“Tuyệt đối không vay tiền để mua vàng”

Trưa 24-12, giá vàng miếng SJC được các doanh nghiệp niêm yết mua vào 157,2 triệu đồng/lượng, bán ra 159,2 triệu đồng/lượng, cao nhất từ trước tới nay. 

Giá vàng nhẫn và vàng trang sức 99,99% cũng được giao dịch ở vùng đỉnh mới, mua vào 152,6 triệu đồng/lượng, bán ra 155,6 triệu đồng/lượng.

Phóng viên Báo Người Lao Động đã trao đổi với chuyên gia tài chính Phan Dũng Khánh về những yếu tố thúc đẩy giá vàng không ngừng đi lên thời gian qua.

* Phóng viên: Tới sáng nay, giá vàng thế giới đã vượt 4.500 USD/ounce thúc đẩy giá vàng trong nước cũng lập đỉnh mới, yếu tố nào đang hỗ trợ đà tăng mạnh của kim loại quý?

– Ông Phan Dũng Khánh: Đà tăng mạnh của giá vàng không chỉ diễn ra trong ngắn hạn mà là xu hướng đã kéo dài suốt hơn hai thập kỷ qua. Riêng năm 2024, giá vàng tăng khoảng 50% và năm nay, xu hướng còn diễn ra mạnh mẽ hơn.

Tính đến hiện tại, giá vàng thế giới đã vượt mốc 4.500 USD/ounce, tăng xấp xỉ 70% từ đầu năm – một con số rất hiếm gặp trong lịch sử thị trường vàng. 

Bên cạnh những yếu tố quen thuộc như căng thẳng địa chính trị kéo dài nhiều năm qua, đặc biệt là xung đột Nga – Ukraine và các điểm nóng khác trên thế giới, thị trường vàng thời gian gần đây còn chịu tác động của nhiều yếu tố mới, thậm chí nằm ngoài dự báo của một số tổ chức tài chính lớn.

Đầu tiên là động thái mua vàng của các ngân hàng trung ương. Sau giai đoạn cuối năm ngoái và đầu năm nay có dấu hiệu chững lại, khiến nhiều dự báo cho rằng giá vàng có thể bước vào nhịp điều chỉnh.

Những tháng gần đây, theo số liệu của Hội đồng vàng thế giới (WGC), các ngân hàng trung ương lại quay trở lại mua ròng mạnh mẽ. Đáng chú ý, không chỉ các ngân hàng trung ương lớn mà cả những ngân hàng trung ương quy mô nhỏ – trước đây tham gia rất hạn chế – cũng bắt đầu gia tăng tỉ trọng dự trữ vàng. Đây là yếu tố hỗ trợ rất quan trọng đối với giá vàng.

Yếu tố thứ hai, mang tính bất ngờ hơn, là sự tham gia của các tổ chức tư nhân mới với quy mô mua rất lớn. Điển hình là một số doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực tài sản kỹ thuật số và stablecoin, như Tether.

Những đơn vị này đang trở thành nhóm mua vàng vật chất lớn nhất khu vực tư nhân, thậm chí có thời điểm lực mua còn vượt cả ngân hàng trung ương. Dòng tiền mới này đã tạo thêm cầu cho thị trường vàng và là yếu tố mà nhiều báo cáo phân tích trước đó gần như không đề cập.

*Theo ông, giá vàng còn tăng tiếp?

– Một xu hướng mới khác đang hình thành cũng thúc đẩy giá vàng, là số hóa vàng. Một số định chế tài chính quốc tế bắt đầu phát hành các sản phẩm vàng số, buộc họ phải mua vàng vật chất thật để bảo chứng.

Dù quy mô hiện tại chưa quá lớn nhưng đây có thể là xu hướng mang tính trung và dài hạn, tiếp tục bổ sung thêm dòng tiền vào thị trường vàng thời gian tới.

Vàng là tài sản được định giá chủ yếu bằng USD, do đó rất nhạy cảm với chính sách của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED). Dù lạm phát toàn cầu từng có giai đoạn hạ nhiệt, nhưng đang tăng trở lại.

Trong bối cảnh này, FED vẫn chịu áp lực phải duy trì xu hướng nới lỏng tiền tệ, kể cả khi lạm phát có nguy cơ nhích lên. Điều này làm gia tăng lo ngại về lạm phát trong tương lai và tiếp tục hỗ trợ cho giá vàng.

*Ở chiều ngược lại, vẫn có rủi ro giá vàng lao dốc khi liên tục tăng trong thời gian nóng, có nguy cơ “bong bóng”, thưa ông?

– Đúng vậy! Không có tài sản nào là tăng mãi. Rủi ro giá vàng đảo chiều nếu các ngân hàng trung ương hoặc các tổ chức mua vàng lớn bất ngờ giảm tốc hoặc dừng mua.

Trong trường hợp lạm phát Mỹ tăng mạnh buộc FED phải quay lại chính sách thắt chặt tiền tệ, xu hướng tăng của vàng cũng sẽ bị ảnh hưởng.

Dòng tiền từ vàng cũng có thể dịch chuyển sang các kênh đầu tư khác. Trong khi vàng liên tục lập đỉnh suốt nhiều năm, thì bạc, một tài sản an toàn tương tự, chỉ mới vượt đỉnh sau hơn một thập kỷ, có tốc độ tăng mạnh hơn vàng. Hay thị trường chứng khoán và bất động sản tại nhiều quốc gia cũng đang ghi nhận những kỷ lục mới… có thể thu hút bớt dòng tiền chảy vào vàng.

*Với giá vàng miếng SJC, vàng nhẫn, yếu tố nào khiến giá có thể hạ nhiệt, thậm chí giảm?

– Giá vàng trong nước chịu ảnh hưởng bởi giá thế giới. Nếu giá vàng thế giới giảm, giá vàng miếng SJC, vàng nhẫn cũng sẽ đi xuống.

Đồng thời, chính sách quản lý thị trường vàng trong nước, đặc biệt là việc tăng nguồn cung và tiến tới xóa bỏ độc quyền vàng miếng SJC sắp tới khi các ngân hàng thương mại và doanh nghiệp được cấp phép, có thể khiến chênh lệch giữa giá vàng trong nước và thế giới thu hẹp dần.

Khi khoảng cách này giảm, giá vàng miếng SJC hoàn toàn có khả năng điều chỉnh giảm so với mức đỉnh hiện nay, tạo rủi ro cho những nhà đầu tư mua vàng ở vùng giá cao trong ngắn hạn.