Cử tri TP.HCM chất vấn về vận hành hồ thủy điện, xả lũ

Ngày 16.12, tổ đại biểu Quốc hội đơn vị số 3 tiếp xúc cử tri TP.HCM tại các phường Chợ Quán, An Đông, Chợ Lớn, Chánh Hưng, Bình Đông, Phú Định, Hòa Bình, Phú Thọ, Bình Thới, Minh Phụng.

Tổ đại biểu đơn vị số 3 gồm ông Lê Minh Trí, Phó trưởng ban thường trực ban Nội chính Trung ương; ông Nguyễn Tri Thức, Thứ trưởng Bộ Y tế; ông Lê Thanh Phong, Chánh án TAND TP.HCM.

Đề nghị siết chặt kỷ luật vận hành hồ thủy điện

Tại buổi tiếp xúc, cử tri Lê Văn Hải (phường Phú Định) bày tỏ sự xót xa và trăn trở trước những thiệt hại nặng nề về người và tài sản do thiên tai, bão lũ gây ra thời gian qua. Ông Hải cho rằng, dù thiên tai là yếu tố bất khả kháng và ngày càng dị thường do biến đổi khí hậu, nhưng qua các đợt bão lũ vừa rồi, cho thấy công tác phòng ngừa và ứng phó vẫn còn bộc lộ nhiều lỗ hổng.

Theo ông Hải, năng lực dự báo có lúc chưa theo kịp tốc độ diễn biến thực tế, cảnh báo còn mang tính diện rộng, chưa khoanh vùng hẹp đủ sớm để người dân và chính quyền cơ sở có “thời gian vàng” ứng phó.

“Cử tri chúng tôi rất bức xúc trước tình trạng ‘xả lũ đúng quy trình nhưng dân vẫn ngập’, thậm chí ngập sâu hơn, nhanh hơn do xả gấp, khiến người dân trở tay không kịp. Liệu quy trình vận hành hồ thủy điện đã thực sự đặt tính mạng người dân lên trên lợi ích phát điện hay chưa? Bên cạnh đó, ở một số nơi, khâu chỉ đạo, tuyên truyền vẫn chưa đủ quyết liệt, còn tâm lý chủ quan hoặc lúng túng khi tình huống vượt kịch bản”, ông Hải nói.

Từ thực tế trên, cử tri Lê Văn Hải kiến nghị Trung ương và các ngành chức năng đầu tư mạnh mẽ cho công nghệ dự báo, hiện đại hóa ngành khí tượng thủy văn, ứng dụng radar thời tiết, trí tuệ nhân tạo và siêu máy tính, bởi “không thể chống bão bằng kinh nghiệm truyền thống mãi được, mà phải bằng công nghệ tiên tiến để đi trước bão một bước”.

Đồng thời, ông Hải đề nghị siết chặt kỷ luật vận hành hồ thủy điện, tăng cường giám sát tối cao, công khai thông tin xả lũ theo thời gian thực cho người dân hạ du; và quy trách nhiệm nghiêm khắc nếu xả lũ sai hoặc báo trước quá gấp gây thiệt hại. Cùng với đó là đổi mới cách thức truyền tin cảnh báo, trực quan, dễ hiểu, chỉ rõ khu vực nguy hiểm và yêu cầu chính quyền cơ sở cưỡng chế di dời kịp thời, không để tái diễn tình trạng người dân bám nhà, bám đất rồi rơi vào tình trạng bị cô lập.

Cử tri Trần Lương Lai (phường Phú Thọ) đặt câu hỏi vì sao năm nào lũ lụt, thiên tai cũng tái diễn và mức độ ngày càng nghiêm trọng. Ông Lai cho rằng nguyên nhân không chỉ do biến đổi khí hậu mà còn liên quan đến tình trạng mất rừng, quy hoạch thủy điện và cách vận hành các hồ chứa.

Theo cử tri này, nhiều hồ thủy điện chủ yếu thiết kế để phát điện, dung tích phòng lũ hạn chế; việc xả lũ đồng loạt, thông báo gấp khiến người dân không kịp trở tay. Bên cạnh đó là tình trạng quản lý chồng chéo giữa các bộ, ngành, mỗi nơi một mục tiêu, thiếu một cơ quan chịu trách nhiệm tổng thể về an toàn cho người dân vùng hạ du.

Sẽ có điều chỉnh quản lý trong thời gian tới

Trả lời ý kiến cử tri, ông Lê Minh Trí cho biết, tổ đại biểu Quốc hội rất xúc động trước các ý kiến đóng góp đầy trách nhiệm của cử tri TP.HCM tại buổi tiếp xúc.

Theo ông Lê Minh Trí, nhiều ý kiến của cử tri, nhất là liên quan đến bão lũ, công tác dự báo, cảnh báo, quản lý vận hành hồ thủy điện, phản ánh đúng trăn trở chung của lãnh đạo các cấp trong việc tìm giải pháp hạn chế thấp nhất thiệt hại cho người dân. Từ đó, hướng đến mục tiêu quản lý và phát triển đất nước ngày càng tốt hơn, trước hết là giúp người dân vượt qua khó khăn, rủi ro.

Về các kiến nghị của cử tri liên quan đến công tác dự báo, kỷ cương vận hành hồ thủy điện và đổi mới phương thức cảnh báo thiên tai, ông Trí nhìn nhận: “Các ý kiến này tôi chỉ nghĩ được 7 – 8 phần nhưng cử tri đã nói tới 10 phần, tôi rất cảm kích. Liên quan đến chuyện cử tri đề nghị quy trách nhiệm hình sự nếu đơn vị nào xả lũ sai, gây thiệt hại cho dân thì đây cũng là kiến nghị đúng quy định. Chúng tôi sẽ tổng hợp và chuyển các ý kiến này đến Chính phủ, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Xây dựng và sẽ có điều chỉnh quản lý trong thời gian tới”.