Một vụ tấn công của Nga vào Odessa khiến tòa nhà đổ sập, gây thương vong (Ảnh: Suspilne).
Quân đội Nga đang tập trung nhắm mục tiêu vào các cảng biển quan trọng, vốn là huyết mạch kinh tế của Ukraine, với mục đích cắt đứt khả năng tiếp cận biển và làm suy yếu nền kinh tế nước này.
Mục tiêu chiến lược: Cảng biển và cơ sở hạ tầng
Theo thống đốc khu vực, lực lượng Nga đã tấn công cảng Odessa vào cuối ngày 22/12, gây hư hại nghiêm trọng các cơ sở cảng và một con tàu.
Cuộc tấn công này diễn ra chỉ vài ngày sau một loạt các cuộc tấn công bằng UAV và tên lửa vào khu vực rộng lớn hơn xung quanh Odessa, nơi tập trung các cảng quan trọng cho thương mại quốc tế và nhập khẩu nhiên liệu của Ukraine. Những hành động này được thực hiện sau những lời đe dọa của Tổng thống Nga Vladimir Putin về việc “cắt đứt Ukraine khỏi biển”.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky nhấn mạnh: “Tình hình ở khu vực Odessa rất nghiêm trọng do các cuộc tập kích của Nga vào cơ sở hạ tầng và hậu cần tại cảng. Nga một lần nữa đang cố gắng hạn chế quyền tiếp cận biển của Ukraine và phong tỏa các khu vực ven biển của chúng tôi”.
Phòng không Ukraine dồn dập khai hỏa, giáng trả cuộc tập kích của Nga vào Odessa (Video: Telegram).
Thiệt hại nặng nề và tác động kinh tế
Oleh Kiper, người đứng đầu Cơ quan quân quản khu vực Odessa, cho biết, các cuộc đánh phá đêm 22/12 đã làm hư hại một tàu chở hàng dân sự và một nhà kho, đồng thời gây cháy mái nhà của một tòa nhà dân cư 2 tầng.
Trước đó, các cuộc tập kích vào cảng Pivdennyi gần Odessa đã làm hư hại các hồ chứa nước, và một cuộc tấn công bằng tên lửa đạn đạo khác tại Pivdennyi đã khiến 8 người thiệt mạng và ít nhất 30 người bị thương.
Tuần trước, Nga cũng phát động một trong những cuộc tập kích đường không lớn nhất vào khu vực Biển Đen, làm hư hại cơ sở hạ tầng năng lượng và gây mất điện cho hàng trăm nghìn cư dân Odessa trong nhiều ngày.
Bộ Quốc phòng Nga chưa đưa ra bình luận về các cuộc tấn công này, nhưng Điện Kremlin trước đây mô tả cơ sở hạ tầng kinh tế của Ukraine là “mục tiêu quân sự hợp pháp”.
Phó Thủ tướng Ukraine Oleksii Kuleba cho biết lực lượng Nga đang nhắm mục tiêu vào cơ sở hạ tầng điện và một cây cầu bắc qua sông Dniester gần làng Mayaky, tuyến đường chính vận chuyển khoảng 40% nguồn cung cấp nhiên liệu của Ukraine, hiện đã ngừng hoạt động.
Tại sao Odessa lại là mục tiêu?
Ông Kuleba cảnh báo rằng “trọng tâm của cuộc chiến có thể đã chuyển sang Odessa” và các cuộc tấn công “khốc liệt” có thể leo thang khi Nga cố gắng làm suy yếu nền kinh tế Ukraine.
Tổng thống Nga Vladimir Putin trước đây từng nói Moscow muốn hạn chế quyền tiếp cận Biển Đen của Ukraine để trả đũa các cuộc tấn công bằng xuồng không người lái của Kiev nhằm vào “hạm đội bóng tối” của Nga, vốn vận chuyển nhiều loại hàng hóa để né tránh lệnh trừng phạt.
Ukraine cáo buộc các tàu này được sử dụng để xuất khẩu trái phép dầu mỏ bị trừng phạt, nguồn thu chính của Nga để tài trợ cho chiến dịch quân sự đặc biệt.
Bản đồ chiến sự Nga – Ukraine, trong đó, Odessa đang là một trọng điểm đánh phá ác liệt của Moscow (Ảnh: Aljazeera).
