Phó cục trưởng CSGT: ‘Đích đến là sự an toàn của mỗi gia đình’

Trong cuộc trao đổi với Tuổi Trẻ Online, Phó cục trưởng Cục Cảnh sát giao thông – đại tá Phạm Quang Huy nhiều lần nhắc tới hình ảnh dòng người xuống phố ăn mừng chiến thắng sau các trận bóng đá của tuyển Việt Nam trong năm qua. 

Dòng người đông đúc, cuồng nhiệt, nhưng ai nấy đều chung ý thức chấp hành nghiêm các quy tắc giao thông.

2025 là năm đánh dấu nhiều bước chuyển mình trong công tác đảm bảo trật tự an toàn giao thông. Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024 chính thức đi vào đời sống; Nghị định 168 có hiệu lực ngay trong ngày đầu tiên của năm mới; hệ thống camera AI, cùng nhiều nền tảng công nghệ tạo thuận lợi cho việc tương tác giữa cảnh sát giao thông với người dân.

Kết quả, tai nạn giao thông được kéo giảm. Tại Hội nghị toàn cầu cấp bộ trưởng lần thứ tư về an toàn giao thông đường bộ hồi tháng 2, Việt Nam là một trong những nước được đánh giá cao về nỗ lực kiềm chế, kéo giảm tai nạn giao thông. 

“Mọi quy tắc đều lấy người dân làm chủ thể phục vụ; đặt bảo vệ tính mạng của người dân lên trên hết”, theo Phó cục trưởng Cục Cảnh sát giao thông.

Lấy sự an toàn của người dân làm thước đo hiệu quả

* Năm 2025 là năm bản lề của nhiều mục tiêu đảm bảo trật tự an toàn giao thông, theo ông, đâu là những điểm sáng nổi bật? 

– Năm 2025 ghi dấu bước ngoặt quan trọng khi Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024 chính thức đi vào đời sống. Điểm sáng lớn nhất không nằm ở những con số khô khan, mà nằm ở sự chuyển biến về văn hóa giao thông.

Hãy nhìn vào hình ảnh nhân dân cả nước xuống đường cổ vũ đội tuyển Việt Nam giành huy chương vàng SEA Games 33 vừa qua. Dù lượng xe tăng đột biến, nhưng chúng ta thấy một diện mạo rất khác: người dân tự giác dừng đèn đỏ, đi đúng làn đường, không còn tình trạng lạng lách, đánh võng bất chấp tính mạng.

Điều này chứng minh: khi pháp luật đủ nghiêm minh và công tác tuyên truyền đủ thấu đáo, ý thức sẽ trở thành thói quen. 

Đó chính là thành quả lớn nhất của lực lượng Công an nhân dân nói chung và cảnh sát giao thông toàn quốc trong việc kiên trì xây dựng một môi trường giao thông văn minh, kỷ cương.

Bên cạnh đó, công tác bảo đảm trật tự an toàn giao thông phục vụ các sự kiện lớn như A50, A80 và các hội nghị, hội thảo quốc tế đều được triển khai an toàn, thông suốt, qua đó cho thấy ý thức tự giác chấp hành pháp luật và văn hóa giao thông của người dân tiếp tục được nâng lên.

Tai nạn giao thông được kiềm chế, kéo giảm, trật tự an toàn giao thông chuyển biến tích cực. Đồng thời, chúng tôi cũng tập trung tháo gỡ, cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực giao thông, tạo mọi điều kiện thuận lợi tối đa cho người dân.

Với tư duy lấy người dân làm gốc, chúng tôi quyết tâm làm trong sạch nội bộ; xử lý nghiêm và sẵn sàng đưa ra khỏi lực lượng đối với những hành vi tiêu cực, gây nhũng nhiễu, phiền hà cho người dân. 

