Sáng 11/12, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về các cơ chế chính sách phát triển năng lượng quốc gia giai đoạn 2026-2030. Theo đó, Nghị quyết đã mở rộng hơn về cơ chế mua bán điện trực tiếp.
Cụ thể, nếu mua bán điện trực tiếp qua lưới điện kết nối riêng, giá mua bán điện do các bên tự đàm phán, thỏa thuận thống nhất, bảo đảm thu hồi chi phí các khâu phát điện, đầu tư, quản lý vận hành lưới điện liên kết riêng và kinh doanh bán điện.
Đáng chú ý, Nghị quyết đã mở rộng đối tượng được tham gia cơ chế mua bán điện trực tiếp. Theo đó, các đơn vị bán lẻ điện trong các khu công nghiệp, khu kinh tế, khu chế xuất, cụm công nghiệp, khu công nghệ cao, khu công nghệ thông tin tập trung, khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao… được tham gia mua bán điện trực tiếp.
Bộ trưởng Công Thương quy định cụ thể quy mô khách hàng sử dụng điện lớn khi tham gia cơ chế mua bán điện trực tiếp thông qua lưới điện kết nối riêng hoặc cơ chế mua bán điện trực tiếp thông qua lưới điện quốc gia.
Theo các doanh nghiệp, việc mở rộng đối tượng được tham gia cơ chế mua bán điện trực tiếp trong các khu công nghiệp, khu công nghệ cao… giúp nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ trong khu/cụm công nghiệp được gián tiếp hưởng cơ chế mua bán điện trực tiếp thông qua đơn vị bán lẻ điện. Đồng thời giúp các doanh nghiệp chủ động hơn trong việc sử dụng năng lượng sạch, góp phần thực hiện lộ trình phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.
Bên cạnh đó, Nghị quyết về các cơ chế chính sách phát triển năng lượng quốc gia giai đoạn 2026-2030 cũng thêm nhiều cơ chế cho phát triển điện gió ngoài khơi.
Nghị quyết đưa ra nhiều quy định ưu đãi để phát triển điện gió ngoài khơi (Ảnh: VGP).
Về khảo sát dự án, một điểm đáng chú ý là cơ chế cho phép doanh nghiệp 100% vốn nhà nước đứng ra khảo sát điện gió ngoài khơi để phục vụ đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư. Nhà đầu tư trúng thầu phải hoàn trả chi phí khảo sát hoặc chấp nhận để doanh nghiệp nhà nước tham gia góp vốn vào dự án. Nếu đấu thầu không thành, chi phí được hạch toán vào sản xuất – kinh doanh.
Một điểm đáng chú ý trong cơ chế lựa chọn nhà đầu tư là doanh nghiệp 100% vốn nhà nước được lựa chọn liên doanh phát triển điện gió ngoài khơi. Với những dự án phải vận hành trước năm 2031.
Doanh nghiệp nhà nước có thể góp vốn và cùng nhà đầu tư đề xuất thực hiện dự án, với điều kiện đối tác phải chứng minh khả năng thu xếp tối thiểu 70% tổng vốn đầu tư và thậm chí được ưu tiên nếu cam kết chuyển giao công nghệ. Đặc biệt, nhà đầu tư tham gia liên doanh phải được Bộ Quốc phòng, Bộ Công an và Bộ Ngoại giao chấp thuận bằng văn bản.
Nghị định cũng quy định nhiều ưu đãi cho dự án điện gió ngoài khơi, đặc biệt là các dự án phục vụ nhu cầu điện trong nước. Các dự án xuất khẩu điện được miễn, giảm tiền thuê đất và khu vực biển theo quy định.
Với các dự án cung cấp điện cho thị trường nội địa, Nhà nước cam kết sản lượng điện hợp đồng tối thiểu dài hạn ở mức 90% hoặc 80% sản lượng điện bình quân nhiều năm, tùy theo thời điểm chấp thuận chủ trương đầu tư và tiến độ vận hành, với thời hạn tối đa 15 năm để hỗ trợ trả nợ vốn vay. Sản lượng cơ sở được xác định dựa trên dữ liệu đo gió thực tế tại khu vực dự án.
Ngoài ra, các dự án thuộc tổng công suất 6.000MW trong quy hoạch đến 2030 được hưởng mức giá tối đa trong khung giá phát điện do Bộ Công Thương ban hành tại thời điểm được chấp thuận. Tập đoàn Điện lực Việt Nam cũng phải công bố công khai dự thảo hợp đồng mua bán điện cho các dự án điện gió ngoài khơi, đảm bảo minh bạch khi bán điện lên lưới quốc gia.
Nguồn: https://dantri.com.vn/kinh-doanh/them-doi-tuong-duoc-mua-ban-dien-truc-tiep-tu-thang-32026-20251211154606499.htm
