Như Dân trí đã đưa tin, Bệnh viện E vừa tiếp nhận một nữ bệnh nhân 47 tuổi bị bỏng hóa chất nặng sau khi sử dụng bột thông bồn cầu tại nhà. Sản phẩm nạn nhân dùng là loại hóa chất dạng bột, được quảng cáo có khả năng phân hủy mạnh các chất gây tắc nghẽn và được bán phổ biến với giá rẻ.
Vết bỏng nghiêm trọng trên tay bệnh nhân (Ảnh: Bệnh viện cung cấp).
2 loại bột thông bồn cầu: Khác biệt lớn về mức độ an toàn
Trao đổi với phóng viên Dân trí, PGS.TS Trần Thượng Quảng, Phó viện trưởng Viện Khoa học và Công nghệ Sức khỏe, Đại học Bách khoa Hà Nội, cho biết hiện nay các sản phẩm thông bồn cầu phổ biến trên thị trường có thể chia thành 2 nhóm chính.
Loại thứ nhất là các sản phẩm xử lý chậm, thường được quảng cáo là chế phẩm sinh học. Nhóm này hoạt động dựa trên cơ chế phân hủy dần các chất hữu cơ gây tắc nghẽn, ít sinh nhiệt, mức độ an toàn cao hơn nhưng cần thời gian và hiệu quả phụ thuộc vào loại chất gây tắc.
Ngược lại, loại thứ hai là các sản phẩm xử lý nhanh nhưng tiềm ẩn nguy cơ cao, thành phần chủ yếu là các chất kiềm mạnh như natri hydroxide (NaOH) hoặc kali hydroxide (KOH). Đây là nhóm sản phẩm được nhiều người lựa chọn vì “thông nhanh, giá rẻ”.
“Muốn thông nhanh thì bắt buộc nồng độ kiềm phải rất cao. Chính đặc tính này khiến sản phẩm trở nên nguy hiểm nếu sử dụng không đúng cách”, PGS Quảng nhấn mạnh.
Áp lực sinh nhiệt trong không gian kín
Theo phân tích của chuyên gia, khi NaOH hoặc KOH tiếp xúc với nước, phản ứng hóa học xảy ra rất mạnh và tỏa ra lượng nhiệt lớn trong thời gian ngắn. Trong không gian hẹp như lòng bồn cầu hoặc đường ống kín, nhiệt và khí sinh ra đột ngột sẽ tạo áp lực, khiến nước và dung dịch kiềm bắn ngược lên trên.
“Hiện tượng bắn cột nước rất khó lường trước. Khi người dùng đổ hóa chất vào bồn cầu, phản ứng hóa học xảy ra gần như tức thì, tạo áp lực lớn khiến nước và dung dịch kiềm có thể bắn ngược lên bất cứ lúc nào”, PGS Quảng nói.
Ngoài ra, nhiều sản phẩm thông bồn cầu còn được pha thêm các hợp chất chứa clo nhằm tăng khả năng diệt khuẩn. Khi các chất này kết hợp với môi trường kiềm mạnh và nhiệt độ cao sinh ra trong quá trình phản ứng, có thể tạo ra hỗn hợp hóa chất có tính ăn mòn và kích ứng mạnh, làm gia tăng nguy cơ gây tổn thương cho da, mắt và đường hô hấp.
Nước bắn lên từ bồn cầu trong quá trình phản ứng mang tính kiềm mạnh, khi tiếp xúc với da sẽ gây bỏng kiềm – một dạng bỏng hóa chất nguy hiểm.
Khác với bỏng nhiệt thông thường, bỏng kiềm có đặc điểm ăn sâu vào mô, làm phân hủy protein và chất béo dưới da. Tổn thương có thể tiếp tục lan rộng ngay cả khi đã ngừng tiếp xúc, khiến việc điều trị phức tạp và kéo dài.
“Nếu hóa chất bắn vào mắt, nguy cơ tổn thương giác mạc, thậm chí mù lòa là hoàn toàn có thể xảy ra”, PGS Quảng cảnh báo.
Dùng bột thông bồn cầu đúng cách để giảm thiểu rủi ro
Theo chuyên gia, người tiêu dùng cần nhận diện rõ loại sản phẩm mình sử dụng. Với các loại bột thông bồn cầu chứa kiềm mạnh, việc trang bị đồ bảo hộ là yêu cầu bắt buộc.
“Tối thiểu phải có găng tay, kính bảo hộ cho mắt. Khi đổ hóa chất phải đổ từ từ, tuyệt đối không đổ ào một lúc”, PGS Quảng khuyến cáo.
Lưu ý khi thông bồn cầu (Ảnh minh họa).
Với những trường hợp tắc nghẽn nhẹ hoặc mang tính phòng ngừa, người dân nên ưu tiên các chế phẩm sinh học dù giá thành cao hơn và tác dụng chậm hơn. Trong các trường hợp tắc nặng, nên kết hợp biện pháp cơ học hoặc nhờ đến dịch vụ chuyên nghiệp thay vì tự ý sử dụng hóa chất mạnh.
“Loại kiềm phân hủy rất tốt nhưng đi kèm với đó là nguy cơ lớn cho sức khỏe. Nếu không có kiến thức và bảo hộ đầy đủ, người sử dụng chính là người chịu rủi ro trực tiếp”, PGS Quảng nhấn mạnh.
Nguồn: https://dantri.com.vn/suc-khoe/bong-nang-vi-bot-thong-bon-cau-chuyen-gia-chi-nguyen-nhan-20251230214945380.htm
