Đảo chính bất thành tại Benin

Sáng sớm ngày 7.12, một nhóm binh sĩ tự xưng là “Ủy ban Quân sự Tái lập” (CMR) xuất hiện trên truyền hình nhà nước Benin và nói ông Talon đã bị bãi nhiệm, tuyên bố trung tá Pascal Tigri làm chủ tịch của CMR, theo AFP. Nhóm binh sĩ, đều mang súng trường tấn công, biện minh rằng tình hình an ninh ở miền bắc Benin liên tục xấu đi, binh sĩ hy sinh bị lãng quên, gia đình họ bị bỏ mặc trong khi các đợt thăng chức bất công, bỏ qua những người xứng đáng nhất.

Không lâu sau đó, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Alassane Seidou đăng video lên Facebook tuyên bố vụ đảo chính đã bị “dập tắt”. Ông cáo buộc nhóm quân nhân đã phát động cuộc nổi loạn nhằm làm mất ổn định nhà nước và các thể chế. AFP đưa tin đã có tiếng súng nổ ở trung tâm Cotonou, thủ phủ kinh tế Benin, vào sáng sớm 7.12. Quân đội phong tỏa khu vực phủ tổng thống và tòa nhà truyền hình quốc gia. Tuy nhiên, ở các khu vực khác, người dân vẫn sinh hoạt bình thường.

Theo yêu cầu của chính phủ Tổng thống Talon, Không quân Nigeria đã điều chiến đấu cơ đến kiểm soát không phận Benin nhằm hỗ trợ trục xuất những kẻ đảo chính khỏi đài truyền hình nhà nước và một doanh trại quân đội.

Cộng đồng Kinh tế các quốc gia Tây Phi (ECOWAS) thông báo đã ra lệnh triển khai lực lượng từ Nigeria, Sierra Leone, Bờ Biển Ngà và Ghana để hỗ trợ quân đội Benin “bảo vệ trật tự hiến pháp và toàn vẹn lãnh thổ”. Trước đó, ECOWAS gọi vụ đảo chính là hành động lật đổ ý chí của nhân dân Benin. Người phát ngôn chính phủ Benin Wilfried Leandre Houngbedji cho biết tính đến chiều cùng ngày đã có 14 người bị bắt giữ liên quan đến hành động đảo chính, nhưng không cung cấp chi tiết.

Các nhân chứng tại Cotonou kể rằng tiếng súng và tiếng nổ tiếp tục vang lên vào tối 7.12 nhưng đã chấm dứt trước khi Tổng thống Talon phát đi thông điệp.

Từ khi lên nắm quyền năm 2016, ông Talon được ghi nhận đã làm hồi sinh nền kinh tế, song Benin cũng đang chứng kiến số vụ tấn công của các tay súng thánh chiến gia tăng. Ông Talon dự kiến giao lại quyền lực vào tháng 4.2026, sau khi làm đủ 2 nhiệm kỳ. Vụ đảo chính bất thành hôm 7.12 được cho là sự kiện gây bất ngờ, bởi Benin từ trước đến nay vẫn được xem là tương đối ổn định so với các nước trong khu vực. Benin giành độc lập từ Pháp vào năm 1960 và cuộc đảo chính thành công gần nhất diễn ra cách nay hơn nửa thế kỷ, theo Reuters. Pháp, Liên minh châu Phi và Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres đã ra tuyên bố riêng rẽ lên án vụ đảo chính lần này và cảnh báo rằng những hành động như vậy có thể “đe dọa thêm sự ổn định của khu vực”.