Không thể để người dân gánh hậu quả từ sai sót của chính quyền

Báo Pháp Luật TP.HCM vừa có vệt tin bài phản ánh vụ việc ông Đặng Huy Dũng (61 tuổi) trúng đấu giá lô đất ảo tại khu dân cư Cây Trắc, xã Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi.

Nhiều bạn đọc cho rằng trong vụ này, những sai sót hoàn toàn thuộc về chính quyền nên các cơ quan nhà nước cần vận dụng pháp luật, nhanh chóng giải quyết để đảm bảo quyền lợi cho người dân.

Trúng đấu giá lô đất ảo

Năm 2007, UBND huyện Bình Sơn (cũ), tỉnh Quảng Ngãi tổ chức đấu giá 3 lô đất số 17, 18 và 19 tại khu dân cư Cây Trắc, thôn Nam Bình, xã Bình Nguyên, huyện Bình Sơn cũ (nay là xã Bình Sơn). Ông Dũng trúng đấu giá hai lô 18 và 19, đã nộp đủ tiền và được cấp sổ đỏ.

Đến năm 2018, khi chuẩn bị xây nhà, ông Dũng phát hiện lô đất số 19 không thể xác định trên thực địa. Kết quả đo đạc cho thấy chỉ có 18 lô đất, không tồn tại lô số 19 như trong hồ sơ đấu giá và giấy chứng nhận; phần đất ông tưởng là lô 19 thực chất trùng với lô 18 và một phần lô 17 của người khác.

Từ đó, ông Dũng liên tục khiếu nại để yêu cầu bảo vệ quyền lợi, song việc giải quyết kéo dài nhiều năm. Chính quyền địa phương thừa nhận có sai sót trong quá trình tham mưu, tổ chức đấu giá, nhưng việc khắc phục hậu quả gặp nhiều vướng mắc pháp lý.

Lãnh đạo UBND xã Bình Sơn cho biết đang rà soát hồ sơ, xin ý kiến cấp trên để tìm hướng xử lý phù hợp, bảo đảm quyền lợi người dân.

Các cán bộ liên quan thời điểm đó cho rằng việc cấp sổ đỏ được thực hiện trên cơ sở hồ sơ được trình đầy đủ và mong chính quyền hiện nay giải quyết vụ việc theo đúng quy định pháp luật.

Chính quyền địa phương thừa nhận có sai sót trong quá trình tham mưu, tổ chức đấu giá, nhưng việc khắc phục, bồi thường, bố trí đất khác cho người trúng đấu giá lại gặp nhiều vướng mắc pháp lý. Trong khi đó, người dân phải chờ đợi, khiếu nại, thậm chí cân nhắc con đường khởi kiện ra tòa để bảo vệ quyền lợi chính đáng của mình.

Phải đảm bảo quyền lợi chính đáng của người dân

Nhiều bạn đọc cho rằng cốt lõi của vấn đề nằm ở trách nhiệm của cơ quan Nhà nước. Nếu chính quyền tổ chức đấu giá khi đất chưa đủ điều kiện pháp lý, thì đó là lỗi quản lý, không thể để người dân gánh hậu quả.

Bạn đọc Anh Thoại nhấn mạnh: “Người dân tham gia đấu giá là dựa vào thông báo, quyết định của Nhà nước. Họ không có nghĩa vụ phải đi kiểm tra lại từng thủ tục pháp lý của khu đất. Sai ở đâu thì chính quyền phải tính toán phương án sửa sai ở đó, sao cho quyền lợi người dân được bảo đảm tối đa”.

Nhiều bạn đọc đồng tình với quan điểm trong trường hợp các bên không thống nhất được cách giải quyết, chính quyền nên chủ động hướng dẫn người dân khởi kiện ra tòa. Khi có phán quyết của Tòa án, đó sẽ là căn cứ pháp lý để thực hiện việc bồi thường, giao đất khác hoặc hoàn trả tiền kèm lãi, tránh tình trạng “sửa sai nửa vời” hoặc mỗi nhiệm kỳ xử lý một kiểu.

