Chậm hướng dẫn, hộ kinh doanh lo lắng với ngưỡng tính thuế

Đặc biệt, câu hỏi được quan tâm nhất hiện nay là cơ sở nào để xác định ngưỡng doanh thu 500 triệu đồng/năm, mức doanh thu làm căn cứ tính thuế, khi trước đây đa số hộ kinh doanh nộp thuế khoán, doanh thu thực tế chưa từng được xác định một cách đầy đủ và chính xác.

Cơ sở nào xác định ngưỡng doanh thu tính thuế?

Gửi câu hỏi đến Bộ Tài chính bà Lê Thị Trang (phường Kiến Hưng, Hà Nội) cũng cho biết đã đăng ký kinh doanh, kê khai và nộp thuế theo quý.

Trường hợp đến cuối năm sau, doanh thu thực tế chưa đến 500 triệu đồng, tức dưới ngưỡng nộp thuế. “Vậy tôi có được hoàn số thuế đã nộp hay không và thủ tục thực hiện như thế nào?”, bà Trang đặt vấn đề.

Trước các băn khoăn nêu trên, Cục Thuế cho biết Bộ Tài chính đang xây dựng nghị định và thông tư hướng dẫn chi tiết về chính sách thuế, quản lý thuế đối với hộ, cá nhân kinh doanh.

Theo Cục Thuế, từ 1-1-2026, phương pháp thuế khoán sẽ chính thức bị bãi bỏ, hộ và cá nhân kinh doanh chuyển sang kê khai thuế.

Với trường hợp doanh thu thực tế dưới 500 triệu đồng/năm, dự thảo thông tư đang xây dựng theo hướng hộ kinh doanh tự xác định và thông báo doanh thu thực tế phát sinh với cơ quan thuế một lần/năm, chậm nhất là ngày 31-1 năm tiếp theo, làm căn cứ xử lý nghĩa vụ thuế, hoàn hoặc bù trừ số tiền đã nộp thừa.

Trong khi đó trả lời hộ kinh doanh tại hội nghị hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển từ thuế khoán sang thuế kê khai do UBND phường Bến Thành (TP.HCM) tổ chức, đại diện cơ quan thuế cho biết hộ kinh doanh có doanh thu dưới 500 triệu đồng/năm được miễn thuế nhưng sẽ kê khai 2 lần/năm vào đầu năm và giữa năm.

“Trong quá trình kinh doanh cơ quan thuế sẽ có quy trình kiểm tra kiểm soát để xem kê khai của hộ kinh doanh có trung thực hay không”, đại diện cơ quan thuế khẳng định và cho biết với hộ kinh doanh có doanh thu dưới 500 triệu đồng/năm không khuyến khích sử dụng phần mềm hóa đơn.

Còn bà Nguyễn Thủy Hà, giáo viên tự do đã đăng ký kinh doanh, có doanh thu khoảng 500 triệu đồng đến 1 tỉ đồng/năm, lại lo lắng về việc từ năm 2026 sẽ kê khai thuế như thế nào.

“Tôi có cần lập sổ sách gì hay chỉ cần bảng Excel tổng hợp số buổi học, học phí theo từng tháng? Hộ kinh doanh có phải lên cơ sở thuế để đăng ký nộp thuế theo doanh thu trước 2026 hay đến kỳ kê khai hết quý 1-2026 thì đăng ký trên eTax Mobile?”, bà Hà hỏi.

Kinh doanh trên sàn thương mại điện tử nộp thuế ra sao?

Trong khi đó, bà Nguyễn Thị Việt Anh (xã Hồng Sơn, Hà Nội), cá nhân kinh doanh trên sàn Shopee và TikTok, cho biết các sàn đã khấu trừ 1,5% thuế thay người bán.

Tuy nhiên, doanh thu trên 3 tỉ đồng/năm và việc sàn thương mại điện tử đã khấu trừ và nộp thuế thay, vậy cuối năm bà có phải quyết toán thuế theo: doanh thu trừ chi phí nhân thuế suất 17% không?

