Sinh đủ 2 con được mua nhà ở xã hội, không có yêu cầu nào khác

Sẽ mở cuộc vận động sinh đủ 2 con

Khuyến khích các cặp vợ chồng và cá nhân sinh con, sinh đủ hai con; giảm tỷ số giới tính khi sinh về mức cân bằng tự nhiên; nâng cao chất lượng dân số góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; đẩy mạnh chăm sóc sức khỏe người cao tuổi.

Đó là một trong các nội dung trọng tâm của công tác dân số trong năm 2026 và các năm tới, được ông Lê Thanh Dũng, Cục trưởng Cục Dân số, Bộ Y tế, cho biết tại lễ mít tinh kỷ niệm Ngày dân số Việt Nam (26.12), được tổ chức sáng 17.12, với chủ đề “Đầu tư cho công tác dân số là đầu tư cho phát triển bền vững”.

Năm 2024, mức sinh trên cả nước thấp “lịch sử” với 1,91 con/phụ nữ; chỉ 17% tỉnh đạt mức sinh thay thế (2 – 2,2 con/phụ nữ).

Lãnh đạo Cục Dân số lo ngại, mức sinh giảm, tốc độ tăng dân số giảm là yếu tố quan trọng gia tăng dân số già. Việt Nam đã già hóa dân số từ 2011 và sẽ là quốc gia dân số già sau năm 2036.

“Đầu tư cho dân số thời gian tới không chỉ là khẩu hiệu, chú trọng các địa bàn sinh thấp, các chính sách duy trì mức sinh thay thế, cân bằng tỷ số giới tính khi sinh, chăm sóc sức khỏe người cao tuổi”, ông Dũng khẳng định và cho biết sẽ mở cuộc vận động các cặp vợ chồng sinh đủ 2 con, yêu nước là sinh đủ 2 con.

Theo ông Dũng, một trong những chính sách khuyến khích các cặp vợ chồng, cá nhân sinh đủ 2 con, là cơ hội nhà ở. Với các chính sách được quy định tại luật Dân số, Bộ Y tế sẽ xây dựng các chính sách trình cấp thẩm quyền ban hành, trong đó, sinh đủ 2 con được mua nhà ở xã hội, mà không có điều kiện nào khác.

Tại lễ mít tinh, Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên cho rằng, công tác dân số cần làm tốt hơn công tác tuyên tuyền, đảm bảo thanh niên và các cơ sở khám chữa bệnh nắm chắc kiến thức trước hôn nhân sàng lọc trước sinh, sơ sinh, để trẻ sinh ra khỏe mạnh.

Thứ trưởng Bộ Y tế bày tỏ: “Mỗi người dân Việt Nam có hành động cụ thể là làm tốt công tác sinh đẻ, đặc biệt các cặp vợ chồng tự quyết định số con với chính sách ưu đãi cụ thể, để góp phần đảm bảo mức sinh thay thế”.

Dự báo mức sinh vẫn giảm trong các năm tới

Theo ông Dũng, mức sinh có thể tăng nhẹ sau khi có chính sách hỗ trợ, tuy nhiên, tại Việt Nam mức sinh thấp dưới mức sinh thay thế đã nhiều năm và dự báo tiếp tục giảm thấp trong thời gian tới.

Tại các tỉnh, thành thuộc vùng mức sinh thấp chưa có nhiều hoạt động can thiệp tăng sinh. Các chính sách để hỗ trợ, khuyến khích người dân sinh đủ 2 con và các mô hình can thiệp để nâng mức sinh đang trong quá trình xây dựng, đề xuất và triển khai thí điểm nên chưa đủ mạnh để nâng mức sinh của các tỉnh, thành phố thuộc vùng này.

Các hoạt động truyền thông, vận động theo vùng mức sinh được triển khai lồng ghép nên hiệu quả không cao, công tác đào tạo cho cán bộ dân số chưa được thực hiện thường xuyên. Không ít địa phương chậm và bị động trong ban hành chính sách hỗ trợ, khuyến khích sinh con; tại các tỉnh có mức sinh thấp, chính sách hiện hành mới chỉ hỗ trợ ở mức hạn chế, các mô hình can thiệp nâng mức sinh còn đang xây dựng, chưa đủ tác động để cải thiện mức sinh bền vững.