Khu bảo tồn văn hóa hơn 10,5 tỉ đồng xuống cấp, buộc tháo dỡ vì mất an toàn

(PLO)- Khu bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa thôn Làng Teng (xã Ba Động, tỉnh Quảng Ngãi) được đầu tư hơn 10,5 tỉ đồng nhưng sau vài năm đưa vào sử dụng nhiều hạng mục xuống cấp nghiêm trọng, mất an toàn phải tháo dỡ.

Khu bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa thôn Làng Teng (xã Ba Động, tỉnh Quảng Ngãi) được đầu tư hơn 10,5 tỉ đồng nhưng sau vài năm đưa vào sử dụng đã xuống cấp nghiêm trọng.

Các hoạt động cộng đồng không được tổ chức thường xuyên, khu vực vắng khách tham quan. Trước thực trạng này, địa phương đã tiến hành tháo dỡ một số hạng mục của công trình.

Công trình tiền tỉ xuống cấp nghiêm trọng

Dự án Khu bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa thôn Làng Teng, xã Ba Thành, huyện Ba Tơ cũ (nay là xã Ba Động, tỉnh Quảng Ngãi), được triển khai trên diện tích 1,48 ha, với tổng vốn đầu tư hơn 10,5 tỉ đồng.

Công trình gồm các hạng mục như nhà sinh hoạt cộng đồng, nhà sàn truyền thống, chòi lúa, chuồng trâu của người Hrê và được bàn giao cho huyện Ba Tơ (cũ) quản lý từ năm 2018.

Tuy nhiên, sau vài năm đưa vào sử dụng, khu bảo tồn không được khai thác, phát huy hiệu quả. Nhiều hạng mục trong khu bảo tồn xuống cấp nghiêm trọng, không còn đảm bảo an toàn.

Theo ghi nhận của phóng viên, nhà sinh hoạt cộng đồng trong khuôn viên dự án đã bị tháo dỡ. Hiện khu vực này chỉ còn lại phần móng công trình cùng đất đá sau tháo dỡ.

Đối với nhà sinh hoạt cộng đồng còn lại, năm 2024, từ nguồn kinh phí của huyện Ba Tơ (trước khi sáp nhập), địa phương đã đầu tư khoảng 600 triệu đồng để phục dựng, sửa chữa nhằm tiếp tục sử dụng.

Theo người dân địa phương, sau khi hoàn thành và đưa vào sử dụng năm 2018, Khu bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa thôn Làng Teng từng đón nhiều khách tham quan. Tuy nhiên, những năm gần đây, do công trình xuống cấp nên địa phương ngại tiếp đón khách du lịch đến đây.

Bên cạnh đó, các công trình không có người trông coi, không có hoạt động thường xuyên nên hư hỏng ngày càng nghiêm trọng. Các hạng mục như kho lúa, chuồng trâu… đã xuống cấp nặng và được địa phương tháo dỡ.

Tháo dỡ do không còn khả năng phục hồi

Ông Nguyễn Văn Sinh, Chủ tịch UBND xã Ba Động, cho biết việc tháo dỡ nhà sinh hoạt cộng đồng tại Khu bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa thôn Làng Teng được thực hiện do công trình xuống cấp nghiêm trọng, không còn khả năng phục hồi và tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn.

Theo ông Sinh, trước khi quyết định tháo dỡ, địa phương đã tổ chức kiểm tra thực tế, ghi nhận tình trạng hư hỏng nặng, đặc biệt là kết cấu mái và khung nhà. Qua đánh giá, công trình không thể tiếp tục sửa chữa, phục dựng để sử dụng an toàn; nếu để nguyên hiện trạng sẽ tiềm ẩn nguy hiểm cho người dân, nhất là trẻ em.

Chủ tịch UBND xã Ba Động cho biết thêm, chủ trương tháo dỡ đã được địa phương lấy ý kiến người dân, các già làng, người có uy tín trong thôn. Qua họp dân và lập biên bản, đa số ý kiến thống nhất tháo dỡ công trình xuống cấp nhằm đảm bảo an toàn và giữ gìn cảnh quan.

Sau khi lấy ý kiến cộng đồng, địa phương đã có văn bản báo cáo, xin ý kiến các cơ quan chuyên môn của tỉnh. Trên cơ sở đó, việc tháo dỡ được thực hiện do công trình không còn khả năng sử dụng, xuống cấp kéo dài, mất mỹ quan và tiềm ẩn rủi ro về an toàn.

Ông Sinh cũng cho biết, đây là công trình mang yếu tố văn hóa nên việc tháo dỡ được cân nhắc kỹ lưỡng. Thời gian tới, nếu được bố trí kinh phí, địa phương sẽ nghiên cứu cải tạo, đầu tư lại theo hướng phù hợp hơn, gắn với sinh hoạt thực tế của người dân, hoạt động của các hợp tác xã và nghệ nhân, tránh tình trạng đầu tư xong nhưng không được khai thác, sử dụng hiệu quả.