Thông qua các kênh tương tác trực tiếp như hotline của cục trưởng, trưởng phòng cảnh sát giao thông địa phương và fanpage mạng xã hội, chúng tôi sẵn sàng lắng nghe và xử lý nghiêm mọi hành vi tiêu cực, nhũng nhiễu. Mục tiêu là xây dựng lực lượng cảnh sát giao thông “Kỷ cương – Trách nhiệm – Nhân văn”.

Bên cạnh đó, chúng tôi xác định việc giảm tối đa các thủ tục hành chính, tháo gỡ những phiền hà không cần thiết cho người dân là một nhiệm vụ trọng tâm. 

Mục tiêu cao nhất là xây dựng một môi trường giao thông văn hóa, văn minh, an toàn, tạo nền tảng cho sự phát triển, trong đó người dân được phục vụ tốt hơn, thuận lợi hơn. Mọi đổi mới trong công tác của lực lượng cảnh sát giao thông đều hướng tới lấy sự an toàn, hài lòng của người dân làm thước đo hiệu quả.

– Ngay trong ngày đầu tiên của năm 2025, Nghị định 168/2024/NĐ-CP của Chính phủ có hiệu lực. Quá trình tham mưu soạn thảo nghị định này, Cục Cảnh sát giao thông đã cẩn trọng cân nhắc, nghiên cứu kỹ ra sao? Ông đánh giá thế nào về sức lan tỏa của nghị định trong việc hình thành văn hóa giao thông mới của người dân? 

– Nghị định 168/2024/NĐ-CP đã cụ thể hóa chế tài xử phạt đối với các hành vi vi phạm quy định của Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ năm 2024.

Quá trình xây dựng nghị định, chúng tôi dựa trên nguyên tắc: Thượng tôn pháp luật nhưng phải thấu tình đạt lý.

Điểm đột phá nhất là biện pháp trừ điểm và phục hồi điểm giấy phép lái xe. Đây là biện pháp quản lý nhà nước khoa học, văn minh, thay đổi hoàn toàn tư duy từ “cấm đoán” sang “quản trị hành vi”.

Nó giúp người lái xe có cơ hội tự sửa sai mà không làm đứt gãy sinh kế của họ, đồng thời đối với những lái xe cố tình vi phạm nhiều lần sẽ phải kiểm tra lại kiến thức pháp luật nếu muốn tiếp tục lái xe.

Điều đó giúp họ nhận thức được mức độ nguy hiểm của hành vi đối với xã hội và xã hội đang có đòi hỏi ngày càng cao với vấn đề thượng tôn pháp luật.

Sức lan tỏa của nghị định thể hiện rõ qua việc hình thành những ranh giới đỏ không thể xâm phạm: Đã uống rượu bia – không lái xe; đã cầm lái phải thượng tôn pháp luật. Chúng tôi không coi việc nộp phạt là đích đến, mà đích đến là sự an toàn của mỗi gia đình.

Thời gian tới, chúng tôi sẽ có xem xét đánh giá tổng thể. Khi xét thấy thói quen người dân đã thay đổi, hành vi ít nguy cơ dẫn đến tai nạn giao thông cũng sẽ được tính toán để giảm mức xử phạt ví dụ như không đội mũ bảo hiểm, chưa kịp mua bảo hiểm xe mô tô…

Khi xã hội trật tự, an toàn giao thông được nâng lên, khả năng lưu thông phương tiện được tốt hơn thì sẽ thu hút đầu tư, phát triển kinh tế xã hội, tạo nhiều cơ hội việc làm hơn cho người lao động.

* Thời điểm áp dụng Nghị định 168 đầu năm 2025, cũng là dịp giáp Tết, nhu cầu đi lại tăng rất cao. Có luồng dư luận thời điểm đó cho rằng “vì Nghị định 168 gây nên ùn tắc”. Vậy trong thời điểm đó, lực lượng cảnh sát giao thông có gặp nhiều áp lực không, thưa ông? Lực lượng đã có những giải pháp ra sao để thực thi nghiêm quy định và tuyên truyền để dư luận và người dân hiểu đúng?  