Bạn đọc Nguyễn Thị Hân phân tích: “Ra tòa không phải là đối đầu, mà là cách để làm rõ đúng – sai, trách nhiệm thuộc về ai. Sau khi có bản án, chính quyền làm theo phán quyết thì vừa bảo đảm quyền lợi người dân, vừa chặt chẽ về mặt pháp lý, tránh phát sinh trách nhiệm cá nhân sau này”.

Bạn đọc Nguyễn Ý Vy cho rằng: “Việc thừa nhận sai là cần thiết, nhưng chưa đủ. Quan trọng hơn là phải có lộ trình sửa sai rõ ràng, công khai cho người dân biết, sửa bằng cách nào, trong bao lâu, nguồn kinh phí ở đâu, ai chịu trách nhiệm chính và điều cấp thiết là hướng dẫn người dân làm thế nào cho đúng, cho nhanh”.

Trách nhiệm kế thừa và nỗi lo “nhận sai rồi… để đó”

Ở góc nhìn khác, bạn đọc Nguyễn Huỳnh Anh đặt câu hỏi: “Chuyện rành rành như vậy sao lại xảy ra? UBND huyện cũ đã làm sai thì người kế thừa nghĩa vụ phải có trách nhiệm sửa sai, không thể nói là việc của nhiệm kỳ trước.

Bộ máy hành chính là sự kế thừa liên tục, không thể vì thay đổi nhân sự hay nhiệm kỳ mà quyền lợi của người dân bị treo vô thời hạn. Nếu sai sót xảy ra trong quản lý đất đai, thì chính quyền hiện tại phải đứng ra giải quyết dứt điểm, thay vì chỉ dừng ở việc rà soát, báo cáo hay xin ý kiến cấp trên”.

Bạn đọc Nguyễn Ngọc Phấn chia sẻ trải nghiệm thực tế: “Nhiều vụ việc tôi thấy người dân kiện thắng, tòa tuyên rõ ràng là chính quyền sai. Nhưng từ lúc có bản án đến lúc thực sự được bồi thường hoặc nhận đất khác lại là cả một chặng đường rất dài. Nhận sai rồi, hứa sẽ giải quyết, nhưng không biết là khi nào.

Thật ra, điều người dân cần không chỉ là một lời xin lỗi hay văn bản thừa nhận sai phạm, mà là hành động cụ thể, nhanh chóng. Ví dụ, nếu không thể giao đúng lô đất đã đấu giá, thì phải có phương án bố trí lô đất tương đương; nếu hoàn tiền, cần tính cả chi phí cơ hội, lãi suất, thiệt hại phát sinh do việc chậm trễ kéo dài”.

Bạn đọc Lê Thị Nga đề xuất cần có cơ chế giám sát độc lập đối với việc khắc phục hậu quả sau sai phạm. “Nếu chỉ giao cho chính cơ quan gây ra sai sót tự sửa sai, rất dễ rơi vào vòng luẩn quẩn. Cần có sự vào cuộc mạnh mẽ của cấp tỉnh hoặc các cơ quan thanh tra, tư pháp để bảo đảm quyền lợi người dân được thực thi trên thực tế”.

Một số bạn đọc khác thẳng thắn cho rằng vụ việc này là bài học lớn trong quản lý đất đai và đấu giá tài sản công. Nếu không xử lý dứt điểm, minh bạch, thì niềm tin của người dân vào các cuộc đấu giá hợp pháp sẽ bị xói mòn nghiêm trọng.

Đây không chỉ là một sai sót hành chính đơn lẻ, mà là phép thử đối với trách nhiệm của chính quyền trong việc sửa sai, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người dân – những người đã đặt niềm tin và tiền bạc của mình vào các quyết định của Nhà nước.