Rau xanh hạ nhiệt, ớt và thanh long sốt giá

Giá ớt cao kỷ lục, nhập khẩu tăng mạnh

Những ngày đầu tháng 12, tình trạng mưa lớn giảm dần, lũ cũng đã rút giúp tình trạng giao thông giữa các địa phương được cải thiện, kéo theo cơn sốt giá rau xanh dần hạ nhiệt. Theo ghi nhận của Thanh Niên, tại chợ đầu mối nông sản Thủ Đức (TP.HCM), từ cuối tháng 11 lượng hàng về chợ đã tăng đáng kể và bắt đầu ổn định từ đầu tháng 12 với sản lượng rau dao động từ 1.600 – 1.700 tấn/ngày. Các loại rau ăn lá, đặc biệt là bầu, bí, dưa leo, khổ qua… giảm giá liên tục. Chị Trần Ngọc Thu, đại diện một vựa rau quả ở đây, cho biết: Hiện giá rau các loại về mức như trước kia là từ 15.000 – 20.000 đồng/kg. Riêng một vài loại hàng Đà Lạt vẫn còn cao hơn một chút do đường sá còn chưa thông suốt. Thế nhưng cá biệt hiện nay giá ớt vẫn cao bất thường, ớt hiểm 100.000 đồng/kg và loại ớt trái to vẫn 150.000 đồng/kg. So với lúc đỉnh điểm, giá giảm 20.000 – 30.000 đồng/kg nhưng vẫn cao hơn gấp đôi, gấp ba bình thường.

ẢNH: ĐÀO NGỌC THẠCH

Nhiều nhà vườn và doanh nghiệp (DN) chế biến tương ớt giải thích cây ớt vốn rất nhạy cảm với thời tiết nên dễ nhiễm nấm bệnh, úng trái khi gặp mưa. Năm nay mưa nhiều hơn bình thường và kéo dài khiến nhiều vùng trồng ớt sản lượng giảm mạnh nên giá ớt duy trì mức cao. Ớt hiểm phổ biến giá đến 60.000 – 70.000 đồng/kg trong khi đó những năm trước nắng nhiều, sản lượng tốt thì giá chỉ 30.000 – 40.000 đồng/kg.

Liên quan đến ớt, còn có một thông tin cũng khá bất ngờ. Theo Hải quan VN, trong tháng 10, ớt tươi nhập khẩu trên 2 triệu USD, tăng đến 125% so với cùng kỳ năm trước, lũy kế 10 tháng đạt 15 triệu USD, tăng 80% so với năm 2024. Nếu tính cả phần ớt chế biến 8 triệu USD thì 10 tháng qua VN nhập khẩu đến 23 triệu USD. Ở chiều ngược lại, trong 10 tháng qua xuất khẩu ớt các loại của VN đạt trên 95 triệu USD, tăng 21% so với cùng kỳ năm 2024. Như vậy, dù nhập ớt tăng mạnh nhưng VN vẫn xuất siêu ớt khoảng 73 triệu USD. Một số DN giải thích những năm gần đây nhiều DN đẩy mạnh chế biến các sản phẩm từ ớt như ớt muối, tương ớt xuất khẩu, kim chi… nên nhu cầu vào một số thời điểm tăng cao và nguồn cung nội địa thiếu hụt.

Bên cạnh ớt, nhập khẩu tỏi cũng tăng mạnh thời gian gần đây. Cụ thể trong tháng 10, VN đã chi 14,5 triệu USD để nhập khẩu tỏi, tăng gần 23% so với cùng kỳ năm trước; lũy kế 10 tháng đạt gần 138 triệu USD, tăng gần 14% so với cùng kỳ năm 2024. Tỏi cũng là mặt hàng nhập khẩu đứng đầu trong nhóm ngành rau củ của VN do nhu cầu tiêu thụ cao và nguồn cung nội địa hạn chế.