Là người bán hàng trên nền tảng xuyên biên giới Etsy, ông Nguyễn Văn Hậu (Hà Nội) hỏi: Có phải xuất hóa đơn hay không? Nếu xuất thì người bán tự lập hay sàn sẽ lập thay? Vì doanh thu trên 1 tỉ đồng/năm, 100% khách hàng đều ở nước ngoài.

Trả lời vấn đề này, Cục Thuế cho biết về thuế thu nhập cá nhân, theo Luật Thuế thu nhập cá nhân sửa đổi, cá nhân kinh doanh có doanh thu trên 3 tỉ đồng đến 50 tỉ đồng/năm sẽ xác định thuế theo thu nhập tính thuế (doanh thu trừ chi phí hợp lý) nhân với thuế suất 17%. Việc quyết toán thuế cụ thể sẽ được quy định tại nghị định đang xây dựng.

Đối với cá nhân bán hàng ra nước ngoài, Cục Thuế khẳng định hàng hóa không tiêu dùng tại Việt Nam thì không thuộc đối tượng chịu thuế giá trị gia tăng. Thuế thu nhập cá nhân áp dụng theo tỉ lệ 0,5% trên doanh thu. Nếu đã nộp thừa, người nộp thuế được hoàn hoặc bù trừ theo quy định.

Với cá nhân kinh doanh trên sàn thương mại điện tử có chức năng thanh toán và đã đăng ký tại Việt Nam, từ 1-7-2025, sàn có trách nhiệm khấu trừ, kê khai và nộp thuế thay người bán. Cá nhân không phải nộp lại phần thuế đã được khấu trừ.

Về hóa đơn, hộ, cá nhân kinh doanh có doanh thu từ 1 tỉ đồng/năm trở lên vẫn phải lập hóa đơn điện tử theo quy định, đồng thời có thể ủy nhiệm cho bên thứ ba (như sàn thương mại điện tử) lập hóa đơn nếu có thỏa thuận và thông báo với cơ quan thuế.

Tuy nhiên, bà Lê Thị Duyên Hải, Phó tổng thư ký Hội Tư vấn thuế Việt Nam, cho rằng thực tế hiện nay các sàn thương mại điện tử có chức năng thanh toán đã kê khai và nộp thuế thay cho người bán là hộ và cá nhân kinh doanh, nhưng chưa nhận ủy nhiệm xuất hóa đơn, khiến nhiều hộ bán trên sàn rất lo lắng.

Do đó, bà kiến nghị Bộ Tài chính nghiên cứu quy định theo hướng các sàn đã khấu trừ và nộp thay thuế thì đồng thời xuất hóa đơn cho người mua thay hộ kinh doanh.

Một số hộ kinh doanh dịch vụ lưu trú qua Air BnB thắc mắc khi khách hàng đặt phòng qua booking.com thì trang này sẽ thu phí dịch vụ 15%, vậy khi tính doanh thu thì hộ kinh doanh có được trừ ra hay tính trên toàn bộ?

Chị Kim Anh, chủ một homestay tại vùng ven TP.HCM, cho hay hiện có hai cách tính thuế là tính trên doanh thu và lợi nhuận, nhưng tôi chưa có văn bản hướng dẫn phần nào được tính là chi phí và ghi nhận thế nào để hộ kinh doanh biết.

Trả lời tại hội nghị hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển từ thuế khoán sang thuế kê khai do UBND phường Bến Thành (TP.HCM) tổ chức vừa qua, đại diện Thuế cơ sở 1 cho biết hộ kinh doanh thương mại điện tử trên sàn sẽ có mã 888, tách biệt với kinh doanh bình thường, do vậy những hộ này không cần phải quan tâm có phải kê khai với cơ quan thuế hay không vì sàn đã kê khai hộ.

Hộ kinh doanh nếu doanh thu trên 3 tỉ đồng trong 2 năm liên tiếp thì sẽ được chuyển qua cách tính thuế doanh thu trừ chi phí và cơ quan thuế sẽ hướng dẫn chi tiết.