Kênh đào Suez sẵn sàng

An ninh Biển Ðỏ rất quan trọng để bảo đảm hoạt động thương mại toàn cầu không bị gián đoạn thông qua kênh đào Suez, tuyến đường thủy quan trọng nối Ðịa Trung Hải với Biển Ðỏ. Cung cấp tuyến đường biển trực tiếp kết nối giữa châu Âu và châu Á, kênh đào Suez chiếm hơn 12% tổng khối lượng thương mại được vận chuyển bằng đường biển của thế giới, đem lại một trong những nguồn ngoại tệ chính của Ai Cập. Ðây cũng là giải pháp thay thế cho tuyến đường biển dài và tốn kém quanh Mũi Hảo Vọng ở miền nam châu Phi.

Trong một thông điệp gửi tới hãng vận tải biển khổng lồ AP Moller-Maersk của Ðan Mạch, ông Osama Rabie kêu gọi hãng tính đến triển vọng khôi phục hoàn toàn dòng chảy thương mại trên Biển Ðỏ khi lập kế hoạch cho các tuyến hàng hải, sau khi Moller-Maersk thông báo sẽ tiếp tục chuyển hướng các chuyến tàu ra khỏi Vịnh Aden và Biển Ðỏ, vòng qua Mũi Hảo Vọng ở phía nam châu Phi. Nếu như vậy, nền kinh tế Ai Cập sẽ bị thiệt hại nặng nề.

Tình trạng gián đoạn ở Biển Ðỏ đã khiến kênh đào Suez thất thu khoảng 7 tỷ USD trong năm 2024. Theo Chủ tịch Rabie, doanh thu từ kênh đào Suez trong năm 2024 chỉ đạt 4 tỷ USD so với mục tiêu 10,6 tỷ USD. Số lượng tàu đi qua kênh đào Suez năm 2024 giảm khoảng 50%, xuống còn khoảng 13.200 tàu.

Trong nhiều tháng qua, một số công ty vận tải biển lớn trên thế giới đã đình chỉ các chuyến tàu di chuyển qua Biển Ðỏ và chọn tuyến hàng hải quanh miền nam châu Phi để tránh các cuộc tấn công tiềm tàng từ lực lượng Houthi ở Yemen. Ðiều này dẫn tới khối lượng hàng hóa được vận chuyển qua các cảng của Tây Ban Nha tăng 6% trong năm 2024, sau khi các cảng này trở thành điểm dừng chân đầu tiên ở châu Âu của nhiều công ty vận chuyển hàng hóa chọn tuyến hàng hải ở phía nam châu Phi.

Sau khi Israel và phong trào Hamas ở Dải Gaza đạt thỏa thuận ngừng bắn, Houthi tuyên bố sẽ hạn chế tấn công các tàu có liên quan đến Israel, đồng thời đình chỉ các hoạt động chống lại các tàu thương mại khác di chuyển qua các tuyến vận chuyển thương mại quốc tế ở Biển Ðỏ.

Hoạt động vận chuyển hàng hải qua kênh đào Suez của Ai Cập đang dần được nối lại trong bối cảnh tình hình an ninh và an toàn hàng hải ở Biển Ðỏ cũng như khu vực eo biển Bab al-Mandab được cải thiện đáng kể thời gian gần đây.

Ðầu tháng 2 vừa qua, SCA cho biết, tàu chở dầu CHRYSALIS treo cờ Liberia đã di chuyển qua kênh đào Suez lần đầu kể từ khi tàu này bị tấn công ở Biển Ðỏ vào tháng 7/2024. Theo Chủ tịch SCA Osama Rabie, việc tàu chở dầu CHRYSALIS nối lại hoạt động qua kênh đào Suez gửi đi thông điệp rõ ràng về an toàn hàng hải ở Biển Ðỏ cũng như khu vực eo biển Bab al-Mandab đã được cải thiện.

Ông Rabie nhấn mạnh, việc các tàu nối lại hoạt động qua kênh đào Suez cho thấy không có giải pháp thay thế bền vững nào cho tuyến hàng hải ngắn nhất kết nối giữa châu Á và châu Âu này. Kênh đào Suez vẫn là lựa chọn hàng đầu của các hãng tàu lớn, nhưng các công ty vận tải biển cần theo dõi chặt chẽ tình hình ở Biển Ðỏ trước khi nối lại các hoạt động quá cảnh toàn diện.

Do việc di chuyển qua Mũi Hảo Vọng khiến chi phí vận chuyển và thời gian giao hàng gia tăng cho nên kênh đào Suez vẫn được các hãng tàu lớn toàn cầu quay lại lựa chọn khi tình hình an ninh ở Biển Ðỏ dần ổn định trở lại. Tuy nhiên, theo bà Emily Stausboll, nhà phân tích vận tải biển cấp cao tại nền tảng vận chuyển hàng hóa Xeneta, các hãng vận tải biển mong muốn hoạt động di chuyển qua Biển Ðỏ phải được bảo đảm an toàn lâu dài để tránh tình trạng gián đoạn lớn hơn nữa nếu tình hình xấu đi. Họ không muốn chuyển hướng qua Mũi Hảo Vọng thêm một lần nữa.