Tòa tiếp tục xét xử lần 3 vụ 6 cựu chiến binh kêu oan khi ra tù

Hội Cựu chiến binh Việt Nam kiến nghị gì?

Hôm 17.10, thượng tướng Bế Xuân Trường, Chủ tịch Hội cựu chiến binh Việt Nam, nguyên Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, ký công văn dài 10 trang đề nghị Viện trưởng Viện KSND tối cao quan tâm, chỉ đạo giải quyết dứt điểm vụ án. Đồng thời có hướng dẫn đảm bảo việc truy tố khách quan, đúng luật pháp, không oan sai.

Sáu cựu chiến binh ở Đắk Nông (nay là tỉnh Lâm Đồng) kêu oan suốt 10 năm qua gồm các ông: Đỗ Mạnh Hùng (63 tuổi), Ngân Xuân Dũng (65 tuổi), Vũ Tất Đắc (72 tuổi), Hoàng Văn Sằn (68 tuổi), Nguyễn Nam Thái (58 tuổi) và Cao Minh Điến (57 tuổi, cùng ở H.Đắk Song, Đắk Nông cũ). Ngoài ra, vụ án còn có cựu chiến binh Đoàn Xuân Trường nhưng đã qua đời.

Vụ án gây chú ý vì 6 cựu chiến binh từng bị TAND tỉnh Đắk Nông (nay là TAND tỉnh Lâm Đồng) kết tội hủy hoại rừng với mức án từ 6 – 7 tháng tù. Sau khi ra tù, các cựu chiến binh tiếp tục kêu oan, nên đã được cấp giám đốc thẩm là TAND cấp cao tại TP.HCM lật lại vụ án vào năm 2020.

Theo Hội Cựu chiến binh Việt Nam, từ năm 2017, hội đã cử cán bộ vào TAND tỉnh Đắk Nông để nghiên cứu hồ sơ vụ án và làm thủ tục bào chữa. Vụ án được dư luận xã hội quan tâm, báo chí có nhiều bài viết. Ngoài ra, còn có Trung tâm trợ giúp pháp lý tỉnh Đắk Nông và các luật sư thuộc Đoàn luật sư tỉnh Đắk Nông, TP.HCM, TP.Hà Nội tham gia bào chữa miễn phí cho các bị cáo.

Cũng theo công văn, các chứng cứ buộc tội có trong hồ sơ đều được thu thập không đúng trình tự, vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng và không có giá trị chứng minh hành vi phạm tội của các bị cáo. Thực tế, xung quanh khu vực hiện trường đều là rẫy tiêu, cà phê của dân, rừng đã bị phá trắng thì không thể còn lại mấy sào “rừng nguyên sinh” ở giữa.

Các bị cáo làm việc nhân danh tổ chức, không có động cơ mục đích tư lợi, thực hiện công việc với mục đích gây quỹ hoạt động của Chi hội Cựu chiến binh. Về nhân thân, họ đều là hội viên Hội Cựu chiến binh đã có thời gian cống hiến cho quân đội, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Hội Cựu chiến binh Việt Nam chỉ ra nhiều vấn đề cho thấy cáo trạng của Viện KSND TP.Gia Nghĩa tiếp tục truy tố các bị can tội danh “hủy hoại rừng” theo khoản 1 điều 189 bộ luật Hình sự năm 1999 là không có căn cứ.

Chưa đủ căn cứ buộc tội các bị cáo

Sau rất nhiều lần hoãn phiên tòa, cuối tháng 9, TAND khu vực 6 – tỉnh Lâm Đồng (trước đây là TAND TP.Gia Nghĩa, tỉnh Đắk Nông) mở phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ án lần thứ 3 và đã ra quyết định trả hồ sơ cho Viện kiểm sát để điều tra bổ sung. Bởi theo tòa, thiếu chứng cứ dùng để chứng minh và có nhiều số liệu khác nhau về diện tích rừng, vị trí, khoảnh lô rừng bị hủy hoại mà không thể bổ sung tại phiên tòa.

Theo hồ sơ vụ án, tại cuộc họp đầu năm 2015, cho rằng không còn rừng nên ông Đỗ Mạnh Hùng, Chi hội trưởng Chi hội Cựu chiến binh thôn 6 (xã Trường Xuân, H.Đắk Song, tỉnh Đắk Nông cũ), đưa ra ý kiến chi hội sẽ phát dọn đất rừng tại lô 3, lô 6, khoảnh 1, tiểu khu 1710 (TP.Gia Nghĩa cũ) để trồng cây keo gây quỹ hoạt động. Tất cả hội viên đồng ý.

Các cựu chiến binh bị cáo buộc trong 2 ngày của tháng 1.2015 và 2 ngày của tháng 4.2015 đã chặt những cây bụi, dây leo, cây gỗ có đường kính từ 10 cm trở xuống và gom lại thành từng đống chờ khô sẽ đốt. Đây là đất rừng do UBND tỉnh Đắk Nông cũ giao Công ty TNHH MTV Gia Nghĩa (Xí nghiệp lâm nghiệp Nghĩa Tín) quản lý.

Theo kết luận giám định tháng 4.2015 của giám định viên tư pháp Huỳnh Văn Triệu (thuộc Hạt Kiểm lâm TP.Gia Nghĩa cũ), rừng bị hủy hoại 0,98 ha, là rừng sản xuất, thiệt hại hơn 53 triệu đồng.

Cả 2 lần xét xử sơ thẩm, TAND TP.Gia Nghĩa (cũ) tuyên phạt 6 cựu chiến binh với mức án từ 6 – 7 tháng tù. Các bị cáo đồng loạt kháng cáo kêu oan vì cho rằng thời điểm chặt các cây bụi, dây leo thì trên thực tế đã không còn rừng nên không thể bị buộc tội hủy hoại rừng.

Xét xử phúc thẩm lần 1 (năm 2016), TAND tỉnh Đắk Nông cũ hủy bản án sơ thẩm. Cuối năm 2017, TAND tỉnh Đắk Nông cũ xét xử phúc thẩm lần 2, bác kháng cáo kêu oan của 6 cựu chiến binh, tuyên y án sơ thẩm.

Sau khi ra tù, 6 cựu chiến binh tiếp tục gửi đơn kêu oan khắp nơi. Vì thế, năm 2020, TAND cấp cao tại TP.HCM xét xử giám đốc thẩm nêu ra 9 vấn đề cho thấy chưa đủ căn cứ buộc tội các bị cáo, nên hủy tất cả các bản án để điều tra lại.