Vụ đẩy CSGT vào đầu xe tải: Vì sao người vi phạm ngày càng manh động, ngăn chặn ra sao?

Vụ việc tài xế xe vi phạm Đặng Từ Thịnh ở Hà Nội đẩy đại úy CSGT vào đầu xe tải đang lao tới khiến dư luận rất bức xúc, phẫn nộ vì hành vi xâm phạm tính mạng, chống người thi hành công vụ, thể hiện ý thức coi thường pháp luật.

Hiện Cơ quan cảnh sát điều tra Công an Hà Nội đã khởi tố, bắt tạm giam người đàn ông để điều tra hành vi giết người.

Nâng cao nhận thức pháp luật, xử nghiêm hành vi vi phạm

Trao đổi với Tuổi Trẻ, đại biểu Nguyễn Hữu Thông (Lâm Đồng) nêu rõ vụ việc này cho thấy rất rõ hành vi coi thường pháp luật và tính mạng người khác của nam tài xế. 

Trong vụ việc này, rất may mắn là cán bộ CSGT đã kịp thời né tránh nên không xảy ra hậu quả đáng tiếc.

Ông nhấn mạnh hành vi trên đã bị Cơ quan cảnh sát điều tra Công an Hà Nội khởi tố về tội giết người và sẽ tiếp tục điều tra, làm rõ hành vi của người này.

“Tuy nhiên, có thể nói đây là vụ việc rất nghiêm trọng, thể hiện sự manh động và có thể trực tiếp tước đoạt tính mạng của người thi hành công vụ. Vì vậy cần phải được xử lý nghiêm minh để đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật và yêu cầu phòng ngừa tội phạm chung”, ông Thông đề nghị.

Ông Thông cũng nhấn mạnh thời gian vừa qua xảy ra nhiều vụ chống đối CSGT. Nguyên nhân có nhiều nhưng một phần là do khung hình phạt đối với tội danh này còn nhẹ, chưa phù hợp với sự phát triển của xã hội, chưa đủ sức răn đe. 

Chỉ khi hành vi gây nên hậu quả nghiêm trọng ảnh hưởng, hoặc có khả năng ảnh hưởng đến sức khỏe, an toàn tính mạng của người thi hành công vụ mới bị xử lý hình sự, còn lại thường chỉ bị xử lý hành chính.

Phần nữa là thiếu chế tài xử lý mạnh đối với những người manh động hoặc chây lỳ, ngang bướng đôi co, chống đối với người thi hành công vụ. Do vậy, qua vụ việc ở Hà Nội, dù người vi phạm khai do bồng bột, nóng giận, tâm lý không ổn định nhưng tiếp tục là hồi chuông
cảnh báo.

Từ các vụ việc này, ông đề nghị các cơ quan liên quan cần tăng cường tuyên truyền phổ biến pháp luật, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của người dân, để người dân nhận thức đầy đủ và rõ ràng về các hành vi vi phạm pháp luật, nhất là các hành vi chống người thi hành
công vụ.

Đặc biệt cần nghiên cứu, tăng nặng chế tài xử lý đối với hành vi chống người thi hành công vụ, bảo đảm thể hiện sự răn đe và tính nghiêm minh của pháp luật. Cần thực hiện theo tinh thần làm một vụ để cảnh tỉnh cả vùng, cả số đông.

Bên cạnh đó, cần có các giải pháp để tăng cường bảo vệ an toàn cho lực lượng thực thi công vụ, nhất là với CSGT, khi hằng ngày hằng giờ phải có mặt ở các tuyến đường, đối mặt với nguy hiểm.

Trong đó, trang bị thiết bị kỹ thuật, vũ khí, phương tiện, công cụ hỗ trợ cho lực lượng CSGT đáp ứng yêu cầu về số lượng, chất lượng, bảo đảm ngăn chặn kịp thời các hành vi chống đối cũng như bảo vệ sức khỏe, tính mạng cho chính cán bộ làm nhiệm vụ.

Đặc biệt, hiện nay khi khoa học công nghệ đã phát triển mạnh, trí tuệ nhân tạo, camera AI… được lắp đặt ở nhiều nơi nên hạn chế việc để CSGT trực tiếp xử lý các vi phạm, thay vào đó thực hiện phạt nguội.

Nam đại biểu cũng cho rằng trong các trường hợp cá nhân điều khiển phương tiện chạy quá tốc độ, lạng lách, đánh võng… sẽ đe dọa, gây nguy hiểm đến tính mạng, sức khỏe của những người tham gia giao thông khác. Khi đó, CSGT cần ngay lập tức ngăn chặn những hành vi này để bảo đảm an toàn cho mọi người.

Ông nói với mức xử phạt nguội có thể hiệu quả, an toàn, nhưng lại không thể ngăn cản những nguy cơ mất an toàn ngay trước mắt này. Do vậy, cơ quan chức năng cần tiếp tục nghiên cứu các giải pháp để có thể vừa xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm này và vẫn đảm bảo an toàn cho lực lượng thực thi công vụ.

Cần lực lượng phản ứng nhanh, chuyên nghiệp, hỗ trợ CSGT

Dưới góc nhìn chuyên gia pháp lý, tiến sĩ – luật sư Đặng Văn Cường cũng chỉ rõ việc thời gian qua những vụ việc chống người thi hành công vụ xảy ra khá nhiều. Không ít vụ việc gây hậu quả nghiêm trọng, gây thiệt hại đến sức khỏe, thậm chí tính mạng của người thi hành công vụ, đây là hiện tượng đáng báo động trong xã hội.