Tầm quan trọng của Odessa đối với Ukraine
Odessa, được mệnh danh là “viên ngọc bên bờ biển”, là thành phố đông dân thứ ba của Ukraine và đóng vai trò trung tâm trong nền kinh tế nước này. Các cảng Biển Đen – bao gồm Odessa, Pivdennyi và Chornomorsk – cùng với Mykolaiv đã thông qua hơn 70% hàng xuất khẩu của Ukraine trước xung đột.
Vai trò của Odessa càng trở nên quan trọng hơn khi các cảng ở các vùng Zaporizhia, Kherson và Mykolaiv bị Nga kiểm soát.
Kể từ khi xung đột bắt đầu, Ukraine vẫn nằm trong top 5 nước xuất khẩu lúa mì và ngô hàng đầu thế giới, chủ yếu thông qua Odessa. Việc nhắm mục tiêu vào các cơ sở vận chuyển ở đây bằng tên lửa và máy bay không người lái, theo các quan chức Ukraine, nhằm mục đích phá hủy cơ sở hạ tầng thương mại và kinh doanh của nước này.
Tổng thống Zelensky nhấn mạnh: “Mọi người phải thấy rằng nếu không gây áp lực lên Nga, họ không có ý định thực sự chấm dứt hành động gây hấn của mình”.
Hậu quả kinh tế nếu Odessa bị phá hủy
Nếu cảng Odessa bị hư hại nặng, tác động kinh tế đối với Ukraine sẽ rất nghiêm trọng. Thành phố và các khu vực xung quanh sẽ chịu tổn thất lớn về việc làm trong ngành vận tải biển và logistic, làm giảm nghiêm trọng thu nhập của người dân địa phương. Các doanh nghiệp phụ thuộc vào cảng sẽ gặp khó khăn và đầu tư sẽ giảm sút.
Trên phạm vi toàn quốc, năng lực xuất khẩu của Ukraine sẽ bị ảnh hưởng nặng nề.
Là cửa ngõ quan trọng cho ngũ cốc và các mặt hàng khác, sự gián đoạn ở đây sẽ làm tăng chi phí vận chuyển, làm chậm các chuyến hàng và giảm khối lượng xuất khẩu, làm giảm thu nhập ngoại tệ và gây áp lực lên đồng nội tệ của Ukraine (Hryvnia).
Nông dân sẽ phải chịu thiệt hại do giá nông sản giảm cũng như tắc nghẽn kho chứa, gây ảnh hưởng dây chuyền đến toàn bộ nền kinh tế nông nghiệp. Chính phủ cũng sẽ mất nguồn thu thuế hải quan trong khi chi phí tái thiết tăng lên, làm suy yếu khả năng phục hồi kinh tế tổng thể của đất nước.
UAV Geran của Nga tập kích tàu thương mại ở Odessa, Ukraine, gây cháy nổ và hư hại nghiêm trọng (Video: Aljazeera).
Chiến tranh hải quân “bất đối xứng”
Trong 6 tháng qua, giao tranh trên biển giữa Ukraine và Nga đã leo thang, với cả hai bên đều nhắm mục tiêu vào các tài sản hải quân và thương mại trên khắp Biển Đen và xa hơn nữa.
Lực lượng Ukraine ngày càng sử dụng xuồng không người lái để tấn công các tàu có liên hệ với “hạm đội bóng tối” của Nga.
Kiev đã mở rộng phạm vi hoạt động sang Địa Trung Hải, tuyên bố thực hiện các cuộc tấn công bằng xuồng không người lái vào một tàu chở dầu có liên hệ với Nga.
Đồng thời, lực lượng Nga đã tăng cường các cuộc tấn công vào các mục tiêu thương mại, bao gồm một tàu mang cờ Thổ Nhĩ Kỳ chở xe tải và hàng hóa khác gần Odessa.
Các chuyên gia cho rằng những hành động này phản ánh sự chuyển dịch sang “giao tranh hải quân bất đối xứng”, trong đó xuồng không người lái và các hệ thống tự chế đóng vai trò ngày càng quan trọng trong việc phá vỡ mạng lưới hỗ trợ kinh tế và quân sự trên biển của mỗi bên.
Nguồn: https://dantri.com.vn/the-gioi/odessa-ruc-lua-va-toan-tinh-chien-luoc-cua-nga-tai-ukraine-20251224122620177.htm
