Ông trùm nắm giữ chìa khóa 5.000 tỷ USD: Nhân vật của năm 2025 là ai?

Vào ngày sinh nhật trong tháng 2, khi Jensen Huang – Giám đốc điều hành của Nvidia – đang chuẩn bị cắt bánh kem cùng vợ tại tư gia, điện thoại của ông liên tục đổ chuông từ một số máy lạ. Suýt chút nữa vị CEO này đã bỏ qua, cho đến khi đầu dây bên kia vang lên giọng nói quen thuộc nhưng đầy bất ngờ: “Chào Jensen, tôi là Tổng thống Trump”.

Cuộc gọi kéo dài 45 phút ấy đánh dấu một sự chuyển dịch quyền lực ngoạn mục. Jensen Huang, một người nhập cư gốc Đài Loan từng khởi nghiệp từ con số không, nay đã bước vào những hành lang quyền lực cao nhất thế giới. Ông Trump thậm chí còn gọi điện cho Huang vào đêm khuya để đàm đạo, hay nói với ông trong một chuyến thăm cấp nhà nước rằng: “Anh đang thống trị thế giới đấy, Jensen”.

Nhưng đằng sau ánh hào quang đó là một Jensen Huang rất đời thường và chịu áp lực khủng khiếp. Tại trụ sở công ty ở Vịnh San Francisco, các phóng viên của tạp chí TIME đã chứng kiến một Jensen Huang mệt mỏi, gục đầu bên chiếc bàn làm việc. Ở tuổi 62, người đàn ông này dường như kiệt sức.

Thế nhưng, khi những giai điệu của bài hát “Dream On” (Aerosmith) vang lên, ông khoác lên mình chiếc áo da đen trứ danh – sự mệt mỏi biến mất, thay vào đó là thần thái của một “kiến trúc sư” đang dẫn dắt cuộc cách mạng công nghệ lớn nhất lịch sử.

Đó chính là lý do cả Financial Times (FT) và Time đều đồng loạt vinh danh Jensen Huang là “Nhân vật của năm 2025”.

CEO Nvidia Jensen Huang, vừa được FT và Time trao danh hiệu Nhân vật của năm 2025 nhờ vai trò then chốt của ông trong việc thúc đẩy làn sóng trí tuệ nhân tạo (AI) lan rộng trên toàn cầu (Ảnh: Reuters).

Từ “đứa con ghẻ” đến đế chế 5.000 tỷ USD

Nếu quay ngược thời gian vài năm trước, chip máy tính chỉ được xem là “đứa con ghẻ” của thế giới số, là những linh kiện thầm lặng ẩn sau các thiết bị hào nhoáng. Nhưng năm 2025 đã chứng kiến một cuộc đảo chiều ngoạn mục: Những con chip của Nvidia trở thành trái tim của nền kinh tế toàn cầu.

Nvidia hiện là công ty đại chúng có giá trị nhất hành tinh. Trong năm nay, họ đã trở thành doanh nghiệp đầu tiên trong lịch sử vượt mốc vốn hóa 4.000 tỷ USD, thậm chí có thời điểm chạm ngưỡng 5.000 tỷ USD. Để dễ hình dung, con số này lớn đến mức Nvidia được ví như một “cỗ máy in tiền”, đóng góp tỷ trọng đáng kể vào tăng trưởng GDP của cả nước Mỹ.

Cá nhân Jensen Huang cũng khép lại năm 2025 với khối tài sản ròng vượt 160 tỷ USD, đưa ông vào nhóm 10 người giàu nhất hành tinh.

Sự thành công của Nvidia không đến từ may mắn, mà đến từ những canh bạc đầy rủi ro mà Huang đã đặt cược từ 30 năm trước. Khi cả thế giới còn mải mê với những con chip truyền thống, Huang đã tin rằng kiến trúc đó sẽ sớm lỗi thời.

Ông và các cộng sự đã dồn toàn lực phát triển bộ xử lý đồ họa (GPU) và một lớp phần mềm (Cuda) giúp mở rộng khả năng của chip cho các lập trình viên – một thị trường mà lúc đó chưa hề tồn tại. “Không có khách hàng nào yêu cầu. Không có đối thủ nào làm thứ tương tự. Bạn hoàn toàn đơn độc, không có sự xác nhận bên ngoài”, Huang hồi tưởng về những ngày tháng khó khăn khi Nvidia suýt phá sản.

Nhưng canh bạc đó đã mang lại “trái ngọt” khổng lồ. Khi ChatGPT ra mắt và châm ngòi cho cơn sốt AI toàn cầu, thế giới bỗng nhận ra chỉ có chip của Nvidia mới đủ sức mạnh để huấn luyện các mô hình trí tuệ nhân tạo. Ngày nay, từ Google, Microsoft đến OpenAI đều phải xếp hàng để mua chip của Nvidia.

Huang tự hào tuyên bố: “Công nghệ máy tính mà chúng tôi mất 30 năm để phát minh giờ đây đang làm thay đổi căn bản toàn bộ ngành điện toán”.

“Kiến trúc sư” của nền kinh tế mới và tranh cãi về bong bóng tài chính

Jensen Huang không chỉ bán chip, ông đang bán cả một “ngành công nghiệp sản xuất trí tuệ số”. Ông tin rằng AI sẽ đẩy GDP toàn cầu từ mức 100.000 tỷ USD hiện nay lên 500.000 tỷ USD. “Mọi quốc gia sẽ có nó, mọi công ty sẽ sử dụng nó”, ông khẳng định.