Ông phân tích có nhiều nguyên nhân dẫn đến các hành vi chống người thi hành công vụ, trong đó có thể kể đến là vấn đề nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật của nhiều công dân dân hiện nay là chưa tốt.

Bên cạnh đó, những thông tin giả mạo, sai lệch trên không gian mạng có yếu tố kích động bạo lực… khiến nhiều người bị ảnh hưởng bởi các thông tin độc hại này rồi thực hiện hành vi chống người thi hành công vụ. Chưa kể nhiều đối tượng có sẵn bản tính côn đồ, thiếu ý thức chấp hành pháp luật nên khi bị kiểm tra, bị xử lý về vi phạm giao thông thì sẵn sàng dùng vũ lực để chống trả lực lượng chức năng.

Nhiều trường hợp có hành vi vi phạm pháp luật, sợ bị phát hiện xử lý nên khi bị kiểm tra hành chính đã chống đối nhằm che giấu hành vi phạm tội… Ngoài ra, nhận thức pháp luật của một số người chưa đầy đủ, lợi dụng các quyền công dân để thực hiện các hành vi xâm phạm đến người thi hành công vụ…

Để giảm thiểu những vụ việc chống người thi hành công vụ nói chung và chống lại lực lượng CSGT khi thực hiện nhiệm vụ nói riêng, theo ông Cường, cần thực hiện nhiều giải pháp đồng bộ. Trong đó, cần tăng cường tuyên truyền pháp luật để nâng cao trình độ nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật của công dân, đặc biệt là pháp luật về an toàn giao thông.

Xây dựng văn hóa giao thông, nếp sống lành mạnh, công dân có ý thức tuân thủ, trong đó tuân thủ hiệu lệnh của người điều khiển giao thông, tôn trọng người xử lý vi phạm giao thông. Đồng thời đẩy mạnh tuyên truyền các giải pháp đảm bảo trật tự an toàn giao thông, lên án những hành vi có tính chất côn đồ khi tham gia giao thông, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm giao thông và những hành vi chống người thi hành công vụ.

Bên cạnh đó, theo ông Cường, cần giữ gìn và xây dựng hình ảnh đẹp của người chiến sĩ công an nhân dân trong lòng dân. Lực lượng chức năng khi thực hiện nhiệm vụ cần đề phòng, cảnh giác các tình huống người tham gia giao thông chống đối, chống trả.

Cũng cần có lực lượng phản ứng nhanh, chuyên nghiệp, mở rộng các trường hợp sử dụng vũ khí, công cụ hỗ trợ để bảo vệ tính mạng, sức khỏe của người thi hành công vụ. Cùng với đó, cần bố trí kịp thời lực lượng phối hợp, hỗ trợ cho lực lượng chức năng khi có những hành vi chống đối, không chấp hành, chống người thi hành công vụ.

Ông nhấn mạnh khi kết hợp đầy đủ các giải pháp về chính sách, pháp luật, tuyên truyền, tổ chức thực hiện pháp luật, giải pháp về con người, trang bị phương tiện vật chất và tăng cường giáo dục đạo đức, giáo dục pháp luật trong nhân dân, nâng cao ý thức chấp hành luật lệ an toàn giao thông sẽ giảm thiểu những vụ việc đau lòng như vừa qua.

* Đại biểu PHẠM VĂN HÒA (thành viên Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội):

Tăng cường giáo dục đạo đức, pháp luật, kỹ năng sống

Tại cơ quan điều tra, người đàn ông vi phạm rồi đẩy đại úy CSGT vào đầu xe tải khai đã rất ân hận về hành vi của mình, thậm chí cho rằng không hiểu được tại sao mình lại có hành vi như vậy.

Khi nghiên cứu về tội phạm học, về tâm lý tội phạm, các nhà khoa học đã chỉ ra rằng hành vi bộc phát xuất phát từ nhận thức và quá trình giáo dục.

Theo đó, khi một người nhận thức không đầy đủ về xã hội, thiếu hiểu biết pháp luật hoặc có ý thức coi thường pháp luật có thể thực hiện những hành vi trái pháp luật bất kỳ lúc nào.

Khi con người có lòng tham, sự ích kỷ, đề cao giá trị bản thân mà xem nhẹ giá trị lợi ích của người khác thì sẵn sàng dùng vũ lực hoặc mọi biện pháp có thể để giành giật phần lợi về mình, sẵn sàng xâm phạm đến người khác để thỏa mãn cái tôi ích kỷ.

Bởi vậy giáo dục đạo đức, giáo dục pháp luật, giáo dục kỹ năng sống là những hoạt động quan trọng không chỉ đối với trẻ em mà đối với cả những người đã trưởng thành.

Khi người ta có ý thức về bản thân, ý thức về xã hội, biết tôn trọng những người xung quanh, tôn trọng những giá trị của bản thân mình, biết cảm thông, biết chia sẻ, biết mang ơn và biết nhận trách nhiệm thì khi đó những vụ việc xung đột, mâu thuẫn, gây mất an ninh trật tự mới giảm đi.

Đồng thời cũng cần nghiên cứu để có các chế tài xử lý nghiêm minh các hành vi vi phạm để răn đe chung.

Ngoài ra, tiếp tục tăng cường các biện pháp để hỗ trợ lực lượng CSGT khi thi hành công vụ, trong đó áp dụng khoa học công nghệ, camera AI hỗ trợ xử lý, xử phạt nguội các trường hợp vi phạm. Việc này để tránh CSGT phải chặn đầu xe, bám vào kính xe ô tô vi phạm rất nguy hiểm trong thời gian qua.