Phòng Cảnh sát kinh tế Công an TP.HCM nói về tội phạm sản xuất thực phẩm giả

Thượng tá NGÔ THUẬN LĂNG – Phó trưởng Phòng Cảnh sát kinh tế Công an TP.HCM – khẳng định như vậy khi trao đổi với Tuổi Trẻ một số thông tin liên quan vụ Lê Quang Quyết (33 tuổi) cùng đồng phạm sản xuất thịt bò giả từ thịt heo và hóa chất với số lượng lớn.

Làm rõ trách nhiệm các quán ăn tiêu thụ thịt bò giả

* Qua kiểm tra 2 cơ sở tại phường Thới An và phường Hiệp Bình, cơ quan công an thu giữ gần 300kg thịt bò giả, đồng thời xác định các nghi can đã sản xuất và tiêu thụ khoảng 600kg thịt bò giả mỗi ngày trong thời gian dài. Là đơn vị trực tiếp phá án, ông đánh giá thế nào về mức độ nghiêm trọng của hành vi mà các bị can đã thực hiện?

– Vì động cơ vụ lợi, các đối tượng đã bất chấp quy định của pháp luật, xem nhẹ tính mạng và sức khỏe của người dân để thực hiện hành vi phạm tội. Các đối tượng mua thịt heo không đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm, cần tiêu hủy với giá rẻ.

Sau đó các đối tượng chủ mưu hướng dẫn cho nhân viên cách cắt, xẻ thịt heo theo sớ, ngâm huyết heo và hóa chất để tạo màu giống thịt bò rồi đóng gói trong các túi ni lông đưa vào tủ đông không đảm bảo vệ sinh trước khi bán ra thị trường.

Đây là hành vi đặc biệt nguy hiểm, tác động trước hết là đến sức khỏe và tính mạng của người tiêu dùng, ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh bình thường, làm xói mòn niềm tin của người tiêu dùng.

* Được biết, nhóm nghi can đã hoạt động trong khoảng 9 tháng trước khi bị xử lý. Vì sao họ có thể hoạt động “chui” trong một thời gian dài như vậy, thưa ông?

– Có 2 nguyên nhân, trước hết là khách quan xuất phát từ việc các đối tượng sử dụng các phương thức thủ đoạn che giấu hành vi phạm tội kỹ lưỡng. Chúng bí mật bố trí địa điểm sản xuất được thuê tại khu vực dân cư thưa thớt và lắp đặt hệ thống camera theo dõi cảnh giới phát hiện người lạ từ xa, tất cả đối tượng đều có quan hệ thân thích, hoạt động khép kín… nên khó phát hiện.

Ngay sau khi phát hiện dấu hiệu nghi vấn thì lực lượng trinh sát đã phải tốn khá nhiều thời gian để theo dõi, thu thập thông tin, chứng cứ để đấu tranh phá án.

Về nguyên nhân chủ quan là từ công tác quản lý địa bàn của chính quyền địa phương trong giai đoạn sáp nhập đơn vị hành chính vừa qua chưa thật sự sâu sát. Các cơ quan chức năng quản lý về vệ sinh an toàn thực phẩm còn những hạn chế nhất định, dẫn tới việc chưa chủ động nắm được những biểu hiện bất thường để quản lý nghiệp vụ, kịp thời đấu tranh ngăn chặn.

* Một trong những vấn đề mà dư luận đang rất quan tâm liên quan vụ án trên đó là trách nhiệm của những quán ăn tiêu thụ thịt bò giả được cơ quan điều tra “chỉ mặt, điểm tên”?

– Ngoài 7 bị can đã bị khởi tố và tạm giam về tội “sản xuất, buôn bán hàng giả là thực phẩm”, Cơ quan cảnh sát điều tra Công an TP đang tiếp tục điều tra mở rộng vụ án đối với các cá nhân và doanh nghiệp cung cấp thịt heo nghi vấn có dấu hiệu bán hàng không đảm bảo an toàn vệ sinh.