– Mọi sự thay đổi về chính sách đều cần thời gian để thích nghi.

Chính phủ, Bộ Công an và Cục Cảnh sát giao thông nói riêng đều đã có dự kiến và đánh giá kỹ tác động của từng chính sách trong quá trình soạn thảo. Những ý kiến trái chiều là điều không tránh khỏi, nhất là khi người dân vẫn chưa sẵn sàng với việc từ bỏ những thói quen cũ khi tham gia giao thông.

Với trách nhiệm, vai trò được giao, chúng tôi không coi đó là áp lực, mà biến nó thành quyết tâm để triển khai thực sự có hiệu quả nghị định. Thời điểm nghị định ra đời cũng có nhiều thông tin bình luận chưa chính xác, đầy đủ. 

Do vậy, chúng tôi đã triển khai chiến dịch tuyên truyền “thông suốt, minh bạch” để người dân hiểu rằng: Việc kiểm soát chặt chẽ chính là để bảo vệ trật tự giao thông an toàn hơn.

Thực tế và nghiên cứu đều cho thấy ùn tắc giao thông xuất phát từ xung đột và sự cố. Chúng tôi đã chủ động xử lý bằng các phương án phân luồng từ xa và điều tiết dựa trên dữ liệu thực tế; chủ động phối hợp với các ban, ngành liên quan rà soát xử lý dứt điểm những điểm đen, điểm xung đột, điểm có nguy cơ ùn tắc, điểm bất hợp lý về tổ chức giao thông.

Đồng thời cũng kiến nghị khắc phục bất cập hạ tầng, hệ thống thoát nước, tăng cường bố trí đèn chiếu sáng trên tuyến, kiến nghị sửa chữa nâng cấp các nút giao, chất lượng hạ tầng…

Và sự đồng lòng của người dân trong năm 2025 vừa qua chính là câu trả lời phù hợp nhất cho những dư luận trái chiều thời điểm đó.

Chuyển đổi số là chìa khóa 

* Một điểm sáng trong việc đảm bảo trật tự an toàn giao thông không thể nhắc đến công tác chuyển đổi số. Lực lượng đã hiện đại hóa ra sao để đáp ứng các nhiệm vụ trong tình hình mới?

– Chuyển đổi số là chìa khóa để hiện đại hóa mọi lĩnh vực của đời sống xã hội, trong đó có hoạt động của lực lượng cảnh sát giao thông. 

Thứ nhất, chúng tôi chủ trương chuyển đổi từ quản lý thủ công sang điều hành dựa trên dữ liệu, hoàn thành xây dựng các hệ thống cơ sở dữ liệu, trung tâm chỉ huy giao thông, ứng dụng nghiệp vụ, kết nối từ Trung ương đến địa phương trong dự án số 1 đề án 165.

Đồng thời, quản lý toàn bộ công tác tuần tra kiểm soát trên môi trường điện tử, dần xóa bỏ các hình thức giấy tờ thủ công trước đây trong công tác xử phạt, xử lý tai nạn, giải quyết thủ tục hành chính…

Dữ liệu về đăng ký đăng kiểm phương tiện, thông tin người điều khiển, vi phạm, tai nạn giao thông, giấy phép lái xe… được tập trung, liên thông, phục vụ chỉ huy điều hành nhanh, chính xác, giúp cán bộ chiến sĩ dễ dàng nhanh chóng xác minh thông tin trong quá trình tuần tra kiểm soát.

Thứ hai, ứng dụng camera và AI trong giám sát, xử lý vi phạm, giúp phát hiện vi phạm tự động, giảm phụ thuộc vào con người, qua đó nâng cao tính khách quan, minh bạch, hạn chế tiêu cực, đồng thời nâng cao hiệu quả xử lý.

