Nhiều trẻ em nhiễm HIV sau khi truyền máu

Chính quyền bang Madhya Pradesh hôm 17/12 xác nhận 5 bệnh nhi tan máu bẩm sinh (Thalassemia) từ 3 đến 15 tuổi tại huyện Satna có kết quả dương tính với HIV. Dù các ca nhiễm được phát hiện rải rác trong đợt sàng lọc từ đầu năm, vụ việc chỉ thực sự gây chấn động khi truyền thông địa phương đồng loạt đưa tin đầu tuần này, buộc cơ quan chức năng phải lập ủy ban điều tra khẩn cấp.

Sự cố tại Satna nối dài chuỗi bi kịch y tế vừa xảy ra vài tuần trước đó ở bang Jharkhand. Tại đây, 5 trẻ dưới 8 tuổi cũng nhận kết quả dương tính HIV sau khi truyền máu tại một bệnh viện công. Điểm chung của các nạn nhân là đều mắc Thalassemia, căn bệnh rối loạn máu di truyền buộc người bệnh phải truyền máu suốt đời để duy trì sự sống.

Ông Satish Kumar S, người đứng đầu huyện Satna cho biết các bệnh nhi đã tiếp nhận máu từ nhiều nguồn, bao gồm cả bệnh viện công và phòng khám tư nhân. Kết quả xét nghiệm cho thấy hầu hết phụ huynh đều âm tính với virus (trừ một trường hợp bé 3 tuổi có cả cha mẹ đều nhiễm), giúp cơ quan y tế loại trừ khả năng lây từ mẹ sang con và khoanh vùng nguyên nhân do sai sót trong quy trình truyền máu.

Giải thích về nguồn lây, Bác sĩ Manoj Shukla, Giám đốc Y tế huyện Satna khẳng định mọi đơn vị máu xuất kho đều được xét nghiệm đúng quy chuẩn chính phủ. Tuy nhiên, ông thừa nhận rủi ro đến từ những người hiến máu đang trong “giai đoạn cửa sổ” – thời điểm mới nhiễm virus chưa thể hiện trên kết quả sàng lọc ban đầu nhưng vẫn có khả năng lây truyền.

Không chỉ gánh chịu nỗi đau bệnh chồng bệnh, các gia đình nạn nhân đang đối mặt với làn sóng kỳ thị gay gắt từ cộng đồng. Một người cha tại Jharkhand cho biết gia đình anh bị chủ nhà đuổi thẳng ra đường ngay khi biết tin con trai 7 tuổi nhiễm HIV, buộc họ phải dạt về vùng quê cách xa cơ sở y tế 27 km. Nhiều phụ huynh khác bày tỏ sự tuyệt vọng khi chứng kiến con cái vật lộn với tác dụng phụ của thuốc kháng virus như nôn mửa và suy kiệt kéo dài.

Tai nạn y khoa nghiêm trọng này không phải là cá biệt tại quốc gia tỷ dân. Năm 2011, bang Gujarat từng ghi nhận 23 trẻ em nhiễm HIV theo cách tương tự. Trước áp lực dư luận, chính quyền bang Jharkhand bước đầu đình chỉ công tác bác sĩ trưởng khoa ngoại, phụ trách đơn vị HIV cùng kỹ thuật viên xét nghiệm, đồng thời hỗ trợ mỗi gia đình nạn nhân 200.000 rupee (khoảng 58 triệu đồng).

Cộng đồng bệnh nhân Thalassemia và các nhà hoạt động xã hội đang kêu gọi Quốc hội Ấn Độ sớm thông qua Dự luật Truyền máu Quốc gia 2025. Họ kỳ vọng văn bản luật này sẽ thắt chặt quy định thu gom, sàng lọc, đảm bảo nguồn máu sạch cho những người bệnh yếu thế phải phụ thuộc vào việc truyền máu thường xuyên.

Theo dữ liệu chính phủ, Ấn Độ hiện có hơn 2,5 triệu người sống chung với HIV và ghi nhận khoảng 66.400 ca nhiễm mới mỗi năm.

Bình Minh (Theo BBC)