Đồng thời, chúng tôi tiếp tục thu thập các tài liệu, rà soát các quán ăn đã tiêu thụ thịt giả nhằm làm rõ ý thức chủ quan, động cơ mục đích hám lợi cũng như hành vi mua thịt giá rẻ bán cho thực khách để có căn cứ xem xét trách nhiệm và vai trò đồng phạm. Từ đó, chúng tôi sẽ đề xuất xử lý tùy theo tính chất và mức độ. Nếu không đủ căn cứ xử lý trách nhiệm hình sự, sẽ có biện pháp xử lý hành chính phù hợp.

Thật ra có những quán ăn biết nguồn gốc thịt, và chúng tôi đang chứng minh. Tuy nhiên, cũng có không ít quán vì ham rẻ hoặc vì sự tiện lợi trong kinh doanh đã mua phải thịt giả do các đối tượng chào bán với mức giá gần tương đương thịt thật trên thị trường.

Quyết liệt đấu tranh, xử lý tận gốc

* Theo ông, kết quả đấu tranh thành công vụ án trên có ý nghĩa như thế nào trong việc chống hàng giả, hàng gian?

– Trong thời gian qua, Phòng Cảnh sát kinh tế Công an TP đã khởi tố rất nhiều vụ án liên quan tội phạm sản xuất hàng giả, mà đặc biệt là hàng giả là thực phẩm và thực phẩm chức năng.

Đây là một trong những lĩnh vực mà Giám đốc Công an TP và Ban chỉ huy Phòng Cảnh sát kinh tế rất quan tâm chỉ đạo quyết liệt.

Chúng tôi vẫn sẽ tiếp tục thực hiện xuyên suốt các chỉ đạo của ngành để phát hiện xử lý triệt để, đảm bảo nếu đã bốc gỡ thì phải gỡ toàn bộ đường dây, từ khâu cung cấp nguyên vật liệu cho đến nơi tiêu thụ.

* Vậy đâu là những giải pháp mang tính căn cơ, lâu dài nhằm phòng ngừa và nâng cao hiệu quả đấu tranh đối với tội phạm sản xuất thực phẩm giả trong thời gian tới?

– Trong công tác đấu tranh phòng chống tội phạm sản xuất, buôn bán hàng giả là thực phẩm nếu muốn thực hiện triệt để thì cần sự vào cuộc của cả hệ thống chính quyền, đặc biệt là hệ thống chính quyền cơ sở và các cơ quan chức năng chuyên môn.

Chúng tôi ở khía cạnh cơ quan công an thì sẽ làm tốt tuyên truyền, vận động quần chúng nhân dân tuân thủ pháp luật và tố giác tội phạm; triển khai các biện pháp nghiệp vụ để nắm tình hình nhằm phát hiện các dấu hiệu vi phạm qua đó có biện pháp đấu tranh, xử lý nghiêm theo quy định pháp luật.

Các cơ quan tư pháp cần có sự phối hợp chặt chẽ, đẩy nhanh các thủ tục giám định, định giá phục vụ hiệu quả cho công tác điều tra, truy tố, xét xử, bảo đảm tính kịp thời và tính răn đe.

Các cơ quan truyền thông tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền giúp người dân nâng cao nhận thức, chủ động phối hợp với các cơ quan chức năng trong phòng ngừa, phát hiện và tố giác tội phạm sản xuất, buôn bán hàng giả, đặc biệt là thực phẩm giả.

Sở An toàn thực phẩm cần tăng cường kiểm tra

* Có ý kiến cho rằng “phòng bệnh hơn chữa bệnh”. Theo ông, công tác phòng ngừa từ gốc hiện nay đóng vai trò như thế nào?

– Về công tác phòng ngừa xã hội, chúng tôi sẽ kiến nghị hoàn thiện các quy định pháp luật, tăng cường công tác quản lý nhằm xây dựng giải pháp chung để cả hệ thống cùng vận hành hiệu quả; đồng thời đẩy mạnh tuyên truyền, vận động người dân tham gia phát hiện, tố giác tội phạm và chủ động tự bảo vệ mình. 