Thứ ba, hiện đại hóa phương thức chỉ huy, điều hành, từng bước hình thành mô hình 35 trung tâm dữ liệu và giám sát điều hành giao thông, cho phép chỉ huy giao thông tập trung, giám sát tình hình giao thông theo thời gian thực, hỗ trợ phân tích, dự báo ùn tắc, tai nạn để chủ động điều tiết, phân luồng từ sớm, từ xa.

Chuyển đổi số không chỉ phục vụ quản lý nhà nước mà còn nâng cao chất lượng phục vụ người dân, giảm thủ tục, tăng tính thuận tiện, minh bạch. 

Điểm sáng rất lớn chính là Cục Cảnh sát giao thông cho ra đời ứng dụng VNeTraffic, sẽ dần trở thành ứng dụng không thể thiếu khi tham gia giao thông, giúp người dân tiếp nhận tức thời các thông tin chính thống về tình trạng giao thông, nhận và tra cứu thông tin xử phạt để kịp thời điều chỉnh hành vi giao thông.

Mục tiêu của chúng tôi là phủ kín hệ thống giám sát trên các tuyến cao tốc và quốc lộ trọng điểm, hướng tới việc hạn chế sự can thiệp trực tiếp của con người trên các tuyến đường, đảm bảo mọi vi phạm đều được xử lý công bằng, “không có vùng cấm, không có ngoại lệ”.

* Năm qua, người dân nhắc nhiều tới những tính năng ưu việt của hệ thống camera AI, đến nay các camera đã có thể hoạt động với những tính năng ra sao thưa ông? 

– Hệ thống camera AI là một trong những dấu ấn nổi bật trong hoạt động của lực lượng cảnh sát giao thông năm 2025.

Camera AI có thể tự động phát hiện và ghi nhận vi phạm; việc phát hiện được thực hiện liên tục, 24/7, kể cả trong điều kiện thời tiết phức tạp. Camera AI cũng có khả năng nhận diện biển số, loại phương tiện, hỗ trợ truy vết nhanh khi cần thiết; qua đó giúp nâng cao hiệu quả xử lý “phạt nguội” và công tác điều tra, xác minh.

Không chỉ hỗ trợ xử lý vi phạm, camera AI còn giúp phân tích mật độ, lưu lượng giao thông, phát hiện sớm nguy cơ ùn tắc, tai nạn. Dữ liệu từ camera là cơ sở quan trọng để điều chỉnh tổ chức giao thông, quy hoạch hạ tầng.

Trong thời gian tới, hệ thống camera AI sẽ tiếp tục được hoàn thiện, mở rộng, tích hợp với các nền tảng số khác. Chúng tôi quyết tâm chuẩn hóa và số hóa dữ liệu, tập trung xây dựng, chuẩn hóa các cơ sở dữ liệu giao thông dùng chung, làm nền tảng cho mọi ứng dụng số.

Lãnh đạo Cục Cảnh sát giao thông xác định phải triển khai có lộ trình, trọng tâm, trọng điểm, không làm ồ ạt, ưu tiên các lĩnh vực cấp thiết, thí điểm trước, đánh giá hiệu quả, sau đó từng bước nhân rộng.

Chúng tôi đồng thời chú trọng phát huy vai trò của đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ có năng lực công nghệ trong tham mưu, triển khai.

Mỗi cán bộ chiến sĩ phải chủ động tiếp cận, ứng dụng các công nghệ mới như camera AI, phân tích dữ liệu, điều hành số, đặc biệt là phải phù hợp với điều kiện thực tiễn Việt Nam, đồng thời kết hợp chặt chẽ giữa kinh nghiệm nghiệp vụ và công nghệ hiện đại.

Có thể nói, camera AI không chỉ là công cụ giám sát mà đã trở thành trợ thủ đắc lực cho lực lượng cảnh sát giao thông trong quản lý, điều hành và bảo đảm an toàn giao thông. Mục tiêu của chúng tôi là xây dựng giao thông thông minh, an toàn, văn minh, lấy người dân làm trung tâm phục vụ.

* Xin cảm ơn ông!

Đọc tiếp

Về trang Chủ đề