Chánh cũ, tỉnh Thanh Hóa) đang mang lại niềm hy vọng về một hướng đi mới, bền vững cho người dân địa phương. Mô hình trồng dược liệu dưới tán rừng không chỉ góp phần bảo vệ hệ sinh thái mà còn tạo sinh kế ổn định, nâng cao thu nhập cho bà con.
Ông Trần Văn Hải, Trạm trưởng Trạm bảo vệ rừng số 3, Ban quản lý rừng phòng hộ Lang Chánh, không giấu được sự hài lòng khi chứng kiến những luống sâm Ngọc Linh phát triển tốt.
Những luống sâm dưới tán rừng ở độ cao hơn 1.000m so với mực nước biển phát triển tốt (Ảnh: Hạnh Linh).
“Cứ đà này, vài năm nữa, một số loài sâm sẽ cho thu hoạch. Nếu hiệu quả, mô hình trồng dược liệu dưới tán rừng dự kiến được nhân rộng, nhằm nâng cao thu nhập cho người dân, hướng tới phát triển rừng bền vững”, ông Hải chia sẻ.
Dãy núi Pù Rinh, với độ cao 1.000-1.200m so với mực nước biển, sở hữu nguồn tài nguyên rừng phong phú và khí hậu mát mẻ quanh năm, được đánh giá là vùng đất lý tưởng để phát triển các loại dược liệu quý.
Nhận thấy tiềm năng này, Ban quản lý rừng phòng hộ Lang Chánh đã phối hợp với các tổ chức kinh tế, doanh nghiệp và một số hộ dân thôn Năng Cát, xã Linh Sơn, triển khai trồng thử nghiệm các loại sâm Lai Châu, sâm Ngọc Linh, khôi tía, sâm cau.
Ông Hải cho biết thêm sau khi trồng, các đơn vị đã giao khoán cho người dân trông coi, chăm sóc. “Sau 4 năm trồng, nhiều cây sâm đã ra hoa, cho củ”, ông thông tin.
Bà Vũ Thị Tú, một trong những người được giao nhiệm vụ chăm sóc vườn dược liệu, chia sẻ về quy trình trồng sâm nghiêm ngặt dưới tán rừng. Khu vực trồng được lựa chọn kỹ lưỡng, đảm bảo độ che phủ của tán rừng 60-70%, đất tơi xốp, giàu mùn, thoát nước tốt. Cây sâm được trồng thành luống với khoảng cách phù hợp để hạn chế sâu bệnh, tạo không gian phát triển bộ rễ.
Cây sâm Ngọc Linh phù hợp trồng dưới tán rừng (Ảnh: Hạnh Linh).
Trong quá trình chăm sóc, người dân ưu tiên sử dụng phân hữu cơ, hạn chế tối đa hóa chất, thường xuyên kiểm tra độ ẩm đất và che phủ bằng lá rừng để giữ ẩm, ổn định nhiệt độ.
Đối với sâm Lai Châu, việc đảm bảo đủ nước tưới là yếu tố then chốt sau hơn một năm trồng. Khi phát hiện cây bị rệp, người chăm sóc phải kịp thời xử lý bằng thuốc sinh học hoặc nước vôi pha loãng. Các loại dược liệu khác như khôi tía, sâm cau chủ yếu cần phát quang dây leo, bụi rậm xung quanh để cây vươn tán, đón ánh sáng tự nhiên.
“Làm việc trong rừng vất vả, song khi nhìn những cây sâm xanh tốt, cho hoa, ra củ, tôi cảm nhận rõ giá trị của công việc mình đang làm. Tôi thấy yêu rừng và muốn gắn bó lâu dài”, bà Tú tâm sự.
Nhờ tham gia chăm sóc dược liệu, gia đình bà có thêm nguồn thu nhập ổn định, bình quân hơn 10 triệu đồng/tháng, giúp vợ chồng bà yên tâm bám rừng, giảm sự phụ thuộc vào việc khai thác tài nguyên rừng tự nhiên.
Hạn chế tác động tiêu cực đến môi trường, tạo sinh kế bền vững
Ông Lê Thành Công, Trưởng Phòng hành chính bảo vệ và phát triển rừng, Ban quản lý rừng phòng hộ Lang Chánh, cho biết mô hình trồng dược liệu dưới tán rừng được triển khai từ năm 2024, phù hợp với điều kiện tự nhiên và mục tiêu phát triển bền vững của đơn vị.
Cây sâm Ngọc Linh trồng dưới tán rừng đã cho củ (Ảnh: Hạnh Linh).
“Mô hình này không chỉ góp phần bảo vệ hệ sinh thái rừng tự nhiên, hạn chế tác động tiêu cực đến môi trường, mà còn tạo thêm sinh kế ổn định cho người dân sống gần rừng”, ông Công nhấn mạnh.
Ban quản lý đang tập trung tuyển chọn các loài dược liệu phù hợp với thổ nhưỡng, khí hậu, hướng tới xây dựng vùng trồng quy mô lớn, có giá trị kinh tế cao.
Việc giao khoán rừng gắn với trồng dược liệu giúp người dân có việc làm, nâng cao thu nhập, qua đó giảm áp lực xâm hại rừng tự nhiên và nâng cao hiệu quả quản lý, bảo vệ rừng theo hướng bền vững.
“Đây là mô hình hài hòa giữa bảo vệ rừng, phát triển sinh kế, đáp ứng các tiêu chí về môi trường – xã hội – quản trị trong phát triển lâm nghiệp bền vững. Thời gian tới, nếu đạt hiệu quả, đơn vị sẽ tiếp tục nhân rộng, góp phần xóa đói, giảm nghèo cho đồng bào dân tộc thiểu số và phát triển rừng theo hướng lâu dài”, ông Công khẳng định.
Nguồn: https://dantri.com.vn/kinh-doanh/sam-ngoc-linh-tren-dinh-pu-rinh-sinh-ke-moi-cho-nguoi-giu-rung-thanh-hoa-20251219103440103.htm