Đối với công tác phòng ngừa nghiệp vụ, lực lượng công an sẽ triển khai xuyên suốt các chỉ đạo của Bộ Công an và Giám đốc Công an TP.

* Ông vừa nhắc đến công tác phòng ngừa xã hội, cụ thể cơ quan công an sẽ có những kiến nghị gì để phòng ngừa tội phạm sản xuất thực phẩm giả?

– Qua công tác điều tra, Cơ quan cảnh sát điều tra kiến nghị Sở An toàn thực phẩm tăng cường kiểm tra đối với các cơ sở, doanh nghiệp hoạt động nhập khẩu hàng hóa là thực phẩm từ nước ngoài về, xác định thời hạn bảo quản, tiêu thụ. Tuyệt đối chấp hành việc tiêu hủy đối với các sản phẩm thịt có dấu hiệu hư hỏng, cam kết không được bán ra thị trường đối với sản phẩm không đạt chất lượng…

UBND cấp xã tăng cường nắm tình hình, kiểm tra thường xuyên đối với các cơ sở kinh doanh thực phẩm có nguồn nguyên liệu giá rẻ, hàng hóa không đảm bảo chất lượng…; yêu cầu các cơ sở kinh doanh ăn uống ký cam kết không mua nguyên liệu không có hợp đồng, hóa đơn, chứng từ hoặc nguồn gốc rõ ràng…

Tăng cường tuyên truyền người dân nên đến các nơi cung cấp hàng hóa thực phẩm có uy tín…; không nên mua những loại hàng hóa không biết rõ nguồn gốc và bán với giá rẻ, không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm có thể gây nguy hiểm đến tính mạng sức khỏe của mình và người khác.

Đồng thời lực lượng nòng cốt tại địa phương cần nâng cao công tác quần chúng để kịp thời phát hiện những hoạt động nghi vấn phạm tội, báo tin ngay cho cơ quan công an địa phương để xử lý.

Trung tá LÊ QUỐC HỘI (Phó đội trưởng Đội 3, Phòng Cảnh sát kinh tế Công an TP.HCM):

Khó khăn nhưng phá án thành công

Quá trình bám địa bàn, trinh sát phát hiện dấu hiệu bất minh trong hoạt động mua bán mặt hàng thịt bò nghi được làm giả, từ đó lãnh đạo Phòng Cảnh sát kinh tế đã chỉ đạo xác lập chuyên án để đấu tranh làm rõ.

Quá trình tiếp cận, tìm hiểu phương thức thủ đoạn hoạt động của nhóm đối tượng nghi vấn gặp rất nhiều khó khăn. Mặc dù khó khăn là vậy, nhưng với sự kiên trì, trinh sát đã bí mật thu thập đầy đủ thông tin về phương thức, thủ đoạn và quy luật hoạt động của nhóm đội tượng và phá án thành công.

Thượng úy LÊ ĐỨC MINH (điều tra viên Đội 3, Phòng Cảnh sát kinh tế Công an TP.HCM):

Dùng cả chất bảo quản bị cấm

Thời điểm ập vào kiểm tra, hiện trường khu vực sản xuất thịt bò giả bốc mùi hôi thối, nền loang lổ vết máu động vật, nước thải không được xử lý…

Cơ quan điều tra phát hiện hàng trăm ký nguyên liệu thịt heo đã được cắt mỏng đang được nhân viên dùng tay không tẩm ướp, ngâm với muối sodium metabisufite (chất bảo quản thực phẩm bị cấm) và huyết heo đựng trong xô, chậu bằng nhựa rất mất vệ sinh.

Dân lo thuốc, sữa giả: Sở An toàn thực phẩm TP.HCM nói gì?

Trước phản ánh của cử tri về tình trạng thực phẩm không rõ nguồn gốc, thuốc và sữa giả tràn lan trên mạng, Sở An toàn thực phẩm TP.HCM khẳng định đã tăng cường kiểm tra, xử lý vi phạm và phát triển chuỗi thực phẩm an toàn từ gốc.