Nội tiết tố thay đổi thế nào khi già đi

Hormone điều hòa nhiều chức năng cơ thể như giấc ngủ, tiêu hóa, trao đổi chất, quản lý căng thẳng và năng lượng. Khi tuổi tác tăng, nồng độ một số hormone thay đổi tự nhiên như leptin (tăng cảm giác no) và ghrelin (tăng cảm giác đói), ảnh hưởng gián tiếp đến sinh lý, cảm xúc và cân nặng.

Trước tuổi 20

Nồng độ testosterone ở nam giới thường đạt đỉnh vào cuối tuổi thanh thiếu niên đến đầu 20, trong khi estrogen ở nữ giới đạt mức cao nhất vào khoảng tuổi 20. Melatonin còn gọi là hormone ngủ, đạt nồng độ cao nhất ở trẻ gái và trai 2-5 tuổi và giảm dần theo tuổi tác, ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ. Mức hormone có thể thay đổi theo từng cá nhân, phụ thuộc vào sức khỏe, lối sống và môi trường sống.

Tuổi 30

Nồng độ testosterone ở nam giới bắt đầu giảm khoảng 1-3% mỗi năm ở tuổi 35-40, có thể gây triệu chứng nhẹ như giảm khối lượng cơ, tăng mỡ cơ thể và giảm ham muốn, nhưng thường chưa rõ rệt. Ở nữ giới, estrogen và progesterone cũng giảm dần từ tuổi 30, nhưng các thay đổi rõ rệt, đặc biệt ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt, thường xuất hiện gần thời kỳ tiền mãn kinh và mãn kinh.

Tuổi 40

Từ giữa đến cuối tuổi 40, phụ nữ bắt đầu trải qua giai đoạn tiền mãn kinh, khi nồng độ estrogen và progesterone thay đổi. Những thay đổi nội tiết này có thể gây kinh nguyệt không đều, bốc hỏa, thay đổi cân nặng, tâm trạng và giấc ngủ. Cùng giai đoạn này, nồng độ melatonin giảm dần ở cả nam và nữ, làm tăng nguy cơ mất ngủ. Ở nam giới, testosterone cũng tiếp tục giảm nhưng thường nhẹ.

Tuổi 50

Ở tuổi 50 và sau mãn kinh, nồng độ estrogen ở phụ nữ giảm khoảng 50% và tiếp tục giảm mạnh. Sự suy giảm này làm giảm khối lượng và sức mạnh cơ bắp, bốc hỏa, thay đổi tâm trạng, mệt mỏi và thay đổi cân nặng. Estrogen cũng có tác dụng chống viêm và bảo vệ xương, nên mức thấp làm tăng nguy cơ đau khớp, loãng xương và viêm nhẹ. Các tình trạng này góp phần làm tăng nguy cơ xơ vữa động mạch, hội chứng chuyển hóa và tiểu đường type 2. Mức độ ảnh hưởng có thể khác nhau giữa từng người.

Sau 60 tuổi

Ở nam giới, quá trình mãn dục nam bắt đầu khi nồng độ testosterone giảm nhanh hơn từ khoảng 60 tuổi. Hậu quả bao gồm giảm khối lượng và sức mạnh cơ bắp, giảm mật độ xương, tăng mỡ bụng, kèm theo các vấn đề về thăng bằng, dễ ngã và nguy cơ mắc một số bệnh mạn tính như ngưng thở khi ngủ, trầm cảm, béo phì, tiểu đường.

Quá trình lão hóa cũng ảnh hưởng đến nồng độ cortisol, hormone căng thẳng. Cortisol có thể tăng nhẹ hoặc dao động không ổn định, làm gia tăng cytokine gây viêm và nguy cơ các bệnh mạn tính. Mức độ ảnh hưởng có thể khác nhau giữa từng người.

Anh Chi (Eating Well)