Tuy nhiên, vị thế độc tôn của Nvidia cũng đặt ra nhiều câu hỏi hóc búa cho giới đầu tư tài chính. Một trong những tranh cãi lớn nhất là việc Huang dùng tiền mặt của Nvidia để đầu tư ngược lại vào các startup AI – cũng chính là khách hàng mua chip của họ.

Nhiều nhà phê bình lo ngại đây là một dạng “giao dịch vòng tròn” nguy hiểm, nhằm thổi phồng nhu cầu chip một cách nhân tạo. Trước những cáo buộc này, Huang phản pháo với tư duy của một kỹ sư thực thụ. Ông cho rằng các khoản đầu tư “vài tỷ USD” của Nvidia là quá nhỏ bé so với quy mô trăm tỷ USD của thị trường, không đủ để tác động lên tổng cầu. Ông gọi đó là hành động “gieo mầm” cho hệ sinh thái.

Không chỉ đau đầu với bài toán tài chính, Huang còn phải đi trên dây giữa căng thẳng Mỹ – Trung. Một mặt, ông khéo léo đàm phán với chính quyền Washington (thậm chí chia sẻ doanh thu để đổi lấy giấy phép xuất khẩu). Mặt khác, ông vẫn duy trì quan hệ với Bắc Kinh và các nhà sản xuất tại Đài Loan.

Góc nhìn của Huang về đối thủ Trung Quốc cũng rất thẳng thắn và thực tế, trái ngược với sự e dè của nhiều lãnh đạo phương Tây. “Các nhà lãnh đạo Trung Quốc là những người xây dựng. Họ là kỹ sư”, ông nhận xét và cảnh báo rằng trong khi phương Tây bị bó buộc bởi các quy định của “luật sư và nhà quản lý”, thì đối thủ đang chạy rất nhanh. Dẫu vậy, ông vẫn khẳng định Nvidia sẽ phải tự giành lấy quyền hiện diện tại thị trường tỷ dân này, bất chấp sự trỗi dậy của Huawei hay các rào cản chính trị.

Với tài sản ròng vượt 160 tỷ USD, Jensen Huang hiện là người giàu thứ 8 thế giới (Ảnh: Getty).

Thuật quản trị khắc nghiệt và tầm nhìn “không khoa học viễn tưởng”

Khác với hình ảnh các CEO công nghệ thường nói những lời hoa mỹ, phong cách quản trị của Jensen Huang tại Nvidia được mô tả là “phẳng” và cực kỳ khắc nghiệt.

Tại Nvidia, không có hệ thống thứ bậc rườm rà. Huang có tới 50-60 lãnh đạo cấp cao báo cáo trực tiếp cho mình. Ông không thích mọi người giữ “lãnh địa riêng” hay giấu giếm thông tin.

Đặc biệt, Huang nổi tiếng với thói quen “chỉnh đốn công khai”. Ông sẵn sàng quát mắng, chỉ trích sai lầm của nhân viên ngay trong các cuộc họp lớn. Với ông, việc khen ngợi công khai và chỉ trích kín đáo là sai lầm. “Tốt hơn hết là phơi bày vấn đề công khai để mọi người cùng học từ thất bại. Đó là thứ chúng tôi đang tối ưu hóa”, ông lý giải. Dù nhân viên có thể cảm thấy bị tổn thương, nhưng các cộng sự thân tín như Jay Puri (Giám đốc bán hàng) thừa nhận rằng cường độ làm việc khủng khiếp đó chính là động lực giúp Nvidia giải quyết những vấn đề kỹ thuật hóc búa nhất.

Khi nói về tương lai của AI, Jensen Huang từ chối những viễn cảnh xa vời kiểu Elon Musk với robot hay du hành vũ trụ. Ông là một người thực tế.

Huang bác bỏ nỗi sợ hãi về việc AI cướp việc làm hay thống trị loài người như trong phim khoa học viễn tưởng. Với ông, AI đơn giản là công cụ tăng năng suất công nghiệp. “Tôi tránh xa khoa học viễn tưởng nhiều nhất có thể”, ông nói. Mục tiêu của Nvidia không phải là tạo ra một siêu trí tuệ mơ hồ, mà là giải quyết bài toán kỹ thuật để đưa AI vào từng ngành công nghiệp, từ y tế, khí hậu đến sản xuất.

Năm 2025 khép lại với hình ảnh Jensen Huang đứng trên đỉnh cao danh vọng, nhưng cũng đối mặt với vô vàn thách thức: Sự cạnh tranh từ Google, Huawei, nguy cơ bong bóng đầu tư và cả những biến động chính trị khó lường.

Tuy nhiên, như Mike Moritz, nhà đầu tư sớm của Nvidia, nhận định: Chính sự bền bỉ từng giúp Huang kéo công ty qua cơn “thập tử nhất sinh” cách đây nhiều thập kỷ là bảo chứng cho bản lĩnh của ông hiện tại.

Jensen Huang tin rằng thế giới cần một cuộc đại tu toàn diện về hạ tầng số, một quá trình sẽ mất nhiều năm chứ không chỉ là cơn sốt nhất thời. “Chúng tôi đang trong quá trình xây dựng một ngành công nghiệp hoàn toàn mới”, ông nói. Và với chiếc áo khoác da quen thuộc, vị CEO 62 tuổi này dường như vẫn chưa có ý định dừng lại, bởi theo ông: “Ngành sản xuất này có thể trị giá vài nghìn tỷ USD và nó chỉ vừa mới bắt đầu”.