Yếu tố quyết định thành bại việc phân loại chất thải hộ gia đình

Theo thông tin từ Cục Môi trường (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), đến đầu tháng 7, tổng chất thải rắn sinh hoạt phát sinh trong cả nước gần 70.000 tấn/ngày, xử lý đạt 91%.

Trong đó, lượng chất thải tại Hà Nội phát sinh khoảng 7.300 tấn/ngày và chất thải tại TPHCM phát sinh khoảng 14.000 tấn/ngày. Tổng lượng chất thải của 2 thành phố chiếm khoảng 23% lượng rác thải của cả nước.

Không đồng bộ từ phân loại, thu gom, vận chuyển, xử lý rác

Về phân loại chất thải rắn sinh hoạt, theo Cục Môi trường, các địa phương chủ yếu dừng ở quy mô nhỏ, thí điểm.

Hà Nội đã chỉ đạo bố trí mặt bằng điểm tập kết, trung chuyển chất thải rắn sinh hoạt sau phân loại đáp ứng yêu cầu kỹ thuật về phân loại, thu gom, vận chuyển. Thành phố cũng chỉ đạo triển khai thí điểm mô hình phân loại rác thải tại nguồn trên địa bàn 5 quận (cũ) từ tháng 6/2024 gồm Hoàn Kiếm, Ba Đình, Đống Đa, Hai Bà Trưng, Nam Từ Liêm.

Ngoài ra, Hà Nội triển khai thí điểm công tác phân loại rác thải tại nguồn. Một số quận, huyện cũ như Long Biên, Đông Anh, Gia Lâm, Ba Vì đã chủ động triển khai thí điểm các mô hình để làm cơ sở đánh giá, nhân rộng.

Trong khi đó, chất thải rắn sinh hoạt ở TPHCM đang được xử lý bằng các hình thức chôn lấp hợp vệ sinh, đốt không thu hồi năng lượng, sản xuất compost…

Phó Cục trưởng Cục Môi trường Hồ Kiên Trung chỉ rõ hạ tầng kỹ thuật không đồng bộ từ phân loại, thu gom, vận chuyển, xử lý rác sau phân loại.

Điều này dẫn đến tình trạng thiếu hạ tầng kỹ thuật, đặc biệt công nghệ để tái chế, xử lý chất thải thực phẩm, chất thải hữu cơ chiếm tỷ lệ lớn (50-60% tổng khối lượng chất thải) để biến thành năng lượng sinh khối (mùn, phân compost, điện sinh khối) hoặc chế biến thành thức ăn gia súc, gia cầm.

“Nguyên tắc “người gây ô nhiễm phải trả chi phí xử lý” chưa được áp dụng triệt để, đặc biệt là việc chưa thu đủ giá dịch vụ thu gom, vận chuyển và xử lý nên chưa thúc đẩy được nguồn lực tư nhân đầu tư về thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn sinh hoạt”, ông Trung nói.