Không còn là cuộc chơi ‘vẽ’ viễn cảnh

AI trở thành “mắt thần” dự báo nhu cầu

Mở đầu phiên thảo luận, ông Nguyễn Đức Hạnh, Giám đốc CNTT – Tập đoàn Thiên Long, dùng hình ảnh đầy ví von: “Chúng ta đang lái một chiếc tàu hệ thống phân phối đi về phía trước, nhưng tất cả anh em điều hành lại chỉ nhìn vào gương chiếu hậu”. Theo ông Hạnh, “gương chiếu hậu” chính là các dữ liệu, báo cáo lịch sử. Doanh nghiệp biết hôm qua bán được gì, nhưng lại mù mờ về nhu cầu ngày mai. Với đơn vị quản lý tới 5.000 mã sản phẩm như Thiên Long, khoảng trống này chính là “hố đen” gây lãng phí tồn kho và nghẽn dòng tiền.

Kỳ vọng của doanh nghiệp không phải là những siêu AI thay thế con người, mà đơn giản là một công cụ giúp họ “nhìn thấy tương lai” để kịp điều chỉnh trước biến động. Hiện tại, Thiên Long đã gặt hái “trái ngọt” đầu tiên khi đưa AI vào livestream 24/7 trên TikTok, Shopee. “AI làm việc không biết than, không biết mệt, không đòi ăn uống”, ông Hạnh hóm hỉnh chia sẻ về giải pháp nhân sự tối ưu trong kỷ nguyên thương mại điện tử hoạt động không ngủ.

Đặc biệt, trong những ngày “siêu sale”, khi đơn hàng tại kho miền Nam của Thiên Long vọt lên 30.000 đơn/ngày (gấp 3 lần bình thường), AI đã trở thành “tổng chỉ huy” sắp xếp vị trí hàng hóa và gom đơn thông minh. Kết quả, năng suất đóng gói tăng vọt lên 36.000 đơn/ngày, đồng thời tự động “khóa” đơn khi hàng thực tế sắp cạn, giúp doanh nghiệp tránh khỏi các án phạt từ sàn thương mại điện tử.

Dù đầy tiềm năng, nhưng AI không phải là “chiếc đũa thần”. Ông Diệp Nam Hải, Tổng giám đốc Cholimex Food, thẳng thắn chỉ ra điểm yếu của công nghệ trước biến động thiên tai. “Trong ngành nông sản, giá ớt có thể từ 20.000 đồng vọt lên 100.000 đồng chỉ sau một trận bão miền Trung. Sáng nay mua quả cà chua 5.000 đồng không được, dù tháng trước chỉ vài nghìn một ký. AI hay hệ thống ERP (hệ thống hoạch định nguồn lực doanh nghiệp) khó lòng chuẩn hóa được những dữ liệu đầu vào biến thiên dữ dội như vậy”, ông Hải phân tích. Vì lý do này, Cholimex tập trung ứng dụng công nghệ mạnh mẽ ở khâu thành phẩm và phân phối thông qua hệ thống DMS của Viettel từ năm 2018 để đảm bảo chuỗi cung ứng không đứt gãy.

Đồng quan điểm, bà Vương Thị Diễm Trang, Giám đốc CNTT – Nutifood, bổ sung một rào cản khác: Sự phân mảnh dữ liệu nội bộ. Khi cùng một sản phẩm nhưng bộ phận bán hàng gọi là “sữa màu xanh”, marketing gọi là “Green color”, còn hệ thống lưu là “sữa trẻ em biếng ăn”, AI sẽ bị “nhiễu” thông tin. Tại mô hình “Ngôi nhà dinh dưỡng”, Nutifood đang dùng AI để cân đối tồn kho giữa các kênh giao nhanh (Grab) và sàn thương mại điện tử, nhưng bà Trang khẳng định: “AI hiện chỉ giải quyết được 50 – 70% bài toán, con người vẫn là chốt chặn cuối cùng”.

Để doanh nghiệp Việt không còn “độc hành”

Trước những thách thức về hạ tầng và bảo mật dữ liệu, ông Nguyễn Chí Nhân, Phó giám đốc Trung tâm Khách hàng doanh nghiệp miền Nam (Viettel Solutions), nhấn mạnh vai trò của hạ tầng công nghệ trong việc giúp doanh nghiệp ứng dụng AI một cách an toàn và hiệu quả, khẳng định Viettel đã và đang là “người đứng sau” cung cấp hạ tầng và các công cụ công nghệ nền tảng để giải quyết bài toán chi phí và dữ liệu.

Ông Nhân cho biết Viettel đang đầu tư mạnh vào hạ tầng dùng chung như hạ tầng viễn thông triển khai 20.000 trạm 5G trên toàn quốc trong thời gian ngắn, Data Center tại Tân Phú Trung và các nền tảng AI chuyên biệt (Private AI). Ông Nhân cũng cho rằng doanh nghiệp không nên liều lĩnh với các AI công cộng (Public AI) vì rủi ro rò rỉ bí mật kinh doanh. Thay vào đó, giải pháp “AI riêng tư” (Private AI) trên hạ tầng nội địa đang là lối đi an toàn. Với hệ sinh thái từ trạm 5G đến các trung tâm dữ liệu lớn, những nền tảng như Viettel DMS Insight hay hệ thống xử lý ảnh Tessel AI đang giúp các “ông lớn” FMCG tự động hóa đến 95% thời gian làm báo cáo thủ công.

“Chúng tôi chuyển dịch từ việc ‘may đo’ cho đơn vị lớn sang xây dựng nền tảng chung để các doanh nghiệp vừa và nhỏ cũng có thể dùng chung tri thức công nghệ với chi phí hợp lý”, ông Nhân nhấn mạnh. Việc xây dựng một nguồn dữ liệu “sạch” và tập trung chính là viên gạch đầu tiên để doanh nghiệp giải phóng nguồn lực, tập trung vào các chiến lược tăng trưởng thay vì loay hoay với những con số rời rạc.