Khánh Hòa tăng tốc điều chỉnh quy hoạch tái định cư cho dự án điện hạt nhân

Trước quyết tâm chính trị về việc khởi động lại chương trình năng lượng hạt nhân quốc gia, ông Trịnh Minh Hoàng, Phó chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa nhấn mạnh: Việc di dân, tái định cư cho người dân tại hai Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và 2 không chỉ là nhường đất cho dự án, mà phải là cơ hội để người dân xác lập một cuộc sống mới hiện đại, an toàn và bền vững hơn.

Điều chỉnh quy hoạch: Lấy người dân làm trung tâm

Mới đây, Đồ án Quy hoạch chi tiết (tỷ lệ 1/500) Khu tái định cư thuộc Dự án Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 tại xã Phước Dinh đã chính thức được phê duyệt điều chỉnh. So với đồ án từ năm 2014, diện tích khu tái định cư đã được mở rộng thêm gần 22 ha, nâng tổng diện tích lên hơn 65,6 ha. Sự thay đổi này không đơn thuần là nới rộng địa giới, mà là sự tính toán lại dựa trên biến động dân số và nhu cầu thực tế của bà con vùng biển.

Điểm sáng của quy hoạch mới là sự hài hòa giữa hạ tầng hiện đại và phong tục tập quán địa phương. Không chỉ có 739 lô đất ở và khu chung cư cho công nhân, dự án còn dành tới 11,2% diện tích (hơn 7,3 ha) cho công viên, cây xanh và thể thao. Con số này cao hơn hẳn so với các tiêu chuẩn đô thị thông thường, cho thấy quyết tâm xây dựng một “đô thị xanh” ven biển.

Đảm bảo sinh kế: Không để dân “xa biển, rời tàu”

Nỗi lo lớn nhất của ngư dân khi chuyển đến nơi ở mới là sinh kế. Thấu hiểu điều này, quy hoạch điều chỉnh đã tích hợp khu neo đậu cho 150 tàu cá, đi kèm tuyến đê chắn sóng và kè bảo vệ dài 900 m. Việc đầu tư hệ thống điện ngầm, đường giao thông rộng thoáng (chiếm 37,1% quỹ đất) và hạ tầng kỹ thuật đồng bộ đảm bảo rằng, khi chuyển nơi ở mới, người dân không chỉ có nhà ở khang trang mà còn có điều kiện tốt nhất để tiếp tục vươn khơi bám biển.

Đối với Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 2, công tác quy hoạch cũng đang có những điều chỉnh quan trọng. Do các quy định mới về an toàn hạt nhân yêu cầu khoảng cách tối thiểu 5 km, vị trí khu tái định cư dự kiến trước đây đã được xem xét thay đổi. Hiện các đơn vị chức năng đang khẩn trương lấy ý kiến Thường trực Tỉnh ủy để chốt vị trí mới, đảm bảo hai tiêu chí song hành: An toàn tuyệt đối và thuận tiện cho người dân sản xuất.

Quyết liệt tháo gỡ “nút thắt” giải phóng mặt bằng

Tại cuộc về việc xử lý các vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng, giải ngân nguồn vốn của Dự án Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và Ninh Thuận 2; công tác chuẩn bị mặt bằng để khởi công dự án, ông Trịnh Minh Hoàng, Phó chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa đã chỉ đạo quyết liệt nhằm đẩy nhanh tiến độ. Theo báo cáo, dù công tác kiểm kê tại xã Phước Dinh và Vĩnh Hải đã đạt tỉ lệ cao (như khu vực Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 đã kiểm kê 835 trường hợp; khu vực Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 2 đã kiểm kê 534 trường hợp), nhưng thực tế giải ngân và bàn giao mặt bằng vẫn còn chậm so với kỳ vọng.

Ông Hoàng yêu cầu người đứng đầu các địa phương cùng các ngành liên quan phải trực tiếp chỉ đạo, “đến từng nhà, rà từng đối tượng” để đối thoại và lắng nghe tâm tư của bà con. “Phải thực hiện nghiêm việc niêm yết công khai, tổ chức đối thoại và chi trả tiền bồi thường kịp thời, không để phát sinh khiếu nại do chậm trễ hành chính”, ông Hoàng chỉ đạo và cho biết tỉnh cũng sẽ kiên quyết xử lý trách nhiệm những tập thể, cá nhân có tâm lý né tránh, làm chậm tiến độ dự án trọng điểm quốc gia.

Kỳ vọng diện mạo mới năm 2026

Theo lộ trình đã được vạch rõ, tháng 1.2026 sẽ là cột mốc khởi công Khu tái định cư Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1. Đây không chỉ là một công trường xây dựng, mà là sự khởi đầu cho một cộng đồng cư dân kiểu mẫu. Với tổng mức đầu tư hàng ngàn tỉ đồng cùng sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị, người dân địa phương có quyền kỳ vọng vào một sự thay đổi tích cực. Việc nhường đất cho dự án điện hạt nhân không chỉ là đóng góp cho vận mệnh năng lượng của quốc gia, mà còn là bước ngoặt để chính mỗi hộ gia đình nâng cao chất lượng sống, thụ hưởng hạ tầng hiện đại và bền vững.