Ông Trump tuyên bố đạt rất nhiều tiến triển sau khi gặp ông Zelensky

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky hôm 28/12 đến dinh thự Mar-a-Lago tại bang Florida và hội đàm với người đồng cấp Mỹ Donald Trump trong gần 3 giờ đồng hồ. Hai bên cũng điện đàm với lãnh đạo Anh, Pháp, Đức, Italy, Na Uy, Tổng thư ký NATO và Chủ tịch Ủy ban châu Âu trong hơn một giờ để thảo luận về “các bước đi cụ thể” nhằm chấm dứt xung đột Ukraine.

Phát biểu tại cuộc họp báo chung sau hội đàm, Tổng thống Trump cho biết đã có “cuộc gặp tuyệt vời” với người đồng cấp Zelensky, hai bên đã thảo luận về rất nhiều vấn đề.

“Chúng tôi đang tiến gần hơn rất nhiều, có lẽ là rất gần rồi”, ông Trump nói, nhấn mạnh rằng “đã đạt được rất nhiều tiến triển trong nỗ lực chấm dứt chiến sự”. Tổng thống Mỹ cũng nhận định khả năng các cuộc đàm phán có thành công hay không sẽ được làm rõ “trong vài tuần nữa”.

Tổng thống Zelensky tuyên bố Washington và Kiev đã đạt thỏa thuận về vấn đề đảm bảo an ninh cho Ukraine. Ông Trump tỏ ra thận trọng hơn, cho rằng thỏa thuận về vấn đề này mới hoàn tất khoảng 95% và kỳ vọng các nước châu Âu sẽ đảm nhận phần lớn trách nhiệm với sự hậu thuẫn từ Mỹ.

Hai lãnh đạo thừa nhận chưa đạt được đồng thuận về tương lai vùng Donbass, gồm tỉnh Donetsk và Lugansk. “Chưa được giải quyết, nhưng đang tiến gần hơn rất nhiều. Đây là vấn đề rất khó khăn”, ông Trump cho hay.

Tổng thống Zelensky tái khẳng định lập trường rằng người dân Ukraine sẽ là bên quyết định vấn đề lãnh thổ. Ông cũng để ngỏ khả năng tổ chức trưng cầu dân ý đối với mọi nội dung trong kế hoạch hòa bình, chứ không chỉ riêng chủ đề này. Ông Zelensky thêm rằng quốc hội Ukraine cũng có thể tham gia vào quá trình trên.

Tổng thống Trump cảnh báo nguy cơ phát sinh các vấn đề bất ngờ khiến nỗ lực đàm phán đổ vỡ. Ông không loại trừ khả năng tới Ukraine và đối thoại với quốc hội nước này nhằm thúc đẩy thỏa thuận hòa bình, dù cho rằng điều đó khó lòng diễn ra.

Ngay trước khi gặp Tổng thống Zelensky, Tổng thống Trump đã điện đàm với người đồng cấp Nga Vladimir Putin. Ông Trump mô tả đây là cuộc điện đàm “hiệu quả”, còn Yuri Ushakov, cố vấn chính sách đối ngoại của ông Putin, nói rằng hai lãnh đạo đã “đối thoại một cách thân thiện”.

Tổng thống Putin nói với người đồng cấp Trump rằng đề xuất của Ukraine và EU về thiết lập lệnh ngừng bắn kéo dài 60 ngày sẽ chỉ khiến xung đột tiếp tục kéo dài, thêm rằng Kiev cần đưa ra quyết định về vấn đề Donbass “ngay lập tức”.

Theo quan chức Nga, chính phủ nước này đã đồng ý thành lập các nhóm công tác nhằm giải quyết chiến sự, trong đó tập trung vào vấn đề kinh tế và an ninh.

Tổng thống Putin hôm 28/12 cho biết Nga sẽ tiếp tục chiến dịch đặc biệt nếu Ukraine không sớm chấp nhận thỏa thuận hòa bình. Moskva đã đạt được nhiều bước tiến trên chiến trường gần đây, trong đó có kiểm soát hàng loạt thành trì chiến lược tại tỉnh Donetsk và Zaporizhzhia.

Vấn đề lãnh thổ vẫn là điểm khó đạt đồng thuận trong các thỏa thuận hòa bình. Nga muốn kiểm soát toàn bộ vùng Donbass, trong khi Ukraine đề xuất đóng băng chiến tuyến hiện tại. Trong nỗ lực tìm kiếm thỏa hiệp, Mỹ đề nghị Ukraine rút khỏi các khu vực còn nắm giữ ở Donbass để thiết lập vùng kinh tế tự do, song chưa rõ vùng này sẽ hoạt động như thế nào trên thực tế.

Phạm Giang (Theo Reuters, CNN)