Biến đổi khí hậu làm thay đổi bàn tiệc Giáng sinh

Theo đài Euronews, khi Giáng sinh cận kề, kệ hàng siêu thị tràn ngập các thực phẩm truyền thống cho bữa tiệc cuối năm.

Tuy nhiên, người tiêu dùng có thể nhận thấy giá cả năm nay cao hơn, hoặc một số mặt hàng trở nên khan hiếm.

Nguyên nhân chủ yếu đến từ tác động ngày càng rõ nét của biến đổi khí hậu lên chuỗi cung ứng lương thực toàn cầu, làm thay đổi cả “kho dự trữ” thực phẩm của thế giới lẫn thực đơn Giáng sinh.

Làm bánh là hoạt động phổ biến trong mùa lễ hội, với các món như bánh gừng, bánh Giáng sinh hay bánh cuộn quế.

Thế nhưng, nhiều nguyên liệu quan trọng cho đồ ngọt đang trở nên khó kiếm hơn. Theo một báo cáo mới của kênh truyền hình Weather Channel, từ các nông trại ca cao – nguyên liệu chính làm sô cô la – ở Tây Phi đến rừng quế tại Sri Lanka, áp lực khí hậu đang làm giảm nguồn cung và đẩy giá tăng.

Ca cao, vani, quế và mía đường là những cây trồng dễ tổn thương nhất trước biến đổi khí hậu. Sản xuất vani tập trung chủ yếu ở Madagascar, nơi thường xuyên hứng chịu bão nhiệt đới và các đợt nắng nóng. 

Mía và củ cải đường chịu ảnh hưởng nặng nề bởi hạn hán, lũ lụt và nắng nóng kéo dài, trong khi quế chỉ phát triển ở một số vùng nhiệt đới có hệ sinh thái mong manh.

Ca cao là mặt hàng chịu tác động nghiêm trọng nhất. Cây ca cao đòi hỏi điều kiện nhiệt độ, độ ẩm và lượng mưa rất cụ thể, song khoảng 97% nguồn cung toàn cầu lại đến từ các quốc gia có mức độ thích ứng khí hậu thấp hoặc trung bình thấp, theo Sáng kiến Thích ứng toàn cầu Notre Dame (ND-GAIN).

Một số mô hình khí hậu dự báo đến năm 2050, tới 50% diện tích trồng ca cao hiện nay có thể không còn phù hợp nếu không chuyển sang các giống chịu nhiệt tốt hơn.

Bên cạnh đó, gà tây – món ăn không thể thiếu trong bữa tiệc Giáng sinh ở các nước phương Tây – cũng chịu tác động rõ rệt của biến đổi khí hậu. 

Cụ thể, giá gà tây tươi tại Anh đã tăng 4,7% so với cùng kỳ năm trước. Các trang trại nuôi gà tây ở Anh và Mỹ gặp khó khăn trước nhiệt độ ngày càng cao.

Mùa hè nóng khiến gia cầm bị căng thẳng, toát mồ hôi nhiều, sụt cân, kéo theo chi phí thịt tăng. Giá năng lượng leo thang cũng làm chi phí vận hành lò ấp tăng lên. Tại Mỹ, quần thể gà tây hoang dã đã giảm khoảng 18% trong giai đoạn 2014 – 2019.

Không chỉ món chính, các món ăn kèm truyền thống cũng chịu ảnh hưởng. Hạn hán khiến sản lượng hành tây ở Anh năm 2023 giảm 30%, trong khi khu vực Tây Bắc Thái Bình Dương của Mỹ ghi nhận mức giảm 8% do nắng nóng.

Ngược lại, mưa lớn kéo dài làm hỏng mùa khoai tây ở nhiều nước châu Âu. Riêng tại Hà Lan, 15% diện tích khoai tây năm 2023 không thể thu hoạch vì ruộng bị ngập nước, đẩy giá tăng mạnh trong mùa lễ.

Sản lượng cải Brussels ở Anh cũng bị đe dọa khi nhiệt độ ấm lên tạo điều kiện cho sâu bệnh bùng phát, từng gây thiệt hại tới 60% cho nông dân trong một số năm.