Vụ chị gái bỗng có “2 chồng” vì em mượn tên: Hết thời hiệu xử lý hành chính

Hết thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính

Luật sư Dương Lê Sơn, Phó Chủ nhiệm Đoàn luật sư Đắk Lắk, đã có trao đổi về các góc độ pháp lý liên quan đến sự việc em gái mượn tên của chị để đăng ký kết hôn tại UBND xã Thuận Hà (huyện Đắk Song, Đắk Nông) từ 11 năm trước.

Theo luật sư Sơn, tại khoản 2 điều 17 của Luật Hộ tịch năm 2014, giấy chứng nhận kết hôn phải có nhiều thông tin cá nhân kèm giấy tờ chứng minh nhân thân của hai bên nam, nữ; chữ ký hoặc điểm chỉ của hai bên nam, nữ và xác nhận của cơ quan đăng ký hộ tịch.

Em gái 17 tuổi mượn tên của chị gái và đến UBND xã Thuận Hà (huyện Đắk Song, Đắk Nông) đăng ký kết hôn trái quy định (Ảnh: Uy Nguyễn).

Do đó, việc chính quyền địa phương khi tổ chức đăng ký kết hôn không kiểm tra nhân thân, từ đó, không phát hiện ra việc người em sử dụng họ tên của chị gái để đăng ký kết hôn là trái quy định của pháp luật.

Luật sư Sơn thông tin, tại điều 4 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2000 quy định: Cấm tảo hôn, cưỡng ép kết hôn, cản trở hôn nhân tự nguyện tiến bộ; cấm kết hôn giả tạo…

Tòa án nhân dân huyện Đắk Song đã tuyên hủy kết hôn trái pháp luật do người em mượn tên của chị gái đi đăng ký (Ảnh minh họa: Uy Nguyễn).

Trong trường hợp này, chính quyền địa phương không phát hiện và nhận biết được người em sử dụng họ tên người chị để đăng ký kết hôn, khi người em chưa đủ tuổi (tảo hôn).

Nếu phát hiện, người em sẽ bị phạt hành chính theo quy định tại điều 28 Nghị định 110/2013/NĐ-CP với số tiền cao nhất lên đến 20 triệu đồng.

Luật sư Sơn cho biết, sự việc đến nay mới phát hiện nên đã hết thời hiệu xử lý vi phạm hành chính, do đó, chỉ có thể hủy việc kết hôn trái pháp luật và tòa án đã tuyên hủy giấy chứng nhận kết hôn này.

“Trường hợp nếu người chị không biết việc em gái sử dụng họ tên của mình để đăng ký kết hôn và người chị sau đó đã đăng ký kết hôn với chồng hợp pháp thì không bị xử lý. Nếu người em sử dụng giấy đăng ký kết hôn vào mục đích khác, gây hậu quả, có thể bị xử lý hình sự về tội Làm giả con dấu tài liệu quy định tại Điều 341 Bộ luật Hình sự”, luật sư Sơn phân tích.

Đối với các cán bộ xã có liên quan việc cấp giấy chứng nhận kết hôn không đúng trên, luật sư Sơn cho rằng, những cán bộ này chỉ bị kiểm điểm trách nhiệm vì đã hết thời hiệu xử lý hành chính.

Do bị gia đình ngăn cấm 

Theo hồ sơ, tháng 4/2013, chị Hoàng Nguyên (SN 1996) và anh Hoàng Văn Thoại (SN 1986) đến UBND xã Thuận Hà đăng ký kết hôn. Thời điểm này, chị Nguyên mới 17 tuổi, chưa đủ tuổi đăng ký kết hôn. Do đó, chị Nguyên đã lấy thông tin của chị gái mình là Hoàng Hạnh (SN 1995) để đăng ký.

UBND xã Thuận Hà sau đó đã cấp giấy chứng nhận đăng ký kết hôn cho anh Hoàng Văn Thoại và chị Hoàng Hạnh.

Riêng chị Hạnh sau đó đã kết hôn với một người đàn ông khác và vẫn được UBND xã Thuận Hà cấp giấy chứng nhận đăng ký kết hôn. Việc này đồng nghĩa là chị Hạnh có tên trong 2 tờ giấy đăng ký kết hôn.

Tháng 9/2024 (11 năm sau), khi vợ chồng chị Nguyên làm thủ tục đăng ký giấy khai sinh cho người con thứ 3, cán bộ của UBND xã Thuận Hà mới phát hiện ra sự việc hy hữu này. Qua đó, cán bộ xã đã giải thích, hướng dẫn vợ chồng chị Nguyên gửi đơn ra Tòa án nhân dân huyện Đắk Song để hủy kết hôn trái pháp luật.

Chị Nguyên thừa nhận, bản thân chị và anh Thoại có quan hệ tình cảm với nhau nhưng vì gia đình không cho phép, chị Nguyên lại không đủ tuổi kết hôn và nhận thức pháp luật hạn chế nên đã lấy thông tin của chị gái để đăng ký.

Đến nay, nhận thức được việc làm của mình là không đúng quy định, chị Nguyên cùng chồng yêu cầu tòa hủy kết hôn trái pháp luật này.

Đại diện của UBND xã Thuận Hà cũng thừa nhận với các cơ quan tố tụng về thời điểm chị Nguyên và anh Thoại đăng ký, do việc quản lý giấy tờ, sổ sách không khoa học dẫn đến việc cấp giấy chứng nhận kết hôn không đúng quy định.

*Tên các nhân vật đã được thay đổi.