(PLO)- Các phân tích mới nhất về trí tuệ con người trong hơn một thập niên qua cho thấy trí tuệ con người có nhiều dấu hiệu suy giảm trong đó có thể kể đến kỹ năng lý luận và khả năng giải quyết vấn đề.
Tờ Financial Times dẫn những phân tích từ Chương trình Đánh giá Học sinh Quốc tế (PISA) rằng thành tích của nhóm thiếu niên 15 tuổi trong các bài kiểm tra đọc, toán và khoa học có xu hướng đạt đỉnh vào khoảng năm 2012 và bắt đầu giảm dần trong những năm sau đó.
Trong nhiều trường hợp, các chỉ số đo lường về trí tuệ con người thậm chí giảm mạnh trong khoảng thời gian từ năm 2012 đến năm 2018 so với những năm đại dịch COVID hoành hành khiến giáo dục bị đình trệ.
Các khảo sát này do Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) tiến hành. Cuộc khảo sát trên đối tượng là người lớn cũng cho thấy kết quả tương tự, trong đó sự suy giảm diễn ra rõ rệt ở tất cả các nhóm tuổi trong bản cập nhật đánh giá xu thế kỹ năng người lớn năm 2024.
Theo Financial Times, đáng chú ý hơn cả là sự suy giảm trí tuệ con người này diễn ra cùng thời điểm với sự bùng nổ của công nghệ, do đó nguyên nhân có thể xuất phát từ việc con người đang dần thay đổi cách tiếp cận thông tin thông qua các thiết bị điện tử so với trước đây.
Cụ thể, con người đang chuyển từ hành vi sử dụng các trang web thông tin hữu hạn sang sử dụng các nguồn cung cấp thông tin vô hạn, không ngừng được làm mới và liên tục gửi thông báo cho người dùng.
Con người không còn chủ động định hướng thông tin thu-nhận, dành nhiều thời gian để lướt web và tương tác với những người thân, mà thay vào đó là thụ động tiêu thụ liên tục hàng loạt nội dung có ngữ cảnh khác nhau.
Điều này có thể đang tác động tiêu cực đến khả năng tập trung, ghi nhớ và khả năng tự điều chỉnh, từ đó có thể làm suy giảm trí tuệ con người.
Trong một số liệu thống kê đặc biệt đáng chú ý, tỉ lệ người lớn không có khả năng “sử dụng lý luận toán học khi xem xét và đánh giá tính hợp lệ của các tuyên bố” đã tăng lên trung bình 25% ở các quốc gia có thu nhập cao và 35% ở Mỹ.
Kết quả này được cho là xảy ra cùng lúc với xu hướng suy giảm thói quen đọc sách ở Mỹ vào năm 2022, khi đó tỉ lệ người Mỹ cho biết đã đọc một cuốn sách trong năm giảm xuống dưới nước 50%.
Đài RT đã trích dẫn nghiên cứu gần đây của Microsoft và ĐH Carnegie Mellon (Mỹ), rằng việc suy giảm trí tuệ con người trong tư duy phản biện cũng có thể xuất phát từ sự phát triển của AI. Việc dựa dẫm vào AI cho việc tư duy đã khiến tâm trí con người “bị thu hẹp lại và thiếu chuẩn bị”, dẫn đến “sự suy giảm các khả năng nhận thức vốn cần được bảo tồn”.
Như vậy, mặc dù năng lực trí tuệ tiềm năng của con người vẫn không bị ảnh hưởng, và việc sử dụng công nghệ số một cách chủ động và có chủ đích vẫn sẽ mang lại lợi ích, song lạm dụng công nghệ để tiếp thu thông tin vẫn sẽ khiến con người khó có thể phát triển toàn diện năng lực trí tuệ hiện hữu của mình.
Điều này sẽ càng có ý nghĩa quan trọng trong bối cảnh AI đang ngày một phát triển mạnh mẽ, gây nên nhiều lo ngại về viễn cảnh AI sẽ sớm vượt qua và thay thế hoàn toàn con người trong tương lai tới.
Nguồn: https://plo.vn/cong-nghe-lam-con-nguoi-kem-thong-minh-hon-post839635.html