Thanh long tăng giá mỗi ngày

Những ngày qua, giá thanh long trên thị trường tăng đều. Hôm qua 10.12, trao đổi với chúng tôi, ông Dương Phát Trung ở xã Đồng Sơn (Đồng Tháp, trước thuộc H.Gò Công Tây, tỉnh Tiền Giang cũ) cho biết khi liên hệ với các vựa thu mua rau quả địa phương để nhận báo giá thanh long ruột đỏ, thì mức giá cập nhật cho đợt thu hoạch 3 ngày tới là 30.000 đồng/kg với hàng loại 3 và 35.000 đồng/kg với hàng loại 2, riêng hàng loại 1 đến 40.000 đồng/kg. Ngay với hàng không đủ trọng lượng, giá cũng 16.000 đồng/kg và hàng dạt đến 10.000 đồng/kg. Mức giá này cao hơn trước đó vài ngày khoảng 5.000 đồng/kg. Nếu tính từ năm ngoái đến tháng 9 – 10 năm nay, giá thanh long bình quân khoảng 8.000 – 9.000 đồng/kg, riêng hàng loại 1 cũng chỉ 16.000 – 17.000 đồng/kg. “Với mức giá bình quân khoảng 30.000 đồng/kg, nhà vườn trồng thanh long rất vui mừng”, ông Trung nhận xét.

Giá tăng hằng ngày, nhưng ông Trung chỉ biết tặc lưỡi tiếc vì không có hàng để bán. Ông phân trần: Nếu như Bình Thuận (cũ) là thủ phủ thanh long ruột trắng thì vùng đất Gò Công và Long An (cũ) là vựa thanh long ruột đỏ. Thời gian qua, mưa lũ kỷ lục làm ảnh hưởng không nhỏ diện tích trồng thanh long ở khu vực này khiến nguồn cung giảm mạnh và giá tăng. Tuy nhiên, đó chỉ là một phần của câu chuyện sốt giá hiện nay. Ngay tại vùng này, thời tiết cơ bản không ảnh hưởng nhiều nhưng mấy năm gần đây giá thanh long quá thấp nên nhiều nhà vườn không dám xông đèn để cho ra trái vụ nghịch. Ước tính số lượng nhà vườn xông đèn chỉ khoảng 30% so với mọi năm. Điều này khiến nguồn cung thanh long càng giảm mạnh và giá từ đó kéo lên.

Khảo sát cho thấy giá thanh long ruột trắng tại các tỉnh miền Tây cũng tăng khoảng 3.000 đồng/kg, lên bình quân từ 23.000 – 25.000 đồng/kg. Ngoài ra nhiều loại trái cây khác cũng tăng từ 2.000 – 5.000 đồng/kg so với đầu tháng 12 như sầu riêng Ri6 loại A lên 70.000 – 73.000 đồng/kg, sầu riêng Thái loại A từ 90.000 – 95.000 đồng/kg, dưa hấu tăng 2.500 – 4.000 đồng lên 16.000 – 19.000 đồng/kg…

Ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng thư ký Hiệp hội Rau quả VN (VINAFRUIT), phân tích: Có 2 yếu tố khiến giá thanh long tăng mạnh thời gian gần đây. Thứ nhất là nguồn cung của VN giảm vì mưa lũ bất thường và nông dân không dám đầu tư sản xuất vì nhiều năm liền rớt giá, thua lỗ. Thứ hai và quan trọng không kém là nhu cầu tiêu thụ từ thị trường Trung Quốc tăng cao. Nguyên nhân là năm nay lạnh sớm hơn năm ngoái khoảng một tháng, cường độ lạnh cũng sâu hơn nên mùa vụ thanh long của Trung Quốc kết thúc sớm. Giai đoạn này đang vào mùa lễ hội cuối năm, thời điểm người Trung Quốc tiêu thụ thanh long và các loại rau quả rất mạnh. “Với tình hình thời tiết lạnh sâu và kéo dài như hiện tại thì khả năng nhu cầu nhập khẩu các loại rau quả nhiệt đới của Trung Quốc tiếp tục duy trì mức cao. Bên cạnh thanh long thì sầu riêng của VN cũng nắm lợi thế lớn vì sầu riêng vụ nghịch của Thái Lan vừa qua bị thiệt hại lớn vì mưa lũ kéo dài”, ông Nguyên nhận định.

Từ mặt hàng xuất khẩu chủ lực với kim ngạch trên 1 tỉ USD, nhiều năm gần đây xuất khẩu thanh long của VN liên tục sụt giảm. Tính đến hết tháng 10.2025, kim ngạch xuất khẩu thanh long chỉ còn 434 triệu USD. Nguyên nhân do thị trường tiêu thụ chính Trung Quốc đã trồng và không ngừng mở rộng diện tích. Xuất khẩu thanh long của VN vào Trung Quốc hiện chủ yếu vào giai đoạn mùa đông.