Một mỏ khoáng sản của Ukraine (Ảnh minh họa: Reuters).
Ukraine có thể đã phóng đại một cách có chủ ý về trữ lượng khoáng sản đất hiếm của mình để giành được sự ủng hộ của Tổng thống Mỹ Donald Trump, theo cây viết của Bloomberg, Javier Blas, trong một bài bình luận hôm 19/2.
Theo báo Mỹ, câu chuyện về một thỏa thuận tài nguyên tiềm năng với Mỹ bắt đầu vào tháng 11 năm ngoái, khi Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky trình bày “kế hoạch chiến thắng” trong cuộc xung đột với Nga.
Bản kế hoạch này bao gồm triển vọng về một thỏa thuận đặc biệt với các nước phương Tây, bao gồm Mỹ, liên quan đến việc bảo vệ chung các tài nguyên quan trọng tại Ukraine, đầu tư chung và khai thác kinh tế sau đó.
Lời đề nghị này thu hút sự quan tâm của ông Trump, người đã đề nghị Ukraine cung cấp khoáng sản đất hiếm trị giá 500 tỷ USD để đổi lấy sự hỗ trợ của Mỹ dành cho quốc gia Đông Âu.
Tuy nhiên, theo ông Blas, câu chuyện về trữ lượng đất hiếm khổng lồ của Ukraine dường như không đúng sự thật. Ông cho rằng Ukraine có thể đang nỗ lực để thu hút sự chú ý của ông Trump và đã thổi phồng quá mức tiềm năng khoáng sản của mình.
Theo ông Blas, Ukraine dường như không có bất cứ mỏ đất hiếm đáng kể nào ngoài một số mỏ scandium nhỏ. Ông cũng đặt ra nghi vấn ông Trump đã nhầm lẫn giữa “đất hiếm” và “khoáng sản quan trọng”. Cây viết Mỹ cũng nghi ngờ nhóm khoáng sản mà Ukraine thực sự sở hữu, nhưng không có giá trị lên đến 500 tỷ USD như ông Trump nghĩ.
Theo ông Blas, trước chiến sự, Ukraine từng sản xuất một lượng lớn quặng sắt và than đá, nhưng một số mỏ hiện đã nằm dưới quyền kiểm soát của Nga.
“Những gì Ukraine có là đất bị thiêu rụi, những gì họ không có là đất hiếm”, ông Blas nhận định.
Cả Ukraine và Mỹ chưa bình luận về thông tin này.
Ông Blas cũng cho rằng đây không phải lần đầu tiên Mỹ đánh giá chưa chính xác về tiềm năng khoáng sản của một khu vực. Ông trích dẫn vụ việc năm 2010, khi Lầu Năm Góc tuyên bố Afghanistan là “Ả Rập Xê Út của lithium” với tổng trữ lượng khoáng sản chưa khai thác ước tính 1.000 tỷ USD. Tuy nhiên, sau này thông tin này sau đó được chứng minh là không đúng.
Tuần trước, ông Trump tuyên bố ông muốn một thỏa thuận 500 tỷ USD đổi viện trợ của Mỹ lấy khoáng sản của Kiev. Ông nói, giới chức Ukraine về cơ bản đã đồng ý với điều này.
Tuy nhiên, Kiev đã từ chối ký kết vì thỏa thuận đó chưa sẵn sàng để bảo vệ Ukraine và lợi ích của Ukraine. Ông Zelensky cho rằng đề xuất của Washington chưa công bằng bởi vì không bao gồm các cam kết an ninh cho Ukraine. Ông cũng không muốn vội vàng ký thỏa thuận khi chưa cân nhắc kỹ.
Tổng thống Zelensky tuyên bố ông muốn một mối quan hệ đối tác cùng có lợi thay vì chỉ đơn giản là chuyển giao tài nguyên của Ukraine.
Theo các nguồn tin, ông Trump muốn Mỹ được sở hữu 50% tài nguyên khoáng sản của Ukraine, bao gồm graphite, lithium và uranium, để đổi lấy viện trợ. Tuy nhiên, hiện chưa rõ đây là khoản bù đắp cho các viện trợ trong quá khứ hay còn liên quan đến các viện trợ trong tương lai.
Nguồn: https://dantri.com.vn/the-gioi/bao-my-nghi-ukraine-noi-qua-ve-tru-luong-dat-hiem-20250220162639829.htm
