Doanh thu 1 tỷ đồng buộc xuất hóa đơn, chủ shop online đang tháo chạy?

Những ngày cuối năm, chị Thanh (Hà Đông, Hà Nội) bận rộn chụp ảnh, đăng bài và đóng gói những lọ kem dưỡng, hộp thực phẩm chức năng để kịp giao cho khách. Là “tay to” trong giới bán hàng xách tay mỹ phẩm, thực phẩm chức năng từ Đức, Australia, Mỹ, Nhật, chị Thanh chưa bao giờ cảm thấy áp lực như lúc này. Không phải vì ế ẩm, mà vì chị đang chạy đua với thời gian để “xả” hết kho hàng không hóa đơn.

“Mình đang đẩy nốt các mã hàng xách tay, chấp nhận cắt lãi, thậm chí lỗ nhẹ để hàng đi cho nhanh. Số hàng này được nhập về theo đường tiểu ngạch, làm gì có hóa đơn đầu vào. Sắp tới luật siết chặt, doanh thu trên 1 tỷ đồng là phải xuất hóa đơn từng đơn lẻ, giữ lại đống này thì không biết giải trình thế nào”, chị Thanh chia sẻ.

Kế hoạch năm tới của chị là chuyển hẳn sang nhập khẩu chính ngạch. “Biết là lãi mỏng hơn, thuế má cao hơn nhưng không làm thế thì không tồn tại được”, chị tiết lộ.

Câu chuyện của chị Thanh không cá biệt. Dạo quanh các hội nhóm kinh doanh online, không khó để bắt gặp những bài đăng đầy tâm trạng hoang mang. Từ khóa “xuất hóa đơn”, “truy thu thuế”, “sang nhượng shop” xuất hiện dày đặc.

Theo Luật Quản lý thuế sửa đổi có hiệu lực từ 1/1/2026, các hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh thương mại điện tử có doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm trở lên bắt buộc phải thực hiện chế độ kế toán, hóa đơn chứng từ đầy đủ, tức là phải xuất hóa đơn bán ra trên từng đơn hàng. Quy định này được ví như “cú đấm thép” vào mô hình kinh doanh online tự phát vốn tồn tại nhiều năm qua.

Từ 1/1/2026, hộ kinh doanh doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm trở lên bắt buộc dùng hóa đơn điện tử theo Nghị định 70, không ít chủ hàng online tính sang nhượng cửa hàng (Ảnh minh họa: Cẩm Hà).

Tiến thoái lưỡng nan: Không đầu vào, tắc đầu ra

Thực tế, rào cản lớn nhất khiến giới kinh doanh online “mất ăn mất ngủ” nằm ở câu chuyện hóa đơn đầu vào.

Phần lớn các cửa hàng online hiện nay, đặc biệt là các shop thời trang, phụ kiện, gia dụng đều nhập hàng từ các nguồn tiểu ngạch (biên giới, chợ đầu mối) hoặc hàng xách tay. Đặc điểm chung của nguồn hàng này là giá rẻ, mẫu mã đa dạng nhưng hoàn toàn “trắng” hóa đơn chứng từ.

Khi quy định bắt buộc xuất hóa đơn đầu ra có hiệu lực, một bài toán phi logic xuất hiện, đó là làm sao xuất hóa đơn bán lẻ (đầu ra) khi không chứng minh được nguồn gốc hàng hóa (đầu vào)?

Trao đổi về vấn đề pháp lý hóc búa này, luật sư Lê Hiếu từ Công ty Luật Hiếu Hùng nhận định, nhiều hộ kinh doanh đang loay hoay với kho hàng tồn không hóa đơn tích lũy nhiều năm.

“Theo quy định pháp luật hiện hành, không có cơ chế hợp thức hóa hóa đơn đầu vào một cách hồi tố đối với hàng hóa đã mua trong quá khứ. Điều này phù hợp với nguyên tắc quản lý hóa đơn, chứng từ tại Luật Quản lý thuế 2019 và Nghị định 123/2020 của Chính phủ”, luật sư Hiếu khẳng định.

Tuy nhiên, luật sư cũng mở ra một hướng đi để tránh rủi ro pháp lý cho các chủ kinh doanh, đó là pháp luật không cấm hộ kinh doanh kê khai và tiếp tục lưu thông số hàng tồn kho không có hóa đơn nếu họ chủ động kiểm kê, lập bảng kê và giải trình trung